Owies bezłuskowy - popularny w rolnictwie ekologicznym

1/5 Następne

Zaloguj się, aby dodać własne zdjęcie do tego artykułu!

Zobacz także

W Polsce oprócz tradycyjnych form owsa uprawia się również owies bezłuskowy (nagoziarnisty), czyli nieoplewiony. Ziarna takiego owsa, pozbawione łusek, charakteryzują się lepszym składem chemicznym i zwiększoną zawartością składników pokarmowych. Jednak brak plewek w ziarnie powoduje, że odmiany nieoplewione są mniej plenne.

Cechy charakterystyczne

Pod względem morfologicznym odmiany nagonasienne owsa różnią się od odmian oplewionych budową kłosków, plew, kwiatów i ziarniaka. Owies bezłuskowy wykształca kłoski wielokwiatowe, które są wyraźnie wydłużone. Kwiaty, a potem ziarniaki, nie mieszczą się w plewach i odstają. Plewy u odmian nagonaziarnistych są krótsze niż u oplewionych. Plewki są cienkie i błoniaste, tak samo jak plewy, oraz luźno otaczają ziarno. Takie ziarno podczas omłotu bardzo łatwo z nich wypada. Kolor plewek u odmian nagoziarnistych jest zazwyczaj biały. Masa 1000 ziaren wynosi 26–29 g.

Odmiany nieoplewione owsa mają mały udział włókna w wytworzonym ziarnie, co przyczynia się do poprawy jego strawności. Dodatkowo nasiona zawierają większe ilości białka i tłuszczu oraz odznaczają się większą gęstością w stanie zsypnym niż odmiany zwyczajne. W związku z tym nasiona owsa bezłuskowego mogą być stosowane w żywieniu wszystkich zwierząt gospodarskich. Poza tym owies nagoziarnisty jest również dobrym surowcem do produkcji różnych przetworów spożywczych, ponieważ nie wymaga stosowania zabiegu obłuskiwania, co przyczynia się do uproszczenia procesu technologicznego.

Do negatywnych cech owsa bezłuskowego należy niska produktywność w porównaniu z tradycyjnymi owsami. Jednak po przeliczeniu na plon ziarna bez łuski, okazuje się, że jego ilość nie odbiega zbytnio od plonu ziarna odmian oplewionych.

Odmiany owsa bezłuskowego

W krajowym rejestrze aktualnie znajduje się 5 zarejestrowanych odmian owsa nagonasiennego. Są to odmiany: Amant, Maczo, Nagus, Polar i Siwek.

Odmiana Amant

Odmiana ta została wyhodowana przez Hodowlę Roślin Strzelce, a do rejestru wpisano ją na początku lutego 2014 roku. Wyniki doświadczeń przeprowadzone na tej odmianie zostaną udostępnione w późniejszych latach.

Odmiana Maczo

Odmiana Maczo została wpisana do krajowego rejestru w 2010 r., a jej hodowcą jest Hodowla Roślin Strzelce (grupa IHAR). Maczo jest odporny na wysokie zakwaszenie gleby i wyleganie oraz odznacza się bardzo dobrym plonowaniem. Rośliny należące do tej odmiany osiągają wysokość wynosząca ok. 97 cm. Ich wartość żywieniowa jest dobra. Odmiana ma średni termin wiechowania i dojrzewania, a jej rośliny uzyskują średnią wysokość. Masa 1000 ziaren (MTZ) wynosi 27,1 g, a zawartość białka i tłuszczu w ziarnie jest wysoka, przez co odznacza się ono bardzo dobrą wartością żywieniową. Udział łuski w ziarnie wynosi 2,6%. Odmiana Maczo jest wysoce odporna na mączniaka prawdziwego, septoriozę liści, helmintosporiozę, rdzę źdźbłową i wieńcową.

Odmiana Nagus

Odmiana ta została wyhodowana przez firmę DANKO Hodowla Roślin i wpisana do rejestru w 2011 roku. Można ją uprawiać na terenie całego kraju, z wyjątkiem wyżej położonych terenów górskich. Odznacza się wysoką zawartością białka i tłuszczu w ziarnie. Jest tolerancyjna na zakwaszenie gleby. Termin jej dojrzewania i wiechowania jest średnio wczesny, a rośliny dojrzewają równomiernie oraz uzyskują wysokość ok. 105 cm. MTZ jest średnio wysoka (26,5 g), udział łuski w ziarnie wynosi 2,7%, a gęstość ziarna jest wysoka. Jest odporna na wyleganie oraz wykazuje dużą odporność na mączniaka prawdziwego i septoriozę liści. Na helmintosporizę, rdzę wieńcową i źdźbłową jej odporność jest dobra.

czytaj dalej...