Bydło montbeliarde – mięsno-mleczna rasa europejska

1/4 Następne

Zaloguj się, aby dodać własne zdjęcie do tego artykułu!

Zobacz także

Bydło montbeliarde jest europejską rasą typu mięsno-mlecznego. Podobnie jak inne rasy kombinowane, cechuje się dużą wytrzymałością na zmienne warunki środowiska. Najważniejszymi zaletami montbeliardów są ich długowieczność, dobra wydajność mleczna oraz doskonała jakość mleka.

Historia rasy

Nazwa rasy pochodzi od miejscowości Montbéliard, położonej w górzystym regionie Jury na granicy Francji i Szwajcarii. Tereny te – ze względu na niską przydatność w rolnictwie – użytkowano głównie jako pastwiska. Właśnie tutaj w XVIII w. szwajcarscy hodowcy pracowali nad uszlachetnianiem starych ras bydła: femeline i taurache. Bydło montbeliarde zostało oficjalnie uznane za nową rasę w 1872 r. Od tamtej pory jego pogłowie we Francji stale rośnie. Biało-czerwone krowy środkowoeuropejskie hoduje się również w Azji, Afryce, Australii i w obu Amerykach.

Charakterystyka

Surowe warunki bytowe oraz zróżnicowanie klimatu Jury zadecydowały o wysokich zdolnościach adaptacyjnych bydła montbeliarde, dzięki którym możliwe stało się szerokie rozpowszechnienie rasy na świecie. Zwierzęta hodowane w różnych warunkach środowiskowych osiągają różne przyrosty masy. Krowy ważą zazwyczaj 600-750 kg, buhaje zaś – 1200-1300 kg. Zwierzęta są dobrze umięśnione i dorastają do 150 cm w kłębie. Mają biało-czerwone umaszczenie, przy czym głowa, nogi, brzuch i wymię są zawsze białe.

Żywienie

Najważniejszą zasadą żywienia krów rasy montbeliarde jest konsekwentne prowadzenie diety pozbawionej kiszonek, sianokiszonek i roślin okopowych, ponieważ tego rodzaju dodatki obniżają przetwórczą wartość mleka. Latem należy uzupełniać dietę pastwiskową paszą treściwą, a zimą podstawowym pożywieniem zwierząt powinno być siano.

Płodność i długość życia

Krowy dojrzewają w terminie średnio wczesnym bądź późnym i cielą się w 26.-34. miesiącu życia. Długość okresu międzywycieleniowego wynosi 370-393 dni, płodność rasy można zatem określić jako dobrą. Porody przebiegają bezproblemowo, również cielęta po buhajach holsztyńsko-fryzyjskich rodzą się bez komplikacji. Rasa montbeliarde należy do długowiecznych – wysoką wydajność mleczną krowy uzyskują dopiero w 3.-4. laktacji i mogą utrzymywać ją nawet przez kilkanaście lat. Od zdrowej krowy pozyskuje się 7300-7800 kg mleka o zawartości 3,6-4,4% tłuszczu i 3,0-3,4% białka. Najniższa odnotowana wydajność mleczna montbeliardów wynosi 5 tys. kg surowca. Najwydajniejsze przedstawicielki rasy produkują natomiast do 12 tys. kg mleka – rekord należy do krowy Duchesse, która w ciągu całego życia dała 123 281 kg mleka.

Wartość użytkowa

Mleko montbeliardów jest surowcem niezwykle cenionym w serowarstwie. Występuje w nim kappa-kazeina AB i BB, która zapewnia wysoką wydajność sera z litra mleka. Utrzymanie pastwiskowe krów dodatkowo zwiększa jakość surowca. Zwierzęta wypasane na dobrych pastwiskach osiągają wysokie przyrosty dobowe – dotyczy do zwłaszcza cieląt po buhajach ras mięsnych – dlatego chów tej rasy w kierunku mięsnym również jest opłacalny.

Autor: Małgorzata Długosz

Bibliografia:

Nałęcz-Tarwacka T. (red.), „Produkcja zwierzęca”, cz. II, wyd. Hortpress, Warszawa 2006 r., s. 19-20.

Nowicki B., Jasek S., Maciejowski J. i in., „Rasy zwierząt gospodarskich”, PWN, Warszawa 2011 r., s. 67.

Pawlak H., „Znane i mniej znane rasy bydła”, wyd. Pro Agricola, Gietrzwałd 2013 r., s. 27-29.

Szulc T. (red.), „Chów i hodowla zwierząt”, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Wrocław 2013 r., s. 129.

Tarwacka-Nałęcz T., „Chów bydła w małym gospodarstwie”, wyd. Multico, Warszawa 2009 r., s. 15-16.