Pigwa gruszkowa – kształt gruszki i cierpki smak pigwy

1/6 Następne

Pigwa gruszkowa - odmiana pigwy pospolitej

Zaloguj się, aby dodać własne zdjęcie do tego artykułu!

Zobacz także

Pigwa gruszkowa to nic innego jak odmiana pigwy pospolitej (Cydonia oblonga). To kuszące nas aromatycznymi owocami drzewo w naszym kraju dorasta do 2,5 m wysokości, w cieplejszych regionach świata natomiast nawet do 8 m. Pochodzi z Azji Środkowej i Azji Mniejszej, gdzie już w starożytności istniały duże plantacje. Pigwa bardzo często mylona jest z pigwowcem, są to jednak dwa odrębne gatunki. Pigwa gruszkowa wydaje duże (nawet do 1 kg) gruszkokształtne, cytrynowożółte owoce, o twardym, mało soczystym, cierpkim, ale bardzo aromatycznym miąższu. Ze względu na smak nie nadają się one do bezpośredniego spożycia. Skórka pokryta jest kutnerem, który w miarę ich dojrzewania ulega starciu.

Skład i wykorzystanie

Zarówno owoce, jak i liście znajdują zastosowanie w wielu dziedzinach przemysłu: w przetwórstwie, kosmetologii czy medycynie. Wywar z liści ma działanie przeciwgorączkowe, przeciwbiegunkowe oraz uspokajające, nasiona są natomiast wykorzystywane do produkcji esencji zapachowych. Miąższ owoców zawiera znaczną ilość wody, pektyny, kwas jabłkowy i cytrynowy, cukry, białka, aminokwasy oraz wiele mikroelementów, m.in. żelazo, potas i miedź. Ponadto jest bogatym źródłem flawonoidów, przez co posiada właściwości bakteriobójcze, bakteriostatyczne oraz przeciwnowotworowe.

Ze względu na dużą zawartość pektyn (0,4%) owoce wykorzystywane są jako dodatek konserwujący i aromatyzujący wiele przetworów lub do produkcji pigwowych nalewek, kompotów, dżemów i galaretek. Mimo dużych walorów zdrowotnych i mnogości zastosowania w Polsce uprawa towarowa pigwy nie cieszy się dużym zainteresowaniem. Jej wykorzystanie w naszym kraju skupia się wyłącznie na produkcji podkładek do szczepienia dla grusz. Częściej w ogrodach przydomowych i działkowych można wyczuć jej niezwykły, specyficzny aromat.

Wymagania

Pigwa preferuje gleby średnio zwięzłe, próchniczne, zasobne w składniki pokarmowe i ciepłe o lekko kwaśnym odczynie. Najlepiej rośnie na słonecznym i osłoniętym stanowisku. Podobnie jak jabłonie i grusze nie lubi wysokiego poziomu wód gruntowych, jest stosunkowo odporna na suszę, lecz wymaga częstego podlewania. Drzewo jest dość wytrzymałe na mróz, bardziej niż brzoskwinie i niektóre odmiany grusz.

Uprawa

Do sadzenia wybierajmy drzewka wyłącznie rozmnażane wegetatywnie, pochodzące z kwalifikowanej szkółki. Jeśli sami mamy zamiar zająć się produkcją, jako podkładki możemy wykorzystywać pigwę S1 lub MA, te same, na których szczepi się grusze.

Rośliny możemy sadzić wiosną lub jesienią, preferowane jest sadzenie jesienne. Przyjmuje się odległość między drzewami minimum 3 m. Pigwa rozpoczyna owocowanie w 3.–5. roku od posadzenia, nie spodziewajmy się szybkiego owocowania. Drzewo ciężko jest prowadzić w formie przewodnikowej, dlatego częściej przyjmuje się naturalny kształt stożka odwróconego. Jeśli formujemy koronę, pamiętajmy, że powinna się ona składać z 6–8 luźno rozmieszczonych, niezacieniających się wzajemnie pędów. W późniejszych latach cięcia ograniczamy do cięć sanitarnych i prześwietlających. Pigwa gruszkowa jest rzadko atakowana przez szkodniki. Większych problemów przysparzają choroby, szczególnie zaraza ogniowa, brunatna zgnilizna drzew ziarnkowych oraz brunatna plamistość liści gruszy.

Ciekawostki:

w niektórych podaniach pigwa uznawana za słynny biblijny owoc
łacińska nazwa pochodzi od nazwy miasta Kydon (Kanea) na Krecie
pigwę nazywa się jabłkiem Afrodyty – Parys podarował ją Afrodycie
w starożytności owoc pigwy uważano za symbol miłości i płodności
do dziś w niektórych bałkańskich krajach istnieje zwyczaj zjadania owocu pigwy przez oblubienicę przed wejściem do łoża
pigwa to jedno z najstarszych uprawianych gatunków drzew owocowych

Autor: Joanna Żołnierkiewicz, inż. ogrodnictwa

Bibliografia:

Gawryś W., „Podobne nazwy, różne rośliny”, [w:] „Kwietnik” nr 2/1999 r., s. 43

Gruca Z., „Owocowe rarytasy”, Działkowiec, miejsce wydania 2010 r., s. 34–37

Kawecki Z., Łojko R., Pilarek B., „Mało znane rośliny sadownicze”, WUWM, Olsztyn 2007 r., s. 149–159

Podstolski W., „Pigwy i pigwowce – jesienne aromaty”, [w:] „Ogrody” nr 10/2006 r., s. 26

Rejman A. (red.), „Pomologia”, PWRiL, Warszawa 1994 r., s. 662–663

Wojdyło A., Oszmiański J., „Owoce pigwy pospolitej – potencjalny surowiec dla przetwórstwa”, „Przemysł fermentacyjny i owocowo-warzywny” nr 9/2010 r., s. 22