Ule wielkopolskie – odpowiednie do pasiek przy pożytkach wczesnych
Kit pszczeli (propolis) - właściwości i zastosowanie w medycynie
Zobacz także
Zasadnicza trudność związana z wykorzystywaniem propolisu w przemyśle farmaceutycznym wynika z faktu, że nie każdy jego rodzaj posiada odpowiednio silne właściwości antyseptyczne – jakość i przydatność kitu zależy bowiem od materiałów, z których został pozyskany, a na to pszczelarz nie ma dużego wpływu. Również niewłaściwie przechowywany propolis traci swoje lecznicze działanie.
Pozyskiwanie propolisu
Pszczoły produkują kit z pączków i soków niektórych gatunków drzew. Zbieraniem propolisu zajmują się wyłącznie doświadczone zbieraczki starsze niż 21 dni. Gdy wracają do ula, dźwigają obnóża z lepkiego, żywiczego surowca. Robotnice odrywają kleistą substancję, przeżuwają ją i umieszczają w odpowiednich miejscach – na ramkach bądź w szczelinach ścian ula. W razie niedoboru surowca zbieraczki mogą wykorzystywać do wytwarzania kitu nawet smołę. Produkcja propolisu jest niewielka i wynosi przeciętnie 50 g na rodzinę, dlatego nie sposób czerpać z niej znaczących dochodów.
Pszczelarz odbiera kit w procesie czyszczenia ramek i ścian ula. Oddzielenie kitu od wosku wymaga pewnej zręczności – jeszcze trudniejsze jest niestety oczyszczenie go z niepożądanych dodatków w postaci drobnych drzazg, a tylko czysty propolis ma wartość handlową. Z tej przyczyny do zbierania kitu pszczelego należy przygotować się już w momencie szykowania ramek do ula. W handlu dostępne są powałki, które nakłada się na ramki. Mogą to być elastyczne, plastykowe kraty bądź siatki. Robotnice zagospodarują nakładki tego rodzaju, wypełniając wolne przestrzenie kitem. Zadaniem pszczelarza będzie natomiast schłodzenie ramek po wydobyciu ich z ula, tak by można było odebrać propolis. W tym celu wystarczy umieścić ramki w zamrażarce na około kwadrans. Wyginając elastyczną powałkę łatwo wyjąć silnie schłodzony kit.
Uwaga: termin pozyskiwania kitu pszczelego nie może pokrywać się z okresem zwalczania warrozy, ponieważ preparaty biobójcze pozbawiają propolis wartości handlowej.
W produkcji miodu i przemyśle farmaceutycznym używa się nie czystego kitu, lecz koncentratu propolisowego. Pozyskuje się go z etanolowego ekstraktu propolisu, który zagęszcza się w temperaturze 60-65°C.
Autor: Małgorzata Długosz
Bibliografia:
- Chów i hodowla zwierząt, red. T. Szulc, UPW, Warszawa 2005, s. 547, 551.
- Gekeler W., Pszczoły. Poradnik hodowcy, Wydawnictwo RM, Warszawa 2014, s. 16, 49, 131.
- Lisowski P., Tajemnice pszczelego ula, Oficyna Wydawnicza Alma-Press, Warszawa 2010, s. 199-200.
- Marcinkowski J., Jak prawidłowo prowadzić pasiekę, Gospodarstwo Pasieczne „Sądecki Bartnik”, Nowy Sącz 2005, s. 126.
- Produkcja zwierzęca, cz. III, red. T. Nałęcz-Tarwacka, Hortpress, Warszawa 2012, s. 413-414.
