Manna mielec – trawa podmokłych łąk i ozdoba naszych ogrodów
Trzcinnik leśny – barwna trawa ozdobna
Zobacz także
Ta trwała trawa od wielu lat cieszy się popularnością wśród posiadaczy ogrodów ozdobnych. Bardzo ładnie wygląda i nie wykazuje konkurencyjności w stosunku do innych roślin, więc często wykorzystuje się ją na rabatach. Dzięki staraniom hodowców uzyskano kilka odmian trzcinnika leśnego, które wyróżniają się niezwykłymi kolorami kwiatostanów.
Charakterystyka
Trzcinnik leśny to trwała trawa o sztywnych pędach generatywnych. Ma spory pokrój – najdłuższe pędy osiągają nawet 125 centymetrów wysokości. Jest to gatunek tworzący luźne kępki z licznymi rozłogami. Źdźbła są wzniesione, sztywne, znajdują się na nich zwężające się ku podstawie, sztywne liście. Blaszki liściowe są płaskie, zwinięte w pączku. Ich wierzchnia strona jest szorstka w dotyku, matowa i gdzieniegdzie pokryta krótkimi, sztywnymi włoskami, ma szarozielony kolor. Spodnia strona liści jest zdecydowanie ciemniejsza, lśniąca i pokryta dłuższymi włoskami. Charakterystyczne są pochwy liściowe trzcinnika – najczęściej otwarte i lśniące, a mimo to szorstkie w dotyku.
Kwiatostanem trzcinnika leśnego jest wiecha, która osiąga długość około 20 centymetrów, bardzo skupiona i gęsta, o lancetowatym, wąskim kształcie. Jej gałązki są szorstkie, znajdują się na nich kłoski wytwarzające jeden kwiat, które pojawiają się w czerwcu. Okres kwitnienia trwa czasami aż do końca lipca. Kłoski najczęściej są jasnozielone albo żółtozielone, czasami mogą przebarwiać się na fioletowo. Owocem rośliny jest ziarniak, który znajduje się w plewkach o jednakowej długości. Jest bardzo wyraźnie bruzdkowany. Trzcinnik rozmnaża się nie tylko przez nasiona, lecz także przez krzewienie śródpochwowe. Cechą wyróżniającą trzcinnik leśny jest budowa korzenia. Na tych rozległych, dorastających do 40 centymetrów długości rozłogach, pojawiają się często brodawki korzeniowe, podobne do tych, które zdobią korzenie roślin bobowatych.
Występowanie
Jest to pospolita trawa, która dziko pojawia się w całej Europie, ale w największym stopniu w jej środkowej i zachodniej części. Ma bardzo szeroki zasięg zasiedlania się. Nie ma wygórowanych wymagań co do stanowiska i warunkach atmosferycznych. Może rozwijać się w zasadzie wszędzie. Wyrasta nawet w niższych partiach górskich, gdzie tworzy zwarte kępy i całe, bardzo rozległe łany. Można spotkać ją również w mało gęstych lasach liściastych i zaroślach. Szybko rozprzestrzenia się na zrębach leśnych, gdzie w krótkim czasie staje się rośliną dominującą, przez co może zagłuszać sadzonki ze szkółki drzewnej i uniemożliwić odrodzenie lasu.
Najszybszy rozwój i największy pokrój trzcinnik leśny osiąga jednak na glebach wilgotnych, znajdujących się w miejscach wystawionych na silne działanie słońca. Mimo to może z powodzeniem przetrwać kilka godzin zacienienia w środku dnia. Jest odporny na mróz i opady śniegu.
Wykorzystanie
Szczególnie estetyczne wiechy trzcinnika leśnego często są wykorzystywane w bukieciarstwie, gdzie pięknie komponują się z kwiatami ciętymi. Skoszone i suche ziele trzcinnika polnego nadaje się na ściółkę dla zwierząt gospodarskich i domowych.
W największym stopniu wykorzystuje się jednak trzcinnik leśny w ogrodzie, jak roślinę ozdobną. Najczęściej sadzonymi odmianami jest Karl Foester lub nieco niższy Overdam. Nie są to jednak odmiany wyłącznie trzcinnika leśnego – są to wytworzone przez hodowców odmiany na bazie naturalnego mieszańca gatunku leśnego i piaskowego. Charakteryzują się one bardziej zróżnicowanym kolorem wiech. Większość z nich jest żółta lub kremowa, ale występują też różowe i purpurowe kwiatostany. Udało się również wytworzyć trzcinnik o bardzo efektowanych, paskowanych liściach w kolorach żółtym i zielonym.
Popularność rośliny wynika z tego, że nie ma ona dużych wymagań, może być sadzona zarówno na rabatach, jak i pod płotami, osobno. Poleca się łączenie trzcinnika z niskimi krzewami i bylinami różnego rodzaju. Jest bardzo wytrzymały, więc nie trzeba przycinać go na zimę, dzięki czemu stanowi atrakcję ogrodu, kiedy chwyci mróz i wiechy pokrywają się szronem i zamarzniętymi kroplami wody.
Autor: Katarzyna Kaźmierczak
Bibliografia:
Kozłowski S., „Trawy. Właściwości, występowanie i wykorzystanie”, PWRiL, Poznań 2012 r., s. 237-238
Majtkowscy G. i W., „Trawy ozdobne”, wyd. Działkowiec, Warszawa 2007 r., s. 75
„Jesienne fajerwerki kolorowych traw” [w:] „Mój piękny ogród”, nr 11/2005 r.
