Ule wielkopolskie – odpowiednie do pasiek przy pożytkach wczesnych
Kit pszczeli (propolis) - właściwości i zastosowanie w medycynie
Zobacz także
Propolis to w tłumaczeniu z języka greckiego przedpole grodu. Oryginalna nazwa trafnie opisuje funkcję tej substancji, podchodząc do ula można bowiem zazwyczaj zobaczyć chodnik z kitu, umieszczony przy wlocie. Nie służy on rzecz jasna dekoracji – za to w znaczący sposób ułatwia robotnicom utrzymywanie ich siedziby w dobrym stanie. Wyjaśniamy, jakie działanie i zastosowanie ma kit pszczeli.
Czym jest propolis?
Kit pszczeli jest wytwarzany przez pszczoły z substancji żywicznych. Mechanizm przekształcania tych surowców w propolis nie został jeszcze do końca poznany, wiadomo jednak, że w procesie powstawania kitu ma udział wydzielina pszczelich gruczołów żuwaczkowych i gardzielowych.
Właściwości fizyczne
Propolis cechuje się dużą lepkością i żywicznym kolorem – od żółtego, przez pomarańczowy i zielonkawo-brązowy do brunatnego, przechodzącego w czarny. W temperaturze pokojowej kit pszczeli ma postać ciała stałego, jest twardy i kruszy się przy próbie przecięcia nożem. Po ogrzaniu do 36°C zmienia się natomiast w miękką, plastyczną masę, a w 60°C przybiera postać zbliżoną do rzadkiego ciasta. Propolisu nie da się rozcieńczyć wodą, jest natomiast rozpuszczalny w spirytusie i innych rozpuszczalnikach organicznych. Ma cierpki i piekący smak z silną nutą goryczy, surowiec świeżo odebrany pszczołom wydziela ponadto intensywny, korzenny, kadzidlany zapach.
Zastosowanie w ulach
W naturalnych siedzibach pszczół kit jest materiałem budulcowym. Robotnice używają go do doklejania plastrów z miodem do stropu gniazda. W przypadku pszczół zamieszkujących ule propolis jest wykorzystywany do impregnowania ścian i polerowania komórek w plastrach. Uszczelnianie i konserwacja powierzchni to nie jedyne zastosowania kitu pszczelego. Ponieważ ma on właściwości dezynfekujące, służy pszczołom do ochrony przed drobnoustrojami, takimi jak bakterie, wirusy i grzyby – stąd propolisowe chodniczki przy wlotach do uli. Znane są nawet przypadki, gdy robotnice, nie mogąc pozbyć się zwłok zabitego intruza, oblepiały go kitem i woskiem, co skutecznie hamowało proces rozkładu.
Działanie lecznicze i zastosowanie w medycynie
W skład kitu pszczelego wchodzi ponad 300 związków organicznych, dzięki czemu jego zastosowanie w medycynie jest bardzo szerokie. Propolis działa antyseptycznie, regenerująco i wspomaga ogólną odporność organizmu. Stanowi skuteczny środek w zwalczaniu grzybic różnego typu – można stosować go m.in. w kuracji drożdżycy, pleśniawki, grzybicy stóp i paznokci. Ze względu na działanie antybiotyczne zaleca się używać go w roli substancji wspomagającej leczenie schorzeń układu oddechowego – przeziębienia, anginy, zapalenia oskrzeli i płuc. Jest polecany również astmatykom. Przynosi ulgę w kaszlu, bólach gardła i stanach zapalnych jamy ustnej. Łagodzi bóle zębów, przyspiesza leczenie stanów zapalnych dziąseł i ropni. Jest stosowany nawet w ropnym zapaleniu kości.
Wchodzi w skład leków przeznaczonych do leczenia hemoroidów i stanów zapalnych odbytu. Ma również wiele zastosowań w ginekologii. Na bazie propolisu wytwarza się preparaty używane w kuracji schorzeń skóry, takich jak ropne zapalenie skóry, czyraki, owrzodzenia, odleżyny, egzema i oparzenia. Właściwości kitu pszczelego wykorzystuje się również w leczeniu chorób układu krążenia i układu pokarmowego – związki zawarte w propolisie łagodzą dolegliwości towarzyszące chorobie wrzodowej oraz stanom zapalnym żołądka, jelit i dwunastnicy. Kit pszczeli wspomaga też leczenie reumatyzmu.
czytaj dalej...
