Nie straszny nam mączniak prawdziwy – częsta choroba warzyw!

1/4 Następne

Zaloguj się, aby dodać własne zdjęcie do tego artykułu!

Zobacz także

Szkodliwość

Jest to choroba, która może w bardzo szybkim czasie zająć całą uprawę i przenieść się na sąsiednie. W sprzyjających warunkach już po pięciu dniach od momentu zakażenia pojawiają się pierwsze objawy. Poziom szkodliwości mączniaka prawdziwego jest znaczny – mniejszy w przypadku buraków, ale pojawienie się objawów w uprawach zbóż i traw oraz warzyw baldaszkowatych i dyniowatych może prowadzić do obniżenia plonu i strat ekonomicznych. W okresie krzewienia mączniak prawdziwy może prowadzić nawet do wymarcia od 50 do 70% roślin. Porażone rośliny nie mogą zostać powtórnie wysiane, często nie nadają się do spożycia, ani nie można ich przeznaczyć na paszę.

Zwalczanie

Choroba najczęściej pojawia się pod koniec sezonu. W tym czasie nie trzeba wykonywać oprysków – należy zadbać jednak o to, żeby wszystkie narzędzia, które miały z kontakt z porażonymi roślinami zostały odkażone. Warto również zastanowić się nad odgrzybieniem stanowiska. Jeżeli jednak objawy mącznika prawdziwego zaczną występować wcześniej i poważnie zagrażać naszej uprawie, warto sięgnąć po środki chemiczne, dzięki którym choroba się nie rozwinie i nie będzie miała możliwości zaatakowania pozostałych roślin. Opryski wykonujemy natychmiast po zauważeniu niepokojących zmian, w ciepły, bezdeszczowy dzień, dlatego, że odpowiednie do tego celu fungicydy są zrobione najczęściej na bazie związków siarki i nie działają w temperaturze poniżej 18 stopni. Najlepszy efekt przynoszą potrójne zabiegi, wykonywane w odstępie od kilku do dziesięciu dni, w zależności od stopnia zagrożenia chorobą.

Do oprysków marchwi, pietruszki i innych roślin baldaszkowatych zaleca się: Amistar 250 SC, Arastar 250 SC i Mirador 250 SC, w dawkach 0,8 litra na hektar. Podobną dawkę stosujemy przy opryskach takimi środkami jak: Sammisto 250 SC, Starami 250 SC, Strobi 250 SC, Switch 62,5 WG czy Signum 33 WG. Innym zalecanym środkiem jest Amistar Opti 480 SC, którego należy używać w proporcji od 2 do 2,5 litra na hektar.

Zupełnie inne środki są proponowane do oprysków ogórków i roślin dyniowatych. Są to na przykład: Acrobat MZ, Armeti M, Banko 500 SC, Champion 50, Curzate Cu i Curzate M, Funguran A Plus, Funguran Forte, Gwarant 500, Infinito, Konkret Mega, Miedzian 50 WP, Mildex, Planet i Ranman 400 S.C. Wszystkie wymienione środki stosuje się w dawkach około od 2-2,5 do 3 kilogramów na hektar. Ogórki można również zabezpieczyć przed mączniakiem prawdziwym poprzez zastosowanie Zaprawy Nasiennej T 75 DS/WS, której używamy w dawce około 2 gramów na kilogram nasion.

Najwięcej możliwości wyboru fungicydów mamy w przypadku mączniaka prawdziwego zbóż i traw. Do oprysków zarejestrowano kilkadziesiąt fungicydów, które są zalecane przez ekspertów. Większa cześć preparatów znajdujących zastosowanie w roślinach baldaszkowatych, sprawdza się w przypadku upraw zbóż. Dodatkowo można stosować takie środki jak Atol i Aviator Xpro w dawce 0,8 litra na hektar. Inne zalecane fungicydy to: Barclay Propizole, Bell, Bymper, Chariska czy swojsko brzmiący Dobromir, Galileo, Garana, Jay Menara, Mystic, Optan, Rubric, Safir, Talius, Tenore i Zafir – dawka tych środków jest zależna od poziomu zagrożenia uprawy i oscyluje w okolicy 1 litra na hektar. Jest to zaledwie niewielka część wszystkich preparatów, które dobrze radzą sobie ze zwalczaniem mączniaka.

Zapobieganie

Aby uchronić uprawy przed chorobą grzybową, taką jak mączniak prawdziwy, należy od samego początku prowadzenia ogrodu czy pola, postawić na profilaktykę. Rozwój patogenu można ograniczyć poprzez przestrzeganie norm wysiewu i zachowaniu odpowiedniej odległości miedzy warzywami. Dobrym pomysłem na ochronę roślin przed pojawieniem się mącznika jest prowadzenie płodozmianu, dzięki czemu zarodniki nie będą miały możliwości rozwoju. Również wysiewanie i sadzenie roślin na odpowiedniej głębokości jest koniecznością – zarodniki zimują w glebie nieco głębiej, z tego względu nie będą mogły porazić wschodów i siewek, zanim pojawią się one ponad powierzchnią ziemi. Ponieważ choroba często atakuje samosiewne trawy, warto wykaszać pobliskie nieużytki, miedze i skraje pól, na których takie rośliny rosną najczęściej.

W przypadku pojawienia się objawów choroby, w celu zabezpieczenia przyszłorocznej uprawy, należy dokładnie odkazić tunele, szklarnie i inspekty oraz maszyny używane do zbioru. Jeżeli choroba pokazała się w uprawie polowej, należy przeprowadzić odkażanie gleby – chemiczne, za pomocą specjalnych środków odgrzybiających, lub termiczne. To drugie polega na podgrzaniu niewielkiej warstwy ziemi – około 15 centymetrów – do 80 – 90 stopni Celsjusza. Utrzymująca się przez dłuższy czas wysoka temperatura zabije wszystkie zarodniki i grzybnie, które znajdują się w glebie. Wszystkie porażone rośliny należy spalić. Nie można ich kompostować, aby nie przenosić w ten sposób zarodników mączniaka na kolejne stanowiska.

Autor: Katarzyna Kaźmierczak

Bibliografia:

Babilas W., Kagan F., Piekarczyk K., „Poradnik ochrony roślin”, PWRiL, Warszawa 1982 r., ss. 48-49 i 82.

Balcerzak J., Legańska Z., „Warzywnictwo. Podręcznik dla uczniów techników i policealnych szkół ogrodniczych”, wyd. Hortpress, Warszawa 2000 r., s. 186.

Biesiada A., Kołota E., Orłowski M., „Warzywnictwo”, UWP, Wrocław 2007 r., s. 401-402.

Hołubowicz-Kliza G., „Rolniczy atlas chorób”, IUNG-PIB, Puławy 2012 r., s. 279.

Janiszewska I. (red.), „Warzywnictwo”, PWRiL, Warszawa 1984 r., s. 241.

Kołota E., Orłowski M., „Uprawa warzyw”, wyd. Brasika”, Szczecin 1993 r., s. 184.