Szkodniki malin nadciągają! Skutecznie chronimy uprawę
Przędziorek owocowiec - powszechny roztocz niszczący liście. Pomagamy je chronić!
Zobacz także
Przędziorek owocowiec (Panonychus ulmi) to roztocz z rodziny przędziorkowatych. Jest powszechnie spotykany zarówno na drzewach i krzewach owocowych, jak i ozdobnych. Jego obecność wiąże się z przedwczesnym opadaniem liści, które wcześniej mocno się przebarwiają, a następnie całe brązowieją. Warto zatem poznać kilka podstawowych faktów na temat tego szkodnika, które pomogą z nim skutecznie walczyć.
Opis szkodnika
Wygląd samic i samców przędziorka owocowca różni się od siebie. Jednak roztocza te mają cechę wspólną, która będzie charakteryzowała nie tylko dorosłe osobniki, lecz także same jaja, a później larwy – chodzi o czerwone ubarwienie sprawiające, że są one wyraźnie widoczne.
Samice: zaraz po wylęgu są jasnoczerwone, dopiero z czasem kolor staje się intensywniejszy, czasami wręcz brązowy. Osiągają do 0,36 mm długości, a ich ciała są zazwyczaj lekko wydłużone, choć mocno pękate, co widać szczególnie od strony grzbietowej. Na niej też znajdują się jasne wzgórki, z których praktycznie pionowo sterczą długie i gładkie szczeciny.
Samce: pozostają jaśniejsze niż samice. Osiągają długość do 0,26 mm, a ich ciała są gruszkowate i ostro zakończone.
Jaja zimowe: są intensywnie czerwone, o średnicy ok. 0,15 mm. W kształcie są cebulkowate, a na końcu mają woskowy i nitkowaty wyrostek.
Larwy: zaraz po wylęgu są jasnożółte, ale ostatecznie ubarwiają się na czerwono. Ich długość wynosi do 0,2 mm.
Cykl życia przędziorka
Od lipca do września samice składają jaja zimowe w szczelinach i fałdach kory, kątach rozgałęzień, ale też koło pąków, czy nawet w zagłębieniach szypułkowych owoców. Od końca kwietnia do połowy czerwca zaczynają wylęgać się larwy, które do osiągnięcia pełnego rozwoju potrzebują ok. 4 tygodni. Zatem w ciągu roku na zaatakowanej roślinie może się rozwinąć ok. 5–6 pokoleń. Od połowy sierpnia samice ponownie składają jaja zimowe. Za to w okresie od lipca do sierpnia na spodach liści składane są też bladoróżowe jaja letnie.
Objawy
Objawy żerowania przędziorka owocowca mogą być dwojakie – po pierwsze: zimą widoczne w zagłębieniach kory złoża czerwonych jaj, po drugie: odbarwianie i opadanie liści.
Larwy, tuż po wylęgu, zasiedlają dolną stronę liści. Nakłuwają je i wysysają z nich sok komórkowy. Prowadzi to do powstawania żółtych i brązowych plamek, które z czasem stają się coraz większe i powodują szarzenie i połyskiwanie liści. Efektem takiej szkodliwej działalności jest zaburzenie procesu fotosyntezy, co w ostateczności wpływa na całkowite brązowienie liści i ich przedwczesne opadanie.
Przy użyciu lupy możliwe jest kontrolowanie liczebności przędziorków – widoczne będą przez nią maleńkie pajęczaki oraz delikatne oprzędy. Rozmnażaniu tych szkodników sprzyja suche i gorące powietrze.
Zwalczanie
Jeśli chodzi o drzewa czy krzewy znajdujące się w sadach czy ogrodach, to by zniszczyć jaja, należy spryskać je pod koniec zimy środkiem zawierającym olej parafinowy, np. Promanalem 60 EC. Gdy mamy do czynienia z osobnikami już dorosłymi, to musimy kontrolować ich liczebność poprzez obserwację dolnych stron liści. Gdy okaże się, że na jeden liść przypadają ponad trzy ruchome szkodniki, to wtedy musimy opryskać roślinę którymś ze specyficznych akarycydów. Przykładowo mogą to być takie preparaty, jak: Mitac 200 EC, Ortus 05 SC, Neoron 500 EC, Magus 200 SC, Apollo 500 SC, Nissorum 10 EC, Omite 30 WP.
Ważne: nie wolno w jednym sezonie stosować tej samej substancji więcej niż raz, ponieważ może to doprowadzić do uodpornienia się przędziorka owocowca.
Jeśli z kolei mowa o roślinach balkonowych, doniczkowych, to dobrą metodą okazuje się ich częste zraszanie oraz trzykrotne spryskanie takimi preparatami, jak wspomniany Promanal 60 EC czy Karate 025 EC. Gdy jednak któraś roślina zostanie zaatakowana szczególnie silnie, to wtedy należy ją zniszczyć, żeby przędziorek nie zagrażał pozostałym okazom.
Bibliografia:
- Łabanowski G., Soika G., Szkodniki ozdobnych drzew liściastych, Kraków 2010, s. 66–67, 75, 133, 157.
- Masternak H., Atlas chorób i szkodników: Zagrażają roślinom w domu, na balkonie, w ogródku, Warszawa 1999, s. 10, 17.
- Meudec G., Prat J.-Y., Retournand D., Choroby i szkodniki drzew i krzewów owocowych. Gatunek po gatunku. Rozpoznawanie i zwalczanie, Warszawa 2014, s. 65, 73, 94, 130, 137, 166, 189, 201–202, 224–225, 229.
- Meudec G., Prat J.-Y., Retournand D., Choroby i szkodniki drzew i krzewów ozdobnych. Gatunek po gatunku. Rozpoznawanie i zwalczanie, Warszawa 2009, s. 155, 187, 193, 204, 263.
