Zięba - niezwykle śpiewny, drobny ptak występujący bardzo licznie w Polsce

1/5 Następne

Zaloguj się, aby dodać własne zdjęcie do tego artykułu!

Zobacz także

Zięba (Fringilla coelebs) to jeden z najpowszechniejszych łuszczaków w całej Europie. Ptaki te występują aż w 20 podgatunkach, przy czym wiele z nich można spotkać w Polsce. Interesujące jest to, że ich śpiew zmienia się nie tylko w zależności od podgatunku właśnie, lecz także może się on różnić w obrębie tylko jednego z nich. Oznacza to, że już niewielka odległość i odrębny region mają wpływ na to, jaką piosenkę wyśpiewa nam zięba.

Występowanie

Ptaki te zasiedlają praktycznie całą Europę, z wyłączeniem Islandii i północnych krańców Skandynawii. Oprócz tego spotkamy je w Azji Mniejszej, na Wyspach Kanaryjskich oraz na afrykańskich wybrzeżach Morza Śródziemnego. Ogólnie zięby są uznawane za ptaki wędrowne. Wtedy zimują na południowych krańcach swojego areału, a ich przeloty mają miejsce w marcu i październiku. Dzisiaj jednak zauważa się wyraźną skłonność do zimowania w miejscu lęgów. Szczególnie widoczne jest to na terenach zachodnich i południowych.

Charakterystyka

Zięby są bardzo podobnej wielkości co wróble, oznacza to, że długość ich ciała wynosi ok. 15 cm, a masa – mniej więcej 23 g. Przy czym należy zaznaczyć, że samce są odrobinę większe i cięższe, szczególnie jesienią.

Samce: ich upierzenie reprezentuje feerię barw. Zatem na wiosnę ich głowa i kark są popielate, czoło jest czarne, grzbiet – brązowy, brzuch – biały, pierś – różowa, dziób – niebieskoszary, a kuper – zielony. Skrzydła z kolei są ciemne, ale znajdują się na nich dwie białe pręgi, przy czym jedna jest o wiele grubsza od drugiej. Jesienią jednak kolory te zdecydowanie przygasają, ponieważ wtedy zdecydowanie wyróżniają się płowe obrzeżenia piór. Oprócz tego dziób staje się jasnobrązowy.

Samice: są o wiele uboższe, jeśli chodzi o ubarwienie. Ich głowę, grzbiet i przednią część brzucha można określić jako brunatnoszare z domieszką zieleni. Zachowują one jednak, podobnie jak samce, charakterystyczne białe pręgi na czarnych skrzydłach. Młode będą wyglądały praktycznie tak jak one.

Śpiew

Młode zięby uczą się śpiewu od ojców już w kilka dni po opuszczeniu gniazda. Najpierw nasłuchują, a potem powtarzają. Ponieważ wszystkie osobniki bardzo lubią tę czynność, to nie ma problemu z usłyszeniem piosenek zięb, tym bardziej, że są one zazwyczaj dosyć głośne. W trakcie spoczynku wykrzykują dziarskie „fink!”, z czym związane są niektóre nazwy tego ptaka w różnych językach europejskich (ang. finch, niem. der Fink). W locie z kolei stale powtarzają delikatne „jup”.

Najbardziej interesujące jest jednak tzw. wołanie na deszcz, które może różnić się w zależności od rejonu występowania. I tak też może brzmieć jak „hiit”, „hjuit” albo „rrhiu”. Co ciekawe, odgłosy te wydawane są nie tylko jako ostrzeżenie na pogarszającą się pogodę, lecz także w trakcie godów. Poza tym okazuje się, że takie same dźwięki samiec wydaje również wtedy, gdy chce oznaczyć granice swojego terytorium, na którym przebywa jego partnerka.

Gniazdowanie

Próżno szukać w Polsce bardziej licznego ptaka niż zięba. Na terenie naszego kraju notuje się bowiem do nawet 10 mln par lęgowych (!). Ptaki te preferują drzewostany o luźnym uformowaniu, najchętniej w lasach, parkach i ogrodach. Gniazda samice umieszczają w rozwidleniach drzew – zarówno iglastych, jak i liściastych – i bardzo dobrze je maskują. Są przy tym na tyle skrupulatne, że odnalezienie ich tworów bywa wręcz niemożliwe. Gniazdo takie tkane jest z mchu i źdźbeł traw, a z zewnątrz maskuje się je porostami, pajęczyną i kokonami owadów. W środku z kolei jest usłane włosiem, sierścią i piórkami.

czytaj dalej...