Wiosenne nawożenie rzepaku - poznaj najważniejsze zasady

1/3 Następne

Zaloguj się, aby dodać własne zdjęcie do tego artykułu!

Zobacz także

Rzepak największe zapotrzebowanie na składniki pokarmowe wykazuje w trakcie wiosennej wegetacji. Szybkość przyrostu masy roślin zależy od składników mineralnych znajdujących się w glebie. Największy wpływ na rozwój roślin ma zawartość makroelementów, m.in. azotu, fosforu i potasu. Niedobory azotu spowalniają wzrost rozety liściowej, a na późniejszych etapach prowadzą do przyspieszonego kwitnienia roślin. Po kwitnieniu rośliny mają mało pędów bocznych, łuszczyn oraz nasion w łuszczynach. Największe zapotrzebowanie rzepaku na fosfor pojawia się w okresie kwitnienia i nalewania nasion, a jego niedobory objawiają się wczesną wiosną. Niedobory potasu ograniczają rozwój pędów, powodują żółknięcie brzegów blaszki liściowej oraz prowadzą do nierównomiernego zakwitania i dojrzewania roślin. Prawidłowo przeprowadzone nawożenie rzepaku wiosną jest niezbędne do uzyskania dobrych plonów.

Fosfor i potas

Na glebach zwięzłych i średnich nawożenie fosforowo-potasowe wykonuje się przedsiewnie. Na glebach lekkich i organicznych można część dawki zastosować wiosną przed ruszeniem wegetacji. W zależności od wielkości plonów i zasobności gleb w potas i fosfor można stosować 80–300 kg K₂O/ha oraz 40–120 kg P₂O₅/ha. Dawki nawozów w ilości 1/3–1/4 stosowane na wiosnę przed ruszeniem wegetacji powodują wzrost plonu nasion i tłuszczu w nich zawartego. Fosfor zastosowany w okresie wiosennym ma charakter dawki startowej i przyspiesza regenerację uszkodzeń roślin oraz początkowy wzrost roślin. Na wiosnę pod rzepak ozimy nie należy stosować więcej niż 50% dawki tych składników. Rzepak jary należy nawozić fosforem i potasem przed siewem w dawce 40–50 kg P₂O₅/ha i 80–150 kg K₂O/ha.

Azot

Rzepak jary można nawozić przedsiewnie azotem w dawce 50–90 kg N/ha, a niewielką część azotu można zastosować również w fazie 6–8 liści. Podczas wiosennego wznowienia wegetacji rzepaku ozimego można zastosować nawożenie azotowe w dawce od 100 do 160 kg N/ha. Dawki te można podzielić, a pierwszą należy zastosować jak najwcześniej, najlepiej przed ruszeniem wegetacji, kiedy gleba rozmarza, w ilości 50–75% całej dawki. Do nawożenia azotowego można wykorzystywać nawóz w formie saletry amonowej bądź mocznika. Drugą dawkę stosuje się do fazy zielonego pąka, a azot można dostarczać za pomocą saletry amonowej, mocznika (5–10%) lub RSM (wodnego roztworu saletrzano-mocznikowego).

Siarka i magnez

Rzepak można nawozić siarką bardzo wczesną wiosną. Najlepiej wykorzystywać do tego kizeryt, siarczan amonu lub sól gorzką. Aplikację tych nawozów wykonuje się dolistnie. Dostarczenie siarki roślinom wpływa na zdrowotność roślin oraz na prawidłowy rozwój łuszczyn. Najoptymalniejsze dawki siarki wynoszą 30 kg N/ha. W okresie wiosennym rzepak można dodatkowo nawozić dolistnie magnezem, ponieważ rośliny od kwitnienia do dojrzewania wymagają dużych ilości tego pierwiastka. Nawożenie można wykonywać za pomocą siarczanu magnezu. Razem z tym nawozem można stosować miedź, która w połączeniu z siarką poprawia gospodarkę azotową roślin oraz strukturę blaszki liściowej.

Mikroelementy

Bor, cynk, mangan, miedź i żelazo aplikuje się na wiosnę, ponieważ zapotrzebowanie roślin na nie jest niewielkie w okresie zimowym. Najlepiej stosować do tego specjalne nawozy, które łączy się z 7-10-proc. roztworem wodnym mocznika. Niedobory tych mikroelementów mogą prowadzić m.in. do: karłowacenia roślin, zamierania stożków wzrostu, słabego zawiązywania kwiatów i nasion czy żółknięcia liści.

Bor można wprowadzać do gleby za pomocą oprysków w fazie rozwoju pąków kwiatowych. Dawka boru powinna wynosić 0,4–0,5 kg B/ha i może być rozdzielona na dwa zabiegi. Mangan można dostarczać roślinom rzepaku w siarczanie lub w chelacie. Siarczan manganowy można stosować w dawce 10–20 kg MnSO₄ · 5 H₂O/ha. Często stosowany jest on razem z nawozami potasowymi.

Gnojowica

Do wiosennego nawożenia rzepaku można stosować gnojowicę w dawce 14–15 m³/ha. Wylewa się ją wczesną wiosną, a dawki dzieli się na kilka części. Przy zastosowaniu zbyt dużych dawek rośliny mogą rosnąć z różną intensywnością. Należy pamiętać, że jeśli po zastosowaniu gnojowicy będą na pole wprowadzane nawozy mineralne, to ich dawki powinny być zmniejszone o 20%.

Autor: mgr inż. Kinga Borek

Bibliografia:

Artyszak A., Kucińska K., Niemczyk H., „Rzepak ozimy. Rzepak jary”, (w:) „Produkcja roślinna. Cz. II”, wyd. REA, Warszawa 2010 r., str. 156, 166
Budzyński W., Zając T., „Kapusta rzepak”, (w:) „Rośliny oleiste – uprawa i zastosowanie”, PWRiL, Poznań 2010 r., str. 39–59
Grzebisz W., „Podstawowe zabiegi agrotechniczne”, (w:) „Produkcja roślinna – technologie produkcji roślinnej. Cz. III”, wyd. II, Hortpress, Warszawa 2012 r., str. 250–255
Grzebisz W., „Azotowe wsparcie”, „Tygodnik Rolniczy”, nr 8/2012 r., str. 22
Grzebisz W., „Rzepak wymaga makijażu”, „Tygodnik Rolniczy”, nr 43/2011 r., str. 19
Mrówczyński M., „Agrotechnika rzepaku ozimego”, (w:) „Integrowana ochrona upraw rolniczych – zastosowanie integrowanej ochrony”, PWRiL, Poznań 2012 r., str. 159–163
Szczepaniak W., „Ratunek jest w azocie”, „Tygodnik Rolniczy”, nr 6/ 2011 r., str. 26–27
Szczepaniak W., „Ile nawieźć pod rzepak?”, „Tygodnik Rolniczy”, nr 33/2010 r., str. 26