Pigwa pospolita – wartościowy krzew rodzący niezwykle aromatyczne owoce
Czarny bez – szczegóły uprawy w Polsce. Poznaj jego właściwości i zastosowanie lecznicze!
Zobacz także
Zbiór kwiatów i owoców
Najlepszy okres do zbierania kwiatów bzu to czas od połowy maja do początku czerwca, kiedy część kwiatów w kwiatostanie jeszcze się nie rozwinęła. Pamiętajmy, że do zbiorów nie nadają się już baldachy, z których część kwiatów już opadła. Zbierajmy kwiaty jedynie w suche dni, najlepiej przed południem, zaraz po obeschnięciu rosy. Ważna jest informacja, że kwiatostanów nie należy obrywać, najlepiej ścinać je sekatorem nad liśćmi.
Podczas zbiorów i suszenia trzeba uważać, by nie pognieść kwiatów, bo szybko wtedy czarnieją i tracą swoje właściwości. Kwiaty można rozwiesić na sznurkach do suszenia lub rozłożyć cienką warstwą na płaskiej powierzchni i pozostawić do całkowitego wyschnięcia.
Natomiast owoce bzu zbiera się do celów leczniczych najczęściej we wrześniu i październiku, gdy wszystkie jagody są już czarne. Zbierając owoce, również obcina się całe baldachy ze względu na to, że owoce po zerwaniu z szypułek puszczają sok i szybko fermentują. Należy pamiętać, by wybierać tylko te kwiatostany, w których wszystkie owoce są dojrzałe, gdyż zielone owoce zawierają substancje toksyczne i mogą być przyczyną zatruć pokarmowych. Owoce bzu najwygodniej zdejmuje się z szypułek widelcem.
Następnie suszy się je rozłożone cienką warstwą na blasze do pieczenia w ciepłym piekarniku w temperaturze do 50 st. C. Pamiętajmy, że nie wolno spożywać surowych owoców dopiero po przegotowaniu – one również zawierają w sobie toksyny i mogą one jedynie być wykorzystane do dalszej obróbki. Dopiero wtedy zostają pozbawione substancji trujących i mogą być spożywane przez ludzi.
Właściwości lecznicze i zastosowanie bzu
Nie wszyscy wiedzą, że czarny bez zawiera w sobie wiele składników odżywczych i ma niezliczone zastosowania. Jagody bzu mają dużo witaminy C i są najważniejszym składnikiem środków nasercowych. Picie naparu z jego kwiatów jest jednym z domowych sposobów na leczenie przeziębienia. Ma on również działanie moczopędne i oczyszczające krew z toksyn.
Tonik z kwiatów bzu jest stosowany do poprawy cery i jest bardzo łagodny, nadaje się więc do nawet cery wrażliwej, alergicznej i do przemywania oczu. Kwiaty bzu są jednym ze składników maści na oparzenia, a liście bzu – maści stosowanych przy leczeniu zwichnięć i siniaków. Liście i jagody dzikiego czarnego bzu są też używane jako naturalny barwnik do produkcji koloru zielonożółtego, oliwkowego oraz purpurowego.
Natomiast wino z owoców czarnego bzu swoim oryginalnym smakiem potrafi zachwycić wielu amatorów domowych trunków. Przy tak szerokim zastosowaniu tego krzewu, nie trzeba chyba nikogo dodatkowo zachęcać do jego uprawy.
Autor: Justyna Czerwieniec
Bibliografia:
- Bremness Lesley „Wielka księga ziół”, wyd. Wiedza i Życie, wyd. IV, s. 115, 199, 243, 246.
- „Bez czarny” dr Frąszczak Barbara, [w:] „Działkowiec”, nr 8/2009 (708), s. 74.
- „Mało znane rośliny sadownicze” Kawecki Zdzisław, Łojko Romuald, Pilarek Bolesław, Wyd. Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, Olsztyn 2007, s. 47-49, 54.
- „Rodem z lasu” Gawryś Alicja, [w:] „Kwietnik”, nr 6/2009 (174), s.46-48.
- „Wielka ilustrowana encyklopedia roślin ogrodowych”, wyd. Reader’s Digest, Warszawa 2004, s. 598.
