Uprawa tytoniu w Polsce - wszystko, co powinieneś wiedzieć!

1/8 Następne

Zaloguj się, aby dodać własne zdjęcie do tego artykułu!

Zobacz także

W Polsce uprawa tytoniu (Nicotiana L.) była już powszechna w XVIII wieku, ale jej prawdziwy rozwój nastąpił dopiero w XX wieku, ponieważ w 1992 roku utworzono Polski Monopol Tytoniowy. Obecnie prawie 90% surowca tytoniowego przeznacza się na wyroby papierosowe, a resztę na cygara czy tytoń do żucia. Największe znaczenie gospodarcze ma tytoń szlachetny (Nicotiana tabace). W Polsce tytoń ma duże znaczenie w rolnictwie i przemyśle przetwórczym. Jego uprawy koncentrują się głównie w północnych, południowo-wschodnich i południowych regionach kraju. Uprawa tytoniu udaje się na glebach gorszej jakości, gdzie nie mogą rosnąć rośliny o większych wymaganiach.

Tytoń można podzielić na sześć grup użytkowych: suszony ogrzewanym powietrzem, orientalny, Burley, ciemny, cygarowy i ciemny suszony ogniowo. Inny podział to: wielkolistny, średniolistny i drobnolistny lub ciemny i jasny. W Polsce uprawiany jest tytoń jasny typu Virginia, który jest suszony w ogrzewanych suszarniach, ciemny – suszony powietrznie oraz tytoń jasny typu Burley. Rejony pod uprawę tytoniu i jego odmiany ustala co roku minister rolnictwa i rozwoju wsi w specjalnie wydanym rozporządzeniu.

Cechy charakterystyczne

Tytoń szlachetny jest rośliną jarą, jednoroczną, należącą do roślin psiankowatych. W zależności od odmiany jego rośliny mogą osiągać wysokość od 1 do 2 metrów. Wartość technologiczna liści tytoniu jest zróżnicowana. W związku z tym muszą być one segregowane podczas zbioru. Dwa najniżej osadzone na łodydze liście nazywane są spodakami, a kolejne dwa to nadspodaki. W części środkowej zlokalizowanych jest 6–8 liści środkowych. Najwyżej położone są liście podwierzchołkowe (1–2 sztuki) i wierzchołkowe (1–2 sztuki). Najbardziej wartościowe są liście środkowe.

Wymagania

Tytoń ma duże wymagania cieplne i najlepiej rośnie przy dobowej temperaturze wynoszącej 18–25°C. Przy niższych temperaturach może dochodzić do zahamowania wzrostu roślin, a pojawienie się przymrozków powoduje uszkodzenie liści i obniżenie ich jakości. W związku z tym w Polsce tytoń nie może być wysiewany z nasion bezpośrednio do gleby, lecz najpierw musi być przeprowadzona jego produkcja przez rozsady. Bardzo dobrą jakość technologiczną w okresie dojrzewania liści tytoń osiąga przy temperaturze 24–25°C. Tytoniu nie należy sadzić w zagłębieniach terenowych, ponieważ zwykle tam temperatura jest niższa, co zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia przymrozków oraz dodatkowo może gromadzić się w nich woda opadowa. Na cechy jakościowe liści duży wpływ ma również usłonecznienie, które kiedy jest intensywne, to przyczynia się do wzrostu w liściach zawartości olejków eterycznych kształtujących odpowiednie właściwości aromatyczne tytoniu.

Grupy użytkowe tytoniu odznaczają się różnym zapotrzebowaniem na wodę. Tytonie drobnolistne, do których zaliczyć można grupę orientalną, mają najmniejsze zapotrzebowanie, a największe – tytonie cygarowe. Najważniejsze jest dobre uwilgotnienie gleby w trakcie sadzenia roślin. Tytoń dobrze znosi krótkotrwałe niedobory wody, ale dłuższe susze mogą powodować jego ograniczony wzrost i rozwój, co w konsekwencji prowadzi do wytworzenia liści o małej powierzchni i masie. W fazie tworzenia się pąków kwiatowych i na początku kwitnienia rośliny tytoniu mają największe zapotrzebowanie na wodę, a zapewnienie odpowiednich warunków wilgotnościowych umożliwia uzyskanie wysokiej jakości zbiorów. Jednak jeżeli przez cały okres wegetacyjny występuje zwiększona ilość opadów, to skutkuje to zwiększeniem plonów liści o niskiej jakości. Podczas dojrzewania tytoniu i zbioru liści (w lipcu i sierpniu) najlepsze są umiarkowane opady, wysoka temperatura oraz duża liczba słonecznych dni. Grad jest formą opadów zagrażającą uprawom tytoniu, ponieważ powoduje uszkadzanie liści oraz całych roślin. Wpływ na uprawę tytoniu mają również wiatry. Jeżeli są słabe, to ich wpływ jest pozytywny, ponieważ usuwają wilgotne lub zimne masy powietrza, zaś silne wiatry, które niosą pył czy piasek, mogą uszkodzić liście, a nawet prowadzić do wylegania roślin.

czytaj dalej...