Groźne choroby ziemniaków - przegląd i objawy

Ziemniak z objawami chorobowymi Oprysk ziemniaków

Okres przechowalniczy

Efektem niedostatecznej ochrony plantacji podczas sezonu wegetacyjnego są porażone bulwy składane w przechowalniach. Często bywa tak, że skutki działalności wielu organizmów patogennych nie są widoczne gołym okiem. Gdy warunki przechowywania są właściwe, wiele patogenów występuje w formie utajonej, np. mokra zgnilizna. Pełnię swojego rozwoju osiąga dopiero w polu, podczas trwania wegetacji. Inne czynniki chorobotwórcze, wytwarzając formy przetrwalnikowe, pozostaje nie aktywnymi nawet przez kilka lat (ospowatość bulw). Najważniejszą chorobą okresu przechowywania jest sucha zgnilizna bulw, powodowana przez trzy grzyby z rodzaju Fusarium (Fusarium solani var coreuleum, Fusarium sulphureum, Fusarium solani). Wszystkie z nich to pospolite saprotrofy, kolonizujące resztki roślin na polu. Do porażenia dochodzi głownie podczas transportu bulw do przechowalni. Drogami infekcji są: zranienia skórki, przetchlinki i oczka. Zauważono, że bardziej podatne na sucha zgniliznę są bulwy niedojrzałe, z cienką warstwą korka, mało odporne na uszkodzenia mechaniczne. Na powierzchni skórki pojawiają się niewielkie plamy o rozmytych granicach. Miąższ pod nimi mięknie, rozpada się. Bulwy intensywnie tracą wodę, ostatecznie ulegają mumifikacji. Zachowywanie odpowiednich warunków przechowywania (2-4 OC, niska wilgotność względna powietrza)  to jeden z podstawowych elementów ochrony ziemniaka przez suchą zgnilizną. Bulwy niedojrzałe, których skórka jest cienka, można poddać zabiegowi kondycjonowania (3 tygodnie w temperaturze 16- 20 OC). Wysadzać należy wyłącznie zdrowe sadzeniaki, które poddano wcześniejszej, ostrej selekcji negatywnej.

Kompleksowa ochrona ziemniaka, zarówno podczas sezonu wegetacyjnego jak i okresu przechowywania, nie należy do łatwych zadań. Wymaga od plantatora niezwykłej czujności i umiejętności diagnostycznych. Ponadto, powinien posiadać rozległą wiedzę na temat etiologii patogenów, etapów rozwoju choroby i źródeł infekcji. Musi znać substancje aktywne pestycydów i umieć zastosować w praktyce. Duże zaangażowanie merytoryczne ze strony rolnika prędzej czy później uwieńczone zostanie wysokim plonem ilościowym i jakościowym bulw.

 

Autor: Magdalena Kuźmicka

Bibliografia:

Chmielarz M.,  2010,  Migracja Phytophthora infestans- sprawcy zarazy ziemniaka. Rys historyczny, Ziemniak polski (4): 1-5.

Dzięcił R., Majewski T., Mracinkowska J., Mirzwa- Mróz E., Nowicki B., Paduch-Cichal E., Schollenberger M., Szyndel M.S., Wakuliński W., Zamorski Cz., Dolińska T., Golnik K., 2010, Choroby roślin w uprawach rolniczych, Wydawnictwo SGGW.

Gołębniak B., 2010, Zasady i metody ochrony roślin przed patogenami [W:] Fitopatologia tom 1, PWRiL: 493-595.

Kapsa J., Bernat E., Kasprzak E., 2005, Przydatność systemu decyzyjnego NegFry w ochronie ziemniaka przed zarazą w różnych warunkach meteorologicznych, Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, 237/238: 177-186.

Kapsa J. 2009. Monitorowanie wczesnych infekcji zarazy ziemniaka (Phytophthora infestans) w uprawach ziemniaka. Post. Ochr. Roślin 49 (2): 645–654.

Kapsa J., Gawińska- Urbanowicz H., Wójcik S., 2011. Monitorowanie wczesnych infekcji głównych patogenów na plantacjach ziemniaka. Postępy w Ochronie Roślin 51 (3): 1169-1173.

Kurzawińska H.,  Gajda I., 2002, Grzyby zasiedlające sucho gnijące bulwy ziemniaka, Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, 223/224: 315-319.

Lebecka R., Zimnoch- Guzowska E., 2005. Choroby bakteryjne ziemniaka (Solanum tuberosum L.)- strategie ochrony. Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin 237/238: 161-168.

Osowski J., 2007. Termin wystąpienia pierwszych objawów alternariozy ziemniaka w zależności od roku i województwa. Postępy w Ochronie Roślin 47 (2): 216-223.

Osowski J., 2011. Zapobieganie rizoktoniozie (Rizoctonia solani) w uprawach ziemniaka. Ziemniak polski (2): 1-3.

Sobkowiak S., Śliwka J., 2013, Grzyby z rodzaju Fusarium  powodujące suchą zgniliznę bulw ziemniaka, Ziemniak Polski (4):18-24.

ZIEMNIAKI JESZ ZAPEWNE BARDZO CZĘSTO, ALE ILE O NICH WIESZ? SPRAWDŹ! [QUIZ]

[1/14] Powszechnie kojarzony szkodnik ziemniaka to:

Dodaj komentarz

Rynek Rolny to pierwszy profesjonalny branżowy portal rolniczy z giełdą rolną. Darmowe ogłoszenia rolnicze i aktualne ceny produktów rolnych. Sprzedawaj i Kupuj z nami!

Sulejkowska 56/58 lok 215
04-157 Warszawa, Polska

Email: kontakt [małpa] rynek-rolny.pl

Newsletter

Fundusze Europejskie – dla rozwoju innowacyjnej gospodarki