
Słonecznik bulwiasty (topinambur) – ekskluzywny przysmak kuchni europejskiej
Zbiór słonecznika powinien być przeprowadzony przed spodziewanymi przymrozkami, gdyż temperatura poniżej 0o C znacznie obniża wartość pokarmową i smakowitość zielonki. Wykonuje się go w fazie żółtego koszyczka, kiedyś nasiona są już wypełnione. Słonecznik kiełkuje w temperaturze 4-6o C. Uprawiając go na kiszonkę, trzeba pamiętać o tym, by zebrać rośliny w odpowiedniej fazie wegetacji. Jedynie wtedy pasza ze słonecznika ma podobną jak kiszonka z kukurydzy wartość w opasie bydła hodowlanego, gdyż od fazy kwitnienia do fazy żółtego koszyczka następuje największe przyspieszenie gromadzenia suchej masy, węglowodanów i tłuszczów.
Słonecznik zwyczajny uprawiany w plonie wtórnym nawet może dać większe plony zielonki niż kukurydza i podobne – suchej masy, dodatkowo ma większą koncentrację białka w masie zielonej i suchej. Słonecznik z czystego siewu wydaje plon w wysokości 15-18 ton zielonki z hektara, natomiast w mieszankach – 20-25 ton z ha. Plantacje ze słonecznikiem można też wypasać mniej więcej po 50 dniach od wschodów roślin. Do zbioru na kiszonkę i na nasiona używa się tych samych maszyn co do zbioru kukurydzy.
Słonecznik uprawiany jest głównie na nasiona lub na kiszonkę. Dostarcza dużo paszy dla bydła w postaci zielonki lub kiszonki. Jego znacznie gospodarcze jest obecnie niewielkie, chociaż pod pewnymi względami może on konkurować z kukurydzą. Niełupki słonecznika zawierają olej bogaty w kwas linolowy, który może być stosowany jako olej sałatkowy lub uszlachetniający inne oleje. Olej słonecznikowy pozwala obniżyć poziom cholesterolu we krwi i jest przydatny w zapobieganiu miażdżycy. Słonecznik dostarcza nasion do bezpośredniego spożycia, zarówno przez ludzi, jak i przez ptaki wędrowne.
Pestki ze słonecznika możemy jeść zarówno samodzielnie, jak i w połączeniu z innymi warzywami, głównie w zupach i sałatkach. Są częstym dodatkiem do pieczywa i ciasteczek. Zawierają wiele wartości odżywczych, m.in. witaminy A, E, F i z grupy B, łatwo przyswajalny magnez, miedź, wapń, cynk, żelazo i potas. Dzięki dużej zawartości błonnika wspomagają one pracę układu pokarmowego (po ich zjedzeniu dłużej odczuwamy sytość, stąd są szczególnie polecane osobom na dietach odchudzających). Dzięki obecności fitosteroli sprzyjają obniżeniu cholesterolu i trójglicerydów we krwi, a ze względu na zawartość kwasu foliowego są idealną przekąską dla kobiet, które są w ciąży lub starają się o dziecko. Suszone pestki słonecznika są dostępne cały rok, włączenie ich do codziennej diety niweluje poziom stresu i wspomaga koncentrację, dlatego warto dodawać je do posiłków przygotowywanych dla dzieci w okresie dorastania.
Autor: Justyna Czerwieniec
Bibliografia:
Rynek Rolny to pierwszy profesjonalny branżowy portal rolniczy z giełdą rolną. Darmowe ogłoszenia rolnicze i aktualne ceny produktów rolnych. Sprzedawaj i Kupuj z nami!
Sulejkowska 56/58 lok 215
04-157 Warszawa, Polska
Telefon: 790 025 265, 790 540 404
Email: kontakt [małpa] rynek-rolny.pl