Uprawa pieczarek - najważniejsze terminy i zasady

1/7 Następne

Zaloguj się, aby dodać własne zdjęcie do tego artykułu!

Zobacz także

Pasteryzacja podłoża

Celem pasteryzacji podłoża jest wyniszczenie bytujących w nim chorobotwórczych grzybów oraz pasożytów. Zabiegu tego dokonuje się zazwyczaj 10-11 dni po ułożeniu pierwszej pryzmy fermentacyjnej, a trwa on 8-12 dni.

Najpierw nawóz przenosi się do hali produkcyjnej i układa na czystych, zdezynfekowanych półkach w warstwy o grubości 25-30 cm. W razie potrzeby można go zwilżyć, a następnie należy umieścić w nim termometry o skali 0-100°C. Przed rozpoczęciem pasteryzacji trzeba upewnić się, czy na wszystkich półkach nawóz ma tę samą temperaturę. Pasteryzacja polega na utrzymywaniu temperatury powietrza na poziomie 58-60°C przez 6-8 godzin – temperatura nawozu powinna wynosić w tym czasie 55-60°C. Następnie przez kolejne 6-8 dni temperaturę podłoża należy utrzymywać na poziomie 48-52°C – zabieg ten nazywa się dojrzewaniem podłoża.

W wyniku pasteryzacji na powierzchni podłoża rozwija się watowaty, niebieskoszary grzyb z jasnymi cętkami promieniowców – to organizmy korzystne dla pieczarek. Aby upewnić się, czy podłoże nie zawiera patogenów, zaleca się wysłać kilka jego próbek do laboratorium. Następnie materiał należy ochłodzić do temperatury 30°C. Jego odczyn powinien opaść do 7-7,5 pH, wilgotność do 66-68%, a zawartość amoniaku nie może przekroczyć 5 ppm.

Szeroko rozpowszechnioną metodą pasteryzacji w zakładach produkcyjnych jest tzw. pasteryzacja w masie, którą przeprowadza się w komorze z izolacją termiczną i systemem wentylacyjnym. Proces ten składa się z trzech etapów: podgrzania podłoża do 45°C, samoistnego wzrostu temperatury do 58° i jej stopniowego opadania do 48°C – w tej ostatniej fazie zachodzi dojrzewanie podłoża. Cały proces, łącznie ze schłodzeniem materiału, trwa 6 dni.

Sadzenie grzybni

Grzybnię handlową otrzymuje się z grzybni matecznej, uprawianej na ziarnie pszenicy, żyta lub prosa. Gotowy do siewu materiał należy rozkruszyć. Jego większą część (90%) miesza się z podłożem i ubija, a następnie podlewa. Pozostałą partię rozsypuje się na powierzchni podłoża i okrywa gazetami. Pielęgnacja uprawy na tym etapie polega na jej codziennym spryskiwaniu na zmianę wodą i formaliną (0,5%) oraz na kontroli temperatury (optimum 25°C) i wilgotności powietrza (90-95%). W ciągu 14 dni powinien nastąpić rozrost grzybni.

Wyłożenie ziemi okrywowej

Gdy grzybnia się rozrośnie, gazety należy zastąpić grubą na 5 cm warstwą zdezynfekowanej mieszanki torfu niskiego (60%) i wysokiego (40%) z dodatkiem 10-12 g kredy na każdy metr sześcienny okrywy. Jej odczyn powinien utrzymywać się na poziomie 7,5 pH. Odkażanie okrywy polega zazwyczaj na przetrzymaniu jej przez trzy godziny w temperaturze 75°C lub spryskaniu roztworem formaliny. Preparat dezynfekujący przygotowuje się z 3 l formaliny rozpuszczonej w 30 l wody, a nasączoną okrywę trzyma się przez 3 dni pod folią. Niezależnie od sposobu przygotowania okrywy, w momencie wykładania jej na półki podłoże z grzybnią powinno mieć temperaturę 25-27°C.

Późniejsze zabiegi pielęgnacyjne

Po 4-5 dniach od położenia okrywy wznawiamy nawilżanie pieczarek. Po 7-8 dniach grzybnia powinna znajdować się już 2-3 cm od jej powierzchni. Wtedy okrywę należy zdjąć w celu zainicjowania tworzenia owocników. Szok termiczny, konieczny do prawidłowego rozwoju pieczarek, polega na gwałtownym sprowadzeniu temperatury do wartości 18°C w gruncie i 16°C w powietrzu. Wilgotność powietrza powinna nadal wynosić 90-93% – utrzymuje się ją przez polewanie wodą ścian i podłogi. Gdy owocniki będą mieć średnicę zbliżoną do główki zapałki, wilgotność powietrza należy obniżyć do 87%. Pieczarki powinny osiągnąć wielkość handlową w ciągu tygodnia. Trzeba codziennie je podlewać, dbając by na 1 kg pieczarek przypadł 1 l wody. Do prawidłowego wzrostu owocniki wymagają temperatury podłoża wynoszącej 18-20°C i o 1-2°C wyższej temperatury powietrza. Optymalne stężenie dwutlenku węgla wynosi z kolei 0,08-0,12%. Aby wartości te były jednakowe w całej hali produkcyjnej, należy zadbać o stałą recyrkulację powietrza w pomieszczeniu.

Zbiór

Zbioru pieczarek dokonuje się kilkakrotnie. Najobfitszy jest pierwszy rzut, który następuje po 21-25 dniach od momentu położenia okrywy i trwa 3-4 dni. Kolejne pojawiają się w odstępach tygodniowych przez 2-2,5 miesiąca. Plon pieczarek wynosi zazwyczaj ok. 15 kg/m² podłoża w uprawie tradycyjnej, a w uprawie z podłoża zastępczego – nawet 25 kg/m².

Autor: Małgorzata Długosz

Bibliografia:

Legańska Z., Balcerzak J., Warzywnictwo, Hortpress, Warszawa, s. 564-574.
Miłowana Uklańska C., Własne grzyby z ogrodu, „Mój Piękny Ogród”, nr 1/2007, s. 46-49.
Smaczne pieczarki z własnej uprawy domowej, „Mój Piękny Ogród”, nr 3/2006, s. 45.
Szymczykiewicz M., Grzybowe żniwa, „Ogrody”, nr 3/2006, s. 22-24.