Uprawa buraka cukrowego - wymagania i agrotechnika

Uprawa buraków cukrowych Buraki cukrowe

Burak cukrowy jest dwuletnią rośliną okopową mającą duże znaczenie gospodarcze. W Europie stanowi jedyny surowiec służący do produkcji cukru, który jest wykorzystywany m.in. w przemyśle paliwowym, spożywczym czy farmaceutycznym. Oprócz Europy, Stany Zjednoczone wytwarzają najwięcej cukru z buraka, jednak zastępują go zasiewami trzciny cukrowej.

Buraki odgrywają bardzo ważną rolę w funkcjonowaniu gospodarstwa rolnego, ponieważ produkty uboczne pozyskiwane z pola (liście) oraz z cukrowni (wysłodki) stanowią źródło paszy dla przeżuwaczy. Dodatkowo liście coraz częściej traktuje się jako nawóz organiczny. Buraki są też wykorzystywane jako przedplon dla roślin zbożowych.

Najważniejszymi cechami użytkowymi buraka cukrowego jest: plon korzeni, zawartość sacharozy w korzeniach, wydajność wykrystalizowanej sacharozy (%) i technologiczny plon cukru, który jest wypadkową trzech poprzednich cech. Najwięcej cukru jest gromadzone w środkowej części korzenia, a prawidłowo wykształcone korzenie powinny być klinowate.

Wymagania wodne

Burak cukrowy odznacza się bardzo dużymi potrzebami wodnymi, ponieważ tworzy dużą masę plonu, a jego powierzchnia liści jest najbardziej rozwinięta spośród wszystkich gatunków roślin uprawnych. Wydajność buraka jest uzależniona od zaopatrzenia w wodę. Jeżeli roczna suma opadów wynosi 600-700 mm i jest dobrze rozłożona w całym okresie wegetacji, to możliwe jest uzyskanie wysokich plonów korzeni. Należy jednak pamiętać o właściwej uprawie roli, aby roślina mogła oszczędnie gospodarować wodą.

Najintensywniejszy przyrost plonu korzeni i cukru przypadka w czerwcu, lipcu oraz sierpniu. Jeżeli w tym okresie rośliny zostaną dobrze zaopatrzone w wodę to może przyczynić się to do uzyskania dużych plonów korzeni.

Wymagania cieplne

Burak cukrowy nie jest rośliną wymagającą wysokich temperatur. Najkorzystniejszą średnią temperaturą dobową jest 12-16°C. Jednak jest wrażliwy na rozkład i wahania temperatur w ciągu doby. W pierwszych dniach po wschodach jest najbardziej wrażliwy na niskie temperatury, a przymrozki do -3°C mogą być szkodliwe. W zależności od odmiany, ich reakcja na zróżnicowaną temperaturę podczas wschodów jest inna. Istnieją odmiany tolerancyjne na duże wahania temperatury. Podczas wzrostu roślin, optymalne temperatury początkowo zwiększają się, a w drugiej połowie lata ulegają obniżeniu. Duża różnica temperatur pomiędzy dniem a nocą, wpływa bardzo korzystnie na gromadzenie się cukru w korzeniu.

Bujna rozeta liściowa chroni buraka przed przymrozkami, jednak wykopane korzenie są wrażliwe na spadki temperatury do -1°C, a liście obumierają w -5°C. Korzenie, które mają zostać przeznaczone do przerobu na cukier, najlepiej zapewnić podczas przechowywania temperaturę 2-3°C.

Wymagania świetlne

O plonowaniu buraka decyduje również intensywność światła, ponieważ reaguje on silne na nasłonecznienie w pierwszych fazach wzrostu oraz w końcowym okresie wegetacji. Prowadzi to do nagromadzenia w korzeniach buraka większych ilości cukru.

W Polskich warunkach odnotowuje się mniejszą ilość światła, jeżeli występują zwiększone opady. Takie warunki sprzyjają powstawaniu dużych plonów korzeni, ale zawartość sacharozy w bulwach ulega obniżeniu.

Wymagania glebowe

Burak uprawiany na glebach żyznych, niekwaśnych, zasobnych w substancję próchniczne i składniki mineralne, daje duże plony. Pod uprawę najlepsze są gleby głębokie, które mają uregulowane stosunki wodno-powietrzne. Muszą też charakteryzować się odpowiednimi właściwościami fizycznymi, które umożliwią przenikanie powietrza i wody w głąb warstwy ornej oraz mające zdolność zatrzymywania wody. Takie gleby nie powinny mieć skłonności do zamulania i zaskorupiania oraz powinny bardzo szybko nagrzewać się w okresie wiosennym. Ważne jest też, aby gleba na której będą uprawiane buraki cukrowe, umożliwiała wczesne wejście w pole oraz przeprowadzanie w optymalnych terminach uprawek i zabiegów pielęgnacyjnych. Bardzo dobre plonowanie buraka cukrowego można zapewnić poprzez uprawę na glebach lekkich (gdy w podglebiu jest glina), średnich i ciężkich (jeżeli zawierają zwiększone ilości próchnicy).

Szybkie formowanie w okresie drugiej fazy rozety liściowej i szybki wzrost korzenia w warstwie ornej gleby prowadzi do uzyskania dobrego ilościowo i jakościowo plonu buraka. Dobry rozwój korzeni umożliwia jednorodna warstwa orna, a przeszkody (np. kamienie) czy podeszwa płużna gleby, ograniczają ich wzrost.

Burak cukrowy bardzo dobrze plonuje na glebach zasadowych o pH 8,3-8,5. Dobre plony uzyskuje się też przy pH 6,0-6,5, które jest zbliżone do obojętnego. Jeżeli odczyn gleby jest zbyt kwaśny, to może prowadzić to do ograniczenia nitryfikacji, zaś uprawa na glebach zbyt zasadowych powoduje zmniejszenie przyswajania z gleby żelaza, magnezu, manganu i boru. Brak tych składników prowadzi do zmniejszenia wielkości plonu i jego jakości.

czytaj dalej...

JAK DUŻO WIESZ O BURAKACH ĆWIKŁOWYCH? SPRAWDŹ SIĘ! [QUIZ]

[1/10] Jaką nazwę nosi mieszanka startego buraka z chrzanem?

Dodaj komentarz

Rynek Rolny to pierwszy profesjonalny branżowy portal rolniczy z giełdą rolną. Darmowe ogłoszenia rolnicze i aktualne ceny produktów rolnych. Sprzedawaj i Kupuj z nami!

Sulejkowska 56/58 lok 215
04-157 Warszawa, Polska

Email: kontakt [małpa] rynek-rolny.pl

Newsletter

Fundusze Europejskie – dla rozwoju innowacyjnej gospodarki