Choroby zbóż - dowiedz się, jak je rozpoznać i zwalczyć

Choroby zbóż Liść porażony mączniakiem prawdziwym

Głownia pyląca jęczmienia

Wywoływana jest przez grzyb Ustilago nuda, który pochodzi z rzędu głowniowców. Infekuje rośliny poprzez kiełki, pędy, zarodki i tkanki. Objawy choroby występują na początku kwitnienia jęczmienia, z którego pochew wydostają się kłosy mające postać brunatnej masy składającej się zarodników. Otoczone są one szarobiałą osłonka, która bardzo łatwo pęka, powodując wydostanie się zarodników. Tej chorobie sprzyjają wysoka temperatura i duża wilgotność. Wyrządza one duże szkody, a zapobiega jej się poprzez późniejsze siewy formy ozimej jęczmienia albo wcześniejsze formy jarej. Ziarno przed wysiewem należy zaprawiać (np. Baytan Universal 094 FS). Trzeba pamiętać o wykonywaniu prawidłowej agrotechniki.

Fuzarioza podstawy źdźbła i korzeni

Choroba ta przenosi się przez porażone ziarniaki, glebę oraz resztki pożniwne i może powodować duże szkody w uprawie. Wywoływana jest przez m.in. grzyby Fusarium spp., które mogą porażać wszystkie gatunki zbóż. Objawy tej choroby występują w największym nasileniu podczas kwitnienia. Powoduje ona zahamowanie wzrostu roślin, a podstawa źdźbła ulega ciemnieniu. Prowadzi to do zamierania i zasychania całych roślin. Na porażonych źdźbłach pojawiają się ciemne otocznie, które mają okrągły kształt. Ziarniaki przed wysiewem należy zaprawiać, a rośliny można opryskiwać fungicydami (np. Input 460 EC, Sarfun Pro 187,5 SC). Plantacje można przerzedzać na jesieni za pomocą bronowania, a na wiosnę stosować nawożenie.

Fuzarioza kłosów

Choroba ta wywoływana jest przez grzyby z rodzaju Fusarium, a najmniej podatny na nią jest owies. Źródłem infekcji są porażone ziarniaki, gleba lub resztki pożniwne. Podczas kwitnienia dochodzi do zarażenia kłosów. Przy sprzyjających warunkach pogodowych grzyb ten może wnikać do wnętrza zarodka. Obfite opady występujące podczas zbiorów nasilają objawy tej choroby. Kłosy zainfekowanego zboża przybierają różowe zabarwienie. Przy wczesnym porażeniu kłosy zawierają drobne, różowo zabarwione ziarniaki, które są pomarszczone i niezdolne do kiełkowania. Na ziarniakach pochodzących z kłosów później zakażonych pojawiają się różowe plamki, które świadczą o rozwinięciu się grzybni w okrywie owocowo-nasiennej. Choroba ta powoduje duże szkody w zbożach, a zapobiegać jej można poprzez zaprawianie materiału siewnego np. za pomocą zaprawy zbożowej. Rośliny można też opryskiwać od fazy strzelania w źdźbło do fazy wytworzenia pierwszego kolanka. Oprysk można też wykonywać wtedy, gdy zboża zaczynają się kłosić. Środki do tego wykorzystywane to: Allegro 250 SC, Dobromir 250 SC, Lerak 200 EC czy Sokół 460 EC. Należy też unikać zbyt gęstych siewów, a na jesień plantacje można przerzedzać poprzez wykonanie bronowania. Można też stosować nawożenie pogłówne na wiosnę, aby wzmocnić rośliny na plantacji.

Czernienie zbóż – czerń zbożowa

Choroba ta jest wywoływana przez grzyb pochodzący z klasy strzępczaków (Hyphomycetes) i atakuje wszystkie gatunki zbóż. Rośliny są zakażane przez zimujące zarodniki i grzybnie w resztkach roślin pozostawionych na polu. Pierwsze objawy występują przed dojrzeniem zboża, zwłaszcza jeżeli w danym okresie padają deszcze. Pojawiają się one na liściach, źdźbłach i kłosach w postaci ciemnooliwkowego nalotu. Grzyb ten przeważnie rozwija się na osłabionych zbożach i powoduje niewyrośnięcie ziarna, co skutkuje obniżką plonu. Jego występowanie można ograniczyć poprzez szybkie wysuszenie wilgotnego zboża, a po jego zbiorze należy wykonać podorywkę, a następnie orkę. Można też zrobić pożniwną podorywkę, a następnie orkę.

Autor: mgr inż. Kinga Borek

Bibliografia:

  1. Budzyński W., Szempliński W., „Rośliny zbożowe”, (w:) „Szczegółowa uprawa roślin. Tom I”, wyd. II, Wrocław 2003 r., str. 111–120, 156–159, 182–188, 257–259
  2. Czerwiński Z., Gawrońska-Kulesza A., Lenart S., Sosulski T., Wysmułek A., „Choroby roślin”, (w:) „Produkcja roślinna. Cz. I”, wyd. REA, Warszawa 2010 r., str. 200–214
  3. Danielewicz J., Korbas M., „Zdrowe zboże wyda plon”, „Tygodnik Rolniczy”, nr 13/ 2011 r., str. 20–23
  4. Hołubowicz-Kliza G., Korbas M., „Choroby roślin zbożowych”, (w:) „Rolniczy atlas chorób”, IUNG-PIB, Puławy 2012 r., str. 253–313
  5. Horszkiewicz-Janka J. i wsp., „Choroby”, (w:) „Program ochrony roślin rolniczych 2014”, Hortpress, Warszawa 2014 r., str. 66–156

ROŚLINY WCALE NIE TAKIE ZNANE! SPRAWDŹ SIĘ W NIECODZIENNYCH PYTANIACH

[1/10] Które drzewo w średniowiecznej Europie było czczone jako symbol boga piorunów?

Dodaj komentarz

Rynek Rolny to pierwszy profesjonalny branżowy portal rolniczy z giełdą rolną. Darmowe ogłoszenia rolnicze i aktualne ceny produktów rolnych. Sprzedawaj i Kupuj z nami!

Sulejkowska 56/58 lok 215
04-157 Warszawa, Polska

Email: kontakt [małpa] rynek-rolny.pl

Newsletter

Fundusze Europejskie – dla rozwoju innowacyjnej gospodarki