Szczwół plamisty - mroczne oblicze pospolitego chwastu

Szczwół plamisty Szczwół plamisty

Zastosowanie w medycynie ludowej

Dawniej w niewielkich dawkach szczwół podawany był jako lek o działaniu uspokajającym, przeczyszczającym i wzmacniającym, a także jako środek wspomagający leczenie nerwobóli i reumatyzmu.

Zwalczanie

Szczwół plamisty zachwaszcza wszystkie uprawy, w tym przede wszystkim te szerokorzędowe i uprawy rzepaku, w których ma dobre warunki rozwoju, dostęp do światła i dzięki temu potrafi osiągnąć nawet 3 m wysokości, utrudniając przy tym zbiór plonów.

Obecnie nie ma opracowanych oficjalnych progów szkodliwości. W ramach działań ochronnych nie powinniśmy dopuścić do zaowocowania szczwołu na miedzach i w sadach, starannie uprawiać skraje pól, kosić odłogi oraz ugory w okolicach upraw. Jeżeli chcemy usunąć szczwół z naszych pól, możemy zrobić to ręcznie, z zachowaniem ostrożności, lub chemicznie, choć dotychczas nie ma zarejestrowanych herbicydów i prowadzonych badań dla tego gatunku. Skuteczne może okazać się punktowe stosowanie środków nieselektywnych zawierających glifosat lub glifosat amonowy. Taki typ herbicydu może być użyty przed założeniem plantacji roślin lub w uprawkach pożniwnych na polu, a także w sadach i na ugorach. Środki zawierające glifosat to m.in.: Roundup Max 2, Kosmik 360 SL Rofosat 360 SL, Marker 360 SL, Figaro 360 SL, Glifto 360 SL.

Ciekawostki

Etymologia łacińskiej nazwy szczwołu plamistego (Conium) jest niepewna. Najprawdopodobniej wywodzi się ona od greckiego słowa „kone”, które oznacza zabójstwo, uśmiercanie, i związana było z silnie trującymi właściwościami tej rośliny. Inna hipoteza z kolei wywodzi ją od greckiego słowa „konios” ‒ zakurzony, co mogłoby nawiązywać do charakterystycznej łodygi rośliny pokrytej nalotem przypominającym kurz.

W starożytnej Grecji szczwół nie miał wyłącznie zastosowanie jako roślina lecznicza. Wywaru z jego liści i korzeni używano do przeprowadzania eutanazji i wykonywania wyroków śmierci na skazańcach. Najprawdopodobniej od wypicia wywaru z pietrasznika zmarł Sokrates. Choć w opisie śmierci starożytnego filozofa zawartym u Platona podane jest, że trucizną była cykuta, ale z dużym prawdopodobieństwem możemy przyjąć, że chodziło właśnie o szczwół. Pod nazwą cykuty kryje się inna roślina ‒ szalej jadowity, który również ma właściwości toksyczne, ale o zdecydowanie słabszym działaniu. Do pomyłki we współczesnych interpretacjach mogło dojść z tego względu, że dawniej wszystkie rośliny z rodziny baldaszkowatych nazywano cykutą. Niemniej szczegółowy opis śmierci Sokratesa pokrywa się z działaniem szczwołu, a nie szaleju jadowitego.

 

Autor: Helena Kędra

Bibliografia:

Aichele D., Golte-Bechtle M., „Jaki to kwiat?”, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1989 r., s. 32.

Altmann H., „Rośliny trujące i zwierzęta jadowite”, wyd. Multico, Warszawa 1993 r., s. 33.

Czubiński T., Paradowski A., „Atlas chwastów dla praktyków”, Polskie Wydawnictwo Rolnicze, Poznań 2014 r., s. 221.

Grzegorczyk S., „Rośliny zbiorowisk trawiastych”, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn 2010 r., s. 84.

Klaassen H., J. Freitag J., „Profesjonalny atlas chwastów”, wyd. BASF, Limburgerhof 2004 r., s. 162.

Hołubowicz-Kliza G., „Rolniczy atlas chwastów”, wyd. IUNG-PIB, Puławy 2002 r., s. 255.

Nawara Z., Szwedler I., „Spotkania z przyrodą. Rośliny”, wyd. Multico, Warszawa 2007 r., s. 90.

Mowszczowicz J., „Rośliny trujące”, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1972 r., s. 112.

Paradowski A., „Atlas chwastów”, wyd. Plantpress, Kraków 2013 r., s. 186.

Tymrakiewicz W., „Atlas chwastów”, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1976 r., s. 238.

ROŚLINY WCALE NIE TAKIE ZNANE! SPRAWDŹ SIĘ W NIECODZIENNYCH PYTANIACH

[1/10] Które drzewo w średniowiecznej Europie było czczone jako symbol boga piorunów?

Dodaj komentarz

Rynek Rolny to pierwszy profesjonalny branżowy portal rolniczy z giełdą rolną. Darmowe ogłoszenia rolnicze i aktualne ceny produktów rolnych. Sprzedawaj i Kupuj z nami!

Sulejkowska 56/58 lok 215
04-157 Warszawa, Polska

Email: kontakt [małpa] rynek-rolny.pl

Newsletter

Fundusze Europejskie – dla rozwoju innowacyjnej gospodarki