Rolnictwo samozaopatrzeniowe – małe gospodarstwa z szansą na rozwój!

Zaloguj się, aby dodać własne zdjęcie do tego artykułu!

Zobacz także

Rolnictwo samozaopatrzeniowe to typ mało wydajnej produkcji rolnej, która nastawiona jest na zaspokojenie potrzeb żywnościowych właściciela gospodarstwa i jego rodziny. Charakteryzuje się niewielką produktywnością, ze względu na słabe wykorzystanie maszyn i używanie tradycyjnych metod uprawy, choć nadwyżki produktów mogą podlegać wymianie z innymi rolnikami lub być sprzedawane na rynku. Z tego powodu pojawiły się pewne niejasności co do różycy między rolnictwem samozaopatrzeniowym a rynkowym, zwłaszcza, że w przypadku tego drugiego typu, pewna część produktów może być przeznaczona na potrzeby gospodarstwa. Z konieczności, w badaniach statystycznych, przyjęto, że gospodarstwo samozaopatrzeniowe to takie, które zużywa na własne potrzeby ponad połowę wyprodukowanej żywności. Należy jednak zaznaczyć, że udział tego typu gospodarstw w rynku jest stosunkowo niski.

Na ogół gospodarstwa samozaopatrzeniowe to przedsięwzięcia rodzinne i małoobszarowe, które traktuje się jako relikt lub przeszkodę na drodze do dynamicznego rozwoju rolnictwa. Tymczasem, mimo koncentracji w rolnictwie i postępującej mechanizacji, te drobne gospodarstwa nie przestały znikać. Nie dziwi ich utrzymywanie się w krajach słabiej rozwiniętych na wschodzie i południu Europy, ale co z tymi, które dobrze prosperują na obszarach zamożniejszych? W tym przypadku mamy do czynienia z gospodarstwami samozaopatrzeniowymi typu hobbystycznego, które prowadzone są z chęci posiadania pewności co do jakości produktów spożywczych, zaś dochód z nich jest tylko częścią zarobków lub w ogóle nie ma znaczenia w budżecie rodzinnym. Według badań z 2006 roku w Polsce aż 92% właścicieli gospodarstw samozaopatrzeniowych posiadało inne, pozarolnicze dochody pieniężne.

Możliwości rozwoju

W ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 ‒ 2020, rolnicy, którzy chcą powiększyć swoje dotychczas niewielkie gospodarstwa, będą mogli przystąpić do programu restrukturyzacji małych gospodarstw, który ma na celu zwiększenie ich dochodowości i konkurencyjności na rynku. Aby przystąpić do programu należy:

Posiadać gospodarstwo rolne, które ma wielkość ekonomiczną nie mniejszą niż 2 tys. euro i nie większą niż 15 tys. euro;
Prowadzić działalność rolniczą w celach zarobkowych w zakresie produkcji roślinnej lub zwierzęcej;
Prowadzić rachunkowość w gospodarstwie;
Przedstawić i realizować biznesplan dotyczący rozwoju gospodarstwa.

W zamian za spełnienie warunków rolnik może uzyskać dofinansowanie w wysokości do 60 000 zł wypłacane w dwóch ratach. Więcej informacji o tym programie można znaleźć na stronie internetowej Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Autor: Helena Kędra

Bibliografia:

Halamska M., „Drobne gospodarstwa i ich właściciele na polskiej wsi. Refleksje socjologiczne” [w:] „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin”, nr 36/2011 r., s. 121-122.

Kozera M., Ryś-Jurek R., Tabert M., „Podstawy wiedzy o rolnictwie i agrobiznesie”, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, Poznań 2012 r., s. 142

Zegar J. S., „Struktura polskiego rolnictwa rodzinnego pod koniec pierwszej dekady XXI wieku", wyd. Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, Warszawa 2009 r., ss. 94, 99-102,152.

Zegar J. S., „Rola drobnych gospodarstw rolnych w procesie społecznie zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich” [w:] „Problemy Drobnych Gospodarstw Rolnych”, nr 1/2012 r., s. 129-148.