Czeczotka - hałaśliwy, niezwykle kolorowy ptak będący pod ochroną

Czeczotka (Carduelis flammea) to pięknie ubarwiony ptak, którego łacińska nazwa odwołuje się do ognia (łac. flamma), z którym kojarzy się jaskrawoczerwona pierś samca w okresie godowym. Czeczotki są w Polsce chronione, i nic dziwnego. Okazuje się bowiem, że łącznie gniazduje u nas zaledwie ok. 100 par lęgowych. O wiele częściej zaś możemy obserwować okazy zimujące w naszym kraju lub przez niego przelatujące.

Występowanie

Do tej pory poznano 7 podgatunków tego ptaka. W Polsce gniazduje czeczotka brązowa (Carduelis flammea cabaret), ale zimuje również ta nominatywna ((Carduelis flammea). Co się tyczy tej pierwszej, to występuje ona ogólnie na Wyspach Brytyjskich, w Alpach, Sudetach, Tatrach, nad Bałtykiem i Morzem Północnym oraz w Lesie Bawarskim. Ciekawy jest też podgatunek Carduelis hornemanni, czyli czeczotka tundrowa, którą również widziano w Polsce, ale gniazduje zazwyczaj na północy Skandynawii i Rosji.

Przyloty tych ptaków mają miejsce w marcu lub kwietniu, a odloty – od września do grudnia. Takie same daty dotyczą osobników z północy zimujących w Polsce.

Charakterystyka

Czeczotki to ptaki bardzo żwawe, ruchliwe i hałaśliwe. Takim usposobieniem mocno przypominają czyżyki. Z kolei pod względem ubarwienia przywodzą na myśl makolągwy, tyle że na skrzydłach mają po dwie poprzeczne pręgi, a pod dziobem – czarną plamkę. Ogólnie ptaki te są szarawe i ciemno kreskowane. Również ich kupry pokryte są pasami, choć niektóre podgatunki mają je całkowicie białe. Oprócz tego czeczotki mają małe żółte dzioby z ciemniejszymi grzbietami. Poza tym ich czoła są ciemne, a przód ciemienia – czerwony. Na wiosnę zaś u samców w szacie godowej pierś staje się jaskrawa i różowoczerwona, co nadaje temu ptakowi niezwykłego powabu i uroku. Samice są drobniejsze od samców, ale pod innymi względami bardzo ciężko je odróżnić. Warto wspomnieć, że czeczotki brązowe będą odrobinę ciemniejsze i mniejsze niż podgatunek flammea.

Z ogólnych danych warto podać, że rozmiarem ciała czeczotki są mniejsze nawet od wróbli – ich długość wynosi zaledwie ok. 12 cm, a waga – 13 do 15 g. Co do odgłosów, to podczas wabienia wydają one z siebie przeciągłe i metaliczne „czeczeczee”, zaś w trakcie śpiewu mieszają to jeszcze z dosyć suchymi trelami. Z kolei gdy się zdenerwują, to wytwarzają ochrypłe „juih”.

Gniazdowanie

Czeczotka brązowa zamieszkująca Polskę najczęściej zakłada gniazda wśród górskich czy nadmorskich płatów kosówki. Ogólnie ptaki te lubią również brzeziny, młode drzewa iglaste, zarośla wierzbowe i liściaste zagajniki. Zauważa się, że w Alpach zaś chętnie zasiedlają bory modrzewiowe znajdujące się powyżej 1400 m n.p.m. Gniazda czeczotek są zakładane nisko w krzewach czy ewentualnie na brzozach. Tworzone są z korzonków, mchu i porostów, a wykładane sierścią, czym przypominają te budowane przez makolągwy.

Zachowanie

Z powodu swojej ruchliwości te maleńkie ptaki są dosyć niecierpliwe. Sprawia to, że próżno szukać ich zimowych stad dwa razy w tym samym miejscu. Czeczotki bardzo szybko się przemieszczają i nie lubią zasiedzieć się gdzieś zbyt długo. Ciekawe jest to, że ptaki te są bardzo zwinne i potrafią wspinać się do góry nogami po najcieńszych gałązkach brzóz i olch. Jeśli chodzi zaś o przemieszczanie się w stadach, to zazwyczaj jedno liczy około kilkudziesięciu osobników, które latają same lub dołączają do czyży. Co kilkanaście lat może również dojść do inwazji czeczotek, które przy odpowiedniej pogodzie i dostatku pokarmu nadlatują tysiącami osobników.

Lęgi

Lot tokowy to zataczanie szerokich kół w sposób falisty. Następnie ptaki te wyprowadzają do dwóch lęgów w roku – jeden w maju, a drugi w czerwcu. Samice znoszą 5–6 zielonkawych jaj z brązowymi kropkami. Są one wysiadywane przez 10–12 dni. Młode opuszczają gniazdo po ok. 2 tygodniach, a przez następne dwa karmione są jeszcze przez rodziców. Często bywa tak, że pod koniec tego procesu opiekę nad pisklętami sprawuje już tylko samiec, ponieważ samica zajmuje się wtedy budową kolejnego gniazda. Po odchowaniu ptaki te ponownie łączą się w stadka.

Żywienie

Czeczotki to przedstawiciele ziarnojadów z podrodziny łuszczaków, co oznacza, że ich ulubionym pokarmem są wszelkie ziarna, które łuskają dziobami. I tak też ptaki te szczególnie cenią sobie ziarna drzew takich jak brzozy czy olchy, ale nie pogardzą również nasionami chwastów. Latem z kolei, w okresie lęgowym, chętnie polują też na małe owady.

Autor: Dagmara Deska

Bibliografia:

  1. Kruszewicz A., Ptaki Polski. Encyklopedia ilustrowana, Warszawa 2013, s. 288.
  2. Mały słownik zoologiczny: ptaki, t. 1, red. P. Busse, Warszawa 1990, s. 92.
  3. Sokołowski J., Ptaki Polski. Atlas, Warszawa 1988, s. 26–27.
  4. Svensson L., Ptaki Europy i obszaru śródziemnomorskiego. Przewodnik Collinsa, tłum. D. Graszka-Petrykowski, Warszawa 2013, s. 378–379.

O PTAKACH NIECO INACZEJ – ZOBACZ, CZY ZNASZ TAJEMNICE NIEKTÓRYCH Z TYCH PODNIEBNYCH STWORZEŃ!

[1/15] Który ptak to jedyny w Polsce pasożyt gniazdowy?

Dodaj komentarz

Rynek Rolny to pierwszy profesjonalny branżowy portal rolniczy z giełdą rolną. Darmowe ogłoszenia rolnicze i aktualne ceny produktów rolnych. Sprzedawaj i Kupuj z nami!

Sulejkowska 56/58 lok 215
04-157 Warszawa, Polska

Email: kontakt [małpa] rynek-rolny.pl

Newsletter

Fundusze Europejskie – dla rozwoju innowacyjnej gospodarki