Choroby bydła mlecznego - objawy, zapobieganie i leczenie

Weterynarz w trakcie leczenia krów Weterynarz w pracy

CHOROBY UKŁADU KRĄŻENIA

Choroby bydła mlecznego związane z układem krążenia mogą mieć podłoże wrodzone lub nabyte, np. zapalenie wsierdzia jako skutek perforacji czepca po połknięciu ostrego ciała obcego. U starszego bydła można spotkać się też z nowotworem – mięsakiem limfatycznym w sercu. U krów z zaburzeniami sercowo-naczyniowymi obserwujemy obrzęk podgardla, okolic mostkowej, a także często wymienia i dolnych odcinków kończyn. Ponadto przeważnie występuje duszność. Nasilenie objawów zależy od stopnia niewydolności. Wybranie metody leczenia opiera się na diagnostyce pierwotnej przyczyny choroby. W przypadku infekcji stosuje się antybiotykoterapię. Czasami trzeba się uciec do metod chirurgicznych. Niestety nierzadko zwierzęcia nie udaje się uratować. Oprócz wyżej wymienionych zaburzeń u krów występują także tzw. choroba białych mięśni u cieląt z niedoborem witaminy E i selenu, zaburzenia przewodnictwa sercowego z powodu nadmiaru jonów potasu we krwi, inwazje pasożytnicze, „serce płucne” – czyli niewydolność serca spowodowana chorobami płuc, arytmie, choroby żył i tętnic, a także zaburzenia krzepliwości krwi.

CHOROBY UKŁADU ODDECHOWEGO;

Do przyczyn występowania chorób tego układu zaliczamy

- Obturacje, czyli mechaniczne przeszkody górnych dróg oddechowych. Przykładem mogą być torbiele na terenie jamy nosowej czy wady wrodzone krtani.

- Zapalenia górnych dróg oddechowych. Wyróżniamy tu bardzo wiele jednostek chorobowych mających przeróżne podłoże, m.in. bakteryjne, wirusowe lub alergiczne.

Bez względu na przyczynę objawy niewydolności górnych dróg oddechowych są podobne. Krowa ma duszność wdechową, w przebiegu której widać intensywnie pracującą klatkę piersiową. Wyciąga głowę do przodu, aby ułatwić pasaż powietrza do płuc i kaszle „na sucho”.

- Zapalenia dolnych dróg oddechowych. Tu także przyczyn może być wiele – drobnoustroje bakteryjne, wirusy, grzyby, pasożyty, a także zachłyśnięcia lub poparzenia termiczne i chemiczne

Objawy zapaleń dolnych dróg oddechowych zależą od nasilenia i czasu trwania procesu chorobowego. Bywa, że są ledwo zauważalne lub w krótkim czasie powodują całkowitą niewydolność oddechową zwierzęcia. Przeważnie można zauważyć duszność wydechową, czyli szybko pracujące mięśnie brzucha, mokry kaszel, brak tolerancji wysiłkowej, gorączkę, wypływ z nosa i spojówek. Leczenie zależy od pierwotnej przyczyny. Przeważnie zalecany jest dobór antybiotyku na podstawie wyników badań wymazów z nosa lub gardła, płynoterapia i leki przeciwzapalne.

CHOROBY WYMIENIA

Choroby wymienia to chyba jeden z najbardziej interesujących tematów dla hodowcy bydła mlecznego. Najczęściej spotykanym schorzeniem jest zapalenie wymienia powodowane różnymi czynnikami zakaźnymi. Bakterie rozprzestrzeniają się w stadzie poprzez zakażoną dojarkę, ręce dojarza lub nawet brudną ściółkę. Dlatego tak ważna jest dbałość o higienę doju. Objawy zapaleń są różne, w zależności od czynnika chorobotwórczego. Mogą lokalizować się w jednej ćwiartce lub rozprzestrzeniać się na cały organizm wywołując objawy ogólne. Chore wymię jest obrzęknięte, zaczerwienione, gorące i bolesne. Krowa wyraźnie się sprzeciwia jakimkolwiek manipulacjom w jego obrębie. Zakażenie potwierdza obecność kłaczków na przedzdajaczu i zmiana koloru płynu do testowania mleka świadcząca o wzroście liczby komórek somatycznych. Leczenie polega na podawaniu miejscowo i/lub ogólnie antybiotyku. Zalecane jest robienie posiewu mleka z zakażonych ćwiartek w celu stwierdzenia, który dokładnie drobnoustrój wywołał zapalenie i na jakie chemioterapeutyki jest on wrażliwy.

Oprócz mastitis wymię dosięga masa innych schorzeń. Uszkodzenie aparatu podwieszającego wymię powoduje jego opadanie, co usposabia do urazów i zapaleń. Sama skóra jest także narażona na zapalenia i choroby wirusowe (brodawczaki, ospa rzekoma). Zdarzają się nowotwory umiejscowione w tkance gruczołowej, które wymagają nawet amputacji połowicznej lub całkowitej wymienia. Strzyki narażone są na urazy, wrodzone zaburzenia rozwojowe, zwężenia i przetoki.

ZABURZENIA METABOLICZNE

Choroby bydła mlecznego związane z zaburzeniami metabolicznymi są przede wszystkim wynikiem nieprawidłowego żywienia i utrzymania w okresie okołoporodowym. Straty przez nie spowodowane mogą być ogromne.

Ketoza

Jest wynikiem niedostatecznej podaży energii w paszy, czyli ujemnego bilansu energetycznego. Zapotrzebowanie wzrasta głównie w ostatnich dwóch tygodniach ciąży i początkowym okresie laktacji. Organizm rozkłada wtedy zgromadzone tłuszcze, w którym to procesie dochodzi do nadmiernego uwalniania wolnych kwasów tłuszczowych. Te z kolei z powodu ogromnej ich ilości nie są prawidłowo metabolizowane. Skutkiem tego jest pojawienie się ciał ketonowych we krwi. Wyróżnia się kilka rodzajów ketoz. Krowy wykazują obniżony apetyt, produkują mało mleka. Chorobę można potwierdzić wykonując testy na obecność ketonów w moczu lub mleku. Leczenie jest wieloetapowe i sprowadza się do przywrócenia prawidłowego bilansu energetycznego.

Inne zaburzenia metaboliczne krów to często występująca w okresie poporodowym hipokalcemia (niedobór wapnia) prowadząca do zalegania lub porażenia poporodowego, niedobory fosforu, magnezu i potasu.

Bibliografia:

  1. T.J.Divers, S.F.Peek, Choroby bydła mlecznego, Wydawnictwo Elsevier, 2011
  2. R.W. Blowey, A.D. Weaver, Atlas chorób bydła, Wydawnictwo Elsevier, 2008
  3. W.Baumgartner, Diagnostyka kliniczna zwierząt, Wydawnictwo Elsevier, 2011
  4. G.Dirksen, H. Grunder, M.Stober, Choroby wewnętrzne i chirurgia bydła, Wydawnictwo Galaktyka, 2007
  5. J. Presio, R.Mordak (red.), Wybrane elementy żywienia a problemy zdrowotne krów mlecznych,Wydawnictwo Galaktyka, 2010
  6. Scott W.Danny, Atlas chorób skóry zwierząt gospodarskich, Wydawnictwo Galaktyka, 2009
  7. J.Sikora, Wybrane choroby bydła, Wydawnictwo SIMA WLW, 2013

Dodaj komentarz

Rynek Rolny to pierwszy profesjonalny branżowy portal rolniczy z giełdą rolną. Darmowe ogłoszenia rolnicze i aktualne ceny produktów rolnych. Sprzedawaj i Kupuj z nami!

Sulejkowska 56/58 lok 215
04-157 Warszawa, Polska

Email: kontakt [małpa] rynek-rolny.pl

Newsletter

Fundusze Europejskie – dla rozwoju innowacyjnej gospodarki