Pchełka rzepakowa – niepozorny szkodnik rzepaku czyha!

Pchełka rzepakowa należy do rzędu chrząszczy i występuje powszechnie w całym kraju. Może żywić się wszystkimi roślinami z rodziny kapustowatych uprawnych i rosnących dziko. Dodatkowo jest największym gatunkiem pchełki występującym w rzepaku, choć w odmianach ozimych pojawia się sporadycznie.

Opis szkodnika i cykl rozwojowy

Brudnobiała larwa pchełki zimuje w roślinach rzepaku. Charakteryzuje się ciemnobrunatną głową, ciałem pokrytym owłosieniem, ciemnymi plamkami na grzebiecie, trzema parami odnóży tułowiowych skierowanymi ku górze i dwoma kolcami na końcu odwłoka.

Z końcem kwietnia larwy przechodzą do gleby i przepoczwarzają się w młode czarnozielone chrząszcze, które po krótkim żerowaniu zapadają w okres zwolnienia procesów rozwojowych (diapauza) trwający do jesieni. Od września chrząszcze zaczynają nadlatywać na rzepak ozimy. Samice składają jaja w glebie w pobliżu roślin, na głębokości około 1 cm. W przypadku łagodnej zimy składanie jaj może trwać aż do wiosny. Larwy, które wylęgają się, wchodzą na roślinę, wgryzają się do ogonków liściowych i przechodzą do pędu głównego, gdzie spędzają zimę.

Szkodliwość

Pchełka rzepakowa może powodować znaczne szkody, jej wzmożonemu występowaniu sprzyja łagodna jesień i zima. Dorosłe osobniki żerują na blaszce liściowej i wygryzają niewielkie otwory. W przypadku znacznej liczby pasożytujących owadów może dojść do ograniczenia powierzchni asymilacyjnej i utrudnień w procesie fotosyntezy.

Największym niebezpieczeństwem dla rzepaku jest jesienne żerowanie larw w wierzchołkowej części rośliny, ponieważ wygryzają one i drążą korytarze w głównych nerwach liści, ogonkach i pędach.

Efektem ich pasożytowania jest osłabienie rośliny, zmniejszona odporność na mrozy, a przy żerowaniu 2‒3 larw na roślinie zamieranie. Prócz tego w mroźne zimy rzepak uszkodzony przez pchełki obumiera, choć razem z nim giną również larwy owadów, co w znaczny sposób ogranicza ich występowanie w następnych latach.

Ochrona

Zmniejszeniu występowania pchełki sprzyja prawidłowa agrotechnika, izolacja przestrzenna od innych roślin kapustowatych, wczesny wysiew nasion zrównoważone nawożenie oraz chemiczna zaprawa nasion, która jednakże chroni rzepak tylko w przypadku niskiej liczebności pchełki. Dodatkowo późną jesienią, od wschodów rzepaku ozimego, należy prowadzić systematyczną obserwację wzrokową. W celu stwierdzenia występowania oraz oceny liczebności chrząszczy początkowo analizuje się 1 m b. rzędu roślin rosnących w 10 różnych punktach pola. W późniejszym monitorowaniu uprawy można zastosować czerpakowanie lub żółte naczynia. W okresie wschodów rzepaku wartością progową do zwalczania pchełki rzepakowej są 3 chrząszcze na 1 m b. rzędu roślin.

Zwalczanie

Pchełka rzepakowa wrażliwa jest na dwie substancje czynne: deltametrynę i lambda-cyhalotrynę. Zwalczanie chemiczne należy zastosować po pierwszych objawach przekroczenia progu ekonomicznej szkodliwości, przy użyciu preparatów: Patriot 100 EC, Karate Zeon 050 CS, Decis 2,5 EC.

Autor: Helena Kędra

Bibliografia:

Bereś P., „Atlas szkodników roślin rolniczych”, wyd. Hortpress, Warszawa 2014 r., s. 98.

Budzyński W., Zając T., „Rośliny oleiste. Uprawa i zastosowanie”, PWRiL, Poznań 2010 r., s. 77-78.

Jasińska Z. i Kotecki A. (red.), „Szczegółowa uprawa roślin”, tom II, Wydawnictwo Akademii Rolniczej we Wrocławiu, Wrocław 2003 r., s. 26-28.

Mrówczyński M. (red.), „Integrowana ochrona roślin”, tom II, PWRiL, Poznań 2013 r., s. 199.

Mrówczyński M., Wachowiak H., „Integrowana ochrona roślin przed szkodnikami – część pierwsza” [w:] „Wiadomości rolnicze”, nr 3/2014 r., s. 26-27.

Zdjęcie:

Autor: Udo Schmid, źródło: Wikipedia, licencja: CC BY-SA 2.0.

ROŚLINY WCALE NIE TAKIE ZNANE! SPRAWDŹ SIĘ W NIECODZIENNYCH PYTANIACH

[1/10] Które drzewo w średniowiecznej Europie było czczone jako symbol boga piorunów?

Dodaj komentarz

Rynek Rolny to pierwszy profesjonalny branżowy portal rolniczy z giełdą rolną. Darmowe ogłoszenia rolnicze i aktualne ceny produktów rolnych. Sprzedawaj i Kupuj z nami!

Sulejkowska 56/58 lok 215
04-157 Warszawa, Polska

Email: kontakt [małpa] rynek-rolny.pl

Newsletter

Fundusze Europejskie – dla rozwoju innowacyjnej gospodarki