Jak prawidłowo uprawiać seler? Odpowiadamy!
Uprawa chrzanu - wszystko co powinieneś wiedzieć!
Zobacz także
Sadzenie i metody uprawy
Chrzan sadzimy w marcu lub kwietniu, a ponieważ rozmnaża się wyłącznie z sadzonek korzeniowych, musimy takowe zakupić. Sadzonki to nic innego, jak korzenie boczne długości ok. 30cm i o średnicy ok. 1cm. W czasie pomiędzy ich produkcją a sadzeniem, najpewniej na korzeniu pojawią się boczne odrosty, dlatego też, przed sadzeniem, usuwamy je przy pomocy szorstkiej tkaniny. Pąki i zaczątki korzeni zostawiamy jedynie na długości kilku centymetrów po obu ich końcach. To z nich wykształci się z jednej strony system korzeniowy, a z drugiej liście.
Chrzan uprawia się na dwa sposoby – na płask lub na redlinach. W pierwszym przypadku, na polu wyznaczamy rzędy w odległości co około 60cm, a następnie znacznikiem wytyczamy miejsce sadzenia. Sadzonki umieszczamy w glebie w odległości co 5cm, dbając, by ich dolna część znalazła się na głębokości kilkunastu centymetrów, a góra – odpowiednio kilka centymetrów pod powierzchnią gruntu. Tak posadzony chrzan przysypujemy ziemią i ugniatamy.
W przypadku uprawy na redlinach, rzędy wyznaczamy w odległości 70cm od siebie i wykonujemy redliny, na których, po lekkim spłaszczeniu grzbietów, następnie szadzimy sadzonki, zachowując 40-centymetrowe odstępy między nimi. Dbamy przy tym, by ich nachylenie było lekko skośne. Liczba sadzonek, jakich potrzebujemy, w zależności od metody uprawy i rozstawy, wynosi od 42 do 67 tys. W obu przypadkach metod sadzenia bezwzględnie musimy pamiętać o obfitym podlaniu stanowiska.
Do sadzenia chrzanu w przydomowym ogródku, najlepiej zaopatrzyć się w sadzonki w pojemnikach. Aby łatwiej wydobyć z nich rośliny, możemy doniczki zanurzyć w wodzie. W ziemi wykopujemy dołek takiej wielkości i głębokości, by część nadziemna sadzonki rzeczywiście znalazła się nad poziomem gruntu. W razie problemów, korygujemy głębokość poprzez dosypanie ziemi lub pogłębienie dołka. Następnie przysypujemy je ziemią wymieszaną z kompostem i miejscowo podlewamy przy użyciu konewki. Jeśli zamierzamy posadzić więcej niż jedną sadzonkę, odległości między nimi powinny wynosić około. 40cm.
Pielęgnacja
Do podstawowych zabiegów pielęgnacyjnych należy oczywiście odchwaszczanie – czy to mechaniczne, czy też chemiczne. Pierwsze łączy się dodatkowo ze spulchnianiem gleby w przestrzeniach między rzędami i powinno być wykonane trzykrotnie w mniej więcej równych odstępach czasu, w zależności od potrzeby. Odchwaszczanie herbicydami powinno się natomiast przeprowadzić dwukrotnie – w ciągu pierwszych dwóch tygodni od posadzenia oraz w momencie silnego rozrostu liści w międzyrzędziach. Zalecane preparaty to Azotop 50 WP, Simazin 80 WP lub Stomp 330 EC.
Z każdej sadzonki często wyrastają dwie lub więcej rozety liściowe, w związku z czym konieczne jest usunięcie ich nadmiaru. Pozostawienie ich doprowadziłoby do deformacji korzeni, dlatego wybieramy jedną główną, a pozostałe wycinamy lub urywamy. Trzeba to zrobić jeszcze w młodej fazie, która najczęściej przypada na pierwszą dekadę lipca. Podobnie latem chrzan może zacząć wydawać pędy kwiatostanowe, których również musimy się pozbyć. Ich pozostawienie znacznie osłabiłoby roślinę.
Jeszcze jedną ważną rzeczą, o której musimy pamiętać, to podlewanie w okresie długo utrzymującej się pory suchej, gdyż chrzan jest wrażliwy na brak wody.
Zbiór
Pod koniec października i na początku listopada chrzan jest gotowy do zbioru. W przypadku uprawy towarowej przeprowadza się go w sposób mechaniczny, przy użyciu jednoskibowego pługa , który jednostronnie w rzędzie odoruje ziemię, co umożliwia ich łatwiejsze oczyszczenie i sortowanie na dwa wybory. Do pierwszego kwalifikują się korzenie powyżej 25cm długości i 2-2,5cm średnicy, zaś do drugiego – korzenie mniejsze od podanych wymiarów, ale dłuższe niż 15cm i grubsze niż 1,5cm.
Przy zbirze ręcznym warto wspomóc się widłami o szerokim rozstanie zębów, które wbijamy pionowo w ziemię, kilkunastu centymetrów od roślin i podważamy, ułatwiając sobie w ten sposób późniejsze wyrwanie.
Literatura:
- Orłowski, Kołowa, Uprawa warzyw, ss. 226-229
- PWRiL, Warzywnictwo, ss. 185-186
- Kołota, Orłowski, Biesiada, Warzywnictwo, ss. 443-448
- ABC warzywnictwa krok po kroku, ss. 196-197
- Legańska, Balcerzak, Warzywnictwo, ss. 352-356
