Jak prawidłowo uprawiać lucernę? Odpowiadamy!
Lucerna siewna. Dobra na poplon i jako wysokobiałkowa roślina paszowa!
Zobacz także
Uprawa – zmianowanie, siew, zbiór
Planując uprawę lucerny, należy przedtem zaplanować odpowiednie zmianowanie, zarówno przedplon, jak i poplon. Dobrze rośnie po roślinach okopowych na oborniku, gdyż pozostawiają po sobie dość dobrze odchwaszczone stanowisko (dużym konkurentem dla lucerny jest perz). Nie powinno się jej uprawiać po innych roślinach motylkowych drobnonasiennych lub po roślinach strączkowych, ze względu na nagromadzanie się tych samych chorób i szkodników w glebie porażających lucernę. Pomiędzy roślinami bobowatymi (motylkowate drobnonasienne i strączkowe) powinna być 3-, 4-letnia przerwa. Lucerna z kolei jest doskonałym przedplonem dla wielu roślin jarych, np. owsa, ziemniaków czy kukurydzy. Sama czy z mieszankami nie powinna być uprawiana po sobie przez kilka lat, gdyż sprzyja to zmęczeniu gleby, tzw. wylucernieniu. Warto pamiętać, że źle reaguje na herbicydy, toteż nie należy uprawiać jej przez co najmniej 2 lata po roślinach odchwaszczanych chemicznie, zwłaszcza chlorosulfuronem.
Lucerna może być uprawiana w siewie czystym, w mieszankach z trawami czy w wysiewie w roślinę ochronną (np. ze zbożem jarym). Nasiona, uprzednio zaprawione, wysiewamy zwykle od końca marca do połowy kwietnia na głębokość 1–2 cm. W siewie czystym wysiewamy na 1 ha 10–12 kg nasion w rozstawie rzędów 10–15 cm, a przy wysiewie w roślinę ochronną 16–20 kg w rozstawie 15–20 cm. Opóźnienie terminu siewu wiosennego może prowadzić do gorszego rozwoju i plonowania roślin. Lucernę możemy uprawiać także w siewie letnim, ale wyłącznie przy dobrych warunkach wilgotnościowych, siew wówczas wykonujemy od czerwca do połowy lipca.
Pamiętajmy, że ta roślina motylkowata może dać aż 4 pokłosy w ciągu 1 sezonu wegetacyjnego. Koszenie lucerny wykonujemy w fazie kwitnienia w roku siewu, drugi raz po ok. 8 tygodniach. Uprawiana z rośliną ochronną daje ścierniankę, nie wystarcza jedno koszenie na początku kwitnienia (IX/X).
W uprawie intensywnej utrzymujemy lucernę na stanowisku przez 2, 3 lata, a w uprawie tradycyjnej 3, 4 lata. Początkowo roślina wolno wzrasta, co sprzyja rozwojowi chwastów na plantacji. Z tego względu pomocna jest uprawa w wysiewie w roślinę ochronną. Z kolei lucerna nie lubi zacienienia, przesłonięta przez rośliny ochronne może słabiej rosnąć, a rozwój jej systemu korzeniowego w glebie może zostać ograniczony.
Może być uprawiana w mieszance z trawami, takimi jak: rajgras wyniosły, tymotka łąkowa czy kupkówka pospolita. Poniżej znajdują się przykładowe mieszanki nasion (na 1 ha):
- 10 kg lucerny + 10 kg kupkówki
- 10 kg lucerny + 18–20 rajgrasu
- 10 kg lucerny + 5 kg tymotki
Choroby i szkodniki
Najczęściej plantację lucerny atakują: ozdobnik lucernowiec, paciornica lucerniana, ziołomirek lucernowiec, gruboudka lucernowa oraz mszyce i skoczki. W celu ochrony roślin przed szkodnikami warto użytkować ją co roku przemiennie – raz na nasiona, raz na paszę. Z kolei plantacje nasienne powinno zakładać się w większej odległości od starszych.
Jeśli chodzi o choroby, to lucernę najczęściej porażają: czarna plamistość lucerny, fuzaryjne więdnięcie lucerny, kustrzebka lucerny, mączniak rzekomy i werticilioza. Rozwojowi większości patogenów sprzyja wilgotna i ciepła pogoda, zwykle 18–25°C.
Obecnie nie ma zarejestrowanych środków chemicznych do ochrony lucerny przed szkodnikami i chorobami. Zalecana jest prawidłowa agrotechnika, profilaktyczna ochrona – lustracja plantacji oraz uprawa odmian o zwiększonej odporności na agrofagi.
Autor: Joanna Żołnierkiewicz, inż. ogrodnictwa
Bibliografia:
Bodzon Z., „Rośliny motylkowate drobnonasienne – ważne ogniwo zmianowania”, Agro Serwis – Rośliny strączkowe i motylkowate drobnonasienne, IHAR, Warszawa 2010 r., s. 43–48.
Dziura Z., „Lucerna na paszę dla krów” [w:] „Lubelskie Aktualności Rolnicze”, nr 2/2014 r., s. 32.
Gaweł E., „Zakładanie lucernika” [w:] „Hodowla i Chów Bydła”, nr 3/2011 r., s. 30.
Głowniak K., Widelski J., Skalicka-Woźniak K., „Lucerna – niedoceniony surowiec leczniczy” [w:] „Panaceum”, nr 3/2007 r., str. 10.
Horoszkiewicz-Janki J., Mrówczyński M. (red.), „Metodyka integrowanej ochrony lucerny siewnej dla producentów i doradców”, Poznań 2012 r.
Jasińska Z., Kotecki A. (red.), „Szczegółowa uprawa roślin. Tom II”, Wyd. Akademii Rolniczej we Wrocławiu, Wrocław 2003 r., s. 197–214.
Kusiak H., „Szkodniki upraw nasiennych koniczyny i lucerny” [w:] „Lubelskie Aktualności Rolnicze”, nr 2/2014 r., s. 30.
Szempliński W. (red.), „Rośliny rolnicze”, wyd. UWM, Olsztyn 2012 r., s. 290–294.
Zaleski Z., „Korzyści wynikające z uprawy lucerny z trawami” [w:] „Wiadomości Rolnicze”, nr 1/2014 r., s. 38.
ROŚLINY WCALE NIE TAKIE ZNANE! SPRAWDŹ SIĘ W NIECODZIENNYCH PYTANIACH
Zobacz także
-
-
9525 1 0 0 Nasiona na taśmie - czy warto?
-
-
