Zimowanie pszczół - radzimy, jak przygotować pszczoły i ule do zimowli
Najgroźniejsze choroby pszczół - objawy i zwalczanie
Zobacz także
Choroby czerwiu:
Choroba woreczkowata
W maju i czerwcu larwy poraża wirus, który powoduje ich zamieranie. Martwe osobniki przybierają kremową barwę i przypominają wyglądem woreczki. Starsze larwy, porażone w wieku 5-6 dni, zazwyczaj przeżywają i stają się nosicielkami patogenu. Zwalczanie wirusa polega na zaostrzeniu rygorów higienicznych i niszczeniu chorego czerwiu.
Grzybica otorbielakowa (wapienna)
Tę powszechnie występującą chorobę wywołuje grzyb Ascosphaera apis, przenoszony przez pszczoły opiekujące się czerwiem. Źródło zakażenia stanowi pyłek kwiatowy. Grzyb powoduje zmiany w narządach wewnętrznych i oskórku larwy, czego efektem jest jej mumifikacja. Zamarłe osobniki pszczelarz znajduje najczęściej w dennicy, choć jeśli mumii jest dużo, robotnice nie nadążają z ich usuwaniem – wtedy kredowobiałe larwy wystają z komórek plastra. Choroba mija samoistnie, ale może doprowadzić do dużych strat, dlatego warto jej zapobiegać. Aby ograniczyć rozwój grzyba, ul musi być chroniony przed nadmierną wilgocią i zimnem, ponieważ zaziębiony czerw choruje częściej.
Zaziębienie czerwiu
Zaziębienie, czyli przechłodzenie czerwiu, nie jest chorobą zakaźną. Występuje tylko wiosną, gdy rodzinie nie udaje się utrzymać wewnątrz gniazda temperatury 34°C. Przyczyną takiego stanu rzeczy jest zbyt wczesne dokładanie plastrów do ula. Jeśli zaobserwujemy upadki czerwiu, należy ścieśnić gniazdo i podkarmić rodzinę.
Zgnilec łagodny (europejski, tzw. kiślica)
Kiślica jest skutkiem zakażenia bakterią Melissococcus pluton. Porażone larwy giną zanim robotnice zasklepią komórki, po czym zmieniają się w galaretowatą, brązową masę o nieprzyjemnej woni. Po nabraniu na zapałkę substancja rwie się. W przeciwieństwie do zgnilca złośliwego, choroby tej nie trzeba zgłaszać weterynarzowi.
Zgnilec złośliwy (amerykański)
Przyczyną wystąpienia tej groźnej choroby bakteryjnej jest zakażenie pałeczką Peanibacillus larvae, które następuje najczęściej w wyniku podkarmiania rodziny miodem nieznanego pochodzenia. Drobnoustroje atakują układ pokarmowy pszczelej larwy w 3-5 dniu jej życia. Martwy osobnik przyjmuje postać żółtobrązowej masy o kleistej konsystencji i zapachu przypominającym klej stolarski – inaczej niż w przypadku kiślicy, substancja powstała z martwych larw jest ciągnąca. Infekcja rozprzestrzenia się bardzo szybko, przenoszona przez robotnice pielęgnujące czerw. Jej największe nasilenie przypada na sierpień i wrzesień. Zgnilec złośliwy należy do chorób zwalczanych z urzędu, dlatego jego wystąpienie należy niezwłocznie zgłosić do Głównego Inspektoratu Weterynarii. Zwalczanie zgnilca jest bardzo trudne – drobnoustroje wytrzymują temperaturę do 100°C i mogą zakażać nawet po 30 latach. Zazwyczaj praktykowaną metodą jest niszczenie czerwiu i osadzanie dorosłych pszczół na węzie.
Warroza
Ta wyjątkowo niebezpieczna choroba pojawiła się w naszym kraju w latach 80. XX w. i co roku przyczynia się do znacznych strat w krajowych pasiekach. Jej przyczyną jest działalność roztocza Varroa destructor, który żywi się hemolimfą pszczół. W okresie intensywnego czerwienia 60-70% wszystkich pasożytów żeruje na larwach, a pozostała część na osobnikach dorosłych. Od maja do lipca samice Varroa składają jaja w komórkach z czerwiem trutowym, w sierpniu zaś przenoszą się na czerw pszczeli. Po wylęgu roztocza żerują na larwach i kopulują. Robotnica lub truteń, które wyjdą z komórki opanowanej przez pasożyty, są zdeformowane: mają nieproporcjonalnie duże głowy, drobne ciała i zwinięte skrzydła. Co 3-4 tygodnie populacja warrozy powiększa się dwukrotnie, a silnie porażone rodziny nie przeżywają zwykle zimy – dlatego niezwykle istotne jest kontrolowanie liczebności roztoczy. Najmniej pracochłonny sposób polega na zakładaniu w dennicach specjalnych wkładek, pszczoły bowiem systematycznie usuwają martwe pasożyty z plastrów. Liczebność populacji szkodnika szacuje się mnożąc liczbę osobników padłych w ciągu doby przez 120.
czytaj dalej...
