Rdza brunatna pszenicy – zwalczamy tę częstą chorobę zbóż
Uprawa pszenicy ozimej - wszystko co wiedzieć trzeba!
Zobacz także
Szczególną uwagę należy zwrócić na nawożenie potasem i magnezem. Od fazy strzelania w źdźbło aż do kwitnienia pszenica bardzo intensywnie pobiera potas. W pełni dojrzewania roślina może wydalać potas do środowiska. Sumarycznie, zapotrzebowanie na ten składnik jest o wiele większe niż mogłoby to wynikać z pobierania ostatecznego. Maksimum pobierania magnezu wypada na okres pomiędzy kłoszeniem a pełnią dojrzałości ziarna. Dokładna znajomość faz rozwojowych pszenicy i nawożenie zgodne z wymaganiami pokarmowymi roślin to sukces wiernego plonowania tego zboża.
Duży problem w uprawie zbóż ozimych, w tym pszenicy, jest ustalenie terminu pierwszej dawki azotu. Jej skuteczność i działanie zależy od: warunków glebowych, pogodowych i agrotechnicznych. Można ją ustalić na podstawie dwóch założeń. Skoro pierwsza dawka to około 50% niezbędnej ilości azotu, jej wykorzystanie będzie modyfikowane przez czynniki pogodowe i uprawowe. O dokładnym ustaleniu terminu pierwszego nawożenia azotem decyduje stan łanu po ruszeniu wegetacji wiosennej oraz rozkrzewienie roślin. Wczesnowiosenna dawka azotu warunkuje liczbę źdźbeł produktywnych oraz prawidłowe zróżnicowanie elementów kłosa. Nadmiar azotu w tej fazie doprowadza do nadmiernego wydłużania pierwszych międzywęźli, co skutkuje zwiększoną podatnością na wyleganie. Ponadto, wzrasta udział kłosów nieproduktywnych w krzewieniu ogólnym. Początek strzelania w źdźbło wyznacza termin stosowania drugiej dawki nawożenia azotowego. Wpływa na wykształcenie sprawnego i w pełni dojrzałego aparatu fotosyntetycznego. Korzystnie działa na drugą składową plonu zbóż, jaką jest liczba ziaren w kłosie. Trzecia dawka, przypadająca na kłoszenie, podnosi procentową zawartość białka w ziarnie. Cecha ta jest szczególnie pożądana w uprawie pszenicy jakościowej, gdzie dużą rolę odgrywa plon i jakość białka. Wzrost tego składnika w ziarnie paszowym obniża jego wartość biologiczną ze względu na duży udział białek zapasowych: prolamin i glutelin.
Nawozy fosforowe i potasowe, niezależnie od ich formy, należy zastosować przedsiewnie. Dodatkowo, nie ma tu potrzeby podziału dawek. Wiosenna aplikacja tych nawozów jest mniej plonotwórcza.
Nawożenie mikroelementami, takimi jak Mn, Cu oraz Zn, jest niezbędne w uprawie pszenicy ozimej. Niedobór manganu i cynku zanotowano dla gleb organicznych oraz lekkich, przepuszczalnych. Zwiększa się w warunkach nadmiernego stosowania azotu i deficytowego nawożenia organicznego. Dostępność manganu dla roślin rośnie wraz ze zwiększającym się pH gleby. Dlatego też, stanowiska pod pszenicę trzeba regularnie wapnować.
Siew
Siew częściowo determinuje dwie składowe plonu pszenicy ozimej: liczbę roślin na jednostce powierzchni oraz ilość ziarniaków w kłosie. Prawidłowo wykonany siew wpływa na wielkość plonowania zbóż. Gwarantuje odpowiednie wyrównanie i zdrowotność łanu. Składowymi tego zabiegu agrotechnicznego są: ilość wysiewu, termin siewu, jakość materiału siewnego.
Termin siewu pszenicy ozimej
Tylko wczesny siew pozwala na wykorzystanie potencjału plonotwórczego pszenicy. Nawet małe opóźnienie sprawia, że faza krzewienia zostaje przesunięta na wiosnę. Krzewienie wiosenne nie jest plonotwórczo równoważne z jesiennym. Rośliny z późnych siewów mają krótsze pędy boczne, zwłaszcza pochodzące z wiosny. Pogarsza to architekturę łanu. Gdy pszenicę wysieje się zbyt późno, jesienią nie dochodzi do różnicowania stożku wzrostu. W konsekwencji, rozwijające się kłoski są mniej płodne, a powierzchnia fotosyntetycznie czynna o wiele mniejsza. Przestrzeganie zalecanych terminów siewów sprawia, że rośliny wykształcają zdrowy, silny system korzeniowy oraz są bardziej odporne na choroby. Należy pamiętać, że pszenica, podobnie jak pszenżyto i owies, krzewi się głębiej. To sprawia, ze dość dobrze znoszą bronowanie, które wzmaga krzewienie. Pszenica powinna być wysiana w takim terminie, aby przed wiosną wykształcić 4-6 liści. Jest to stadium rozwojowe najlepiej sprzyjające hartowaniu roślin przed zimą. Rolnik, mając do dyspozycji bogaty wachlarz odmian może wybrać takie, których reakcja na późny siew jest mniej negatywna. Mają one wyższą wartość współczynnika tolerancji na długi dzień.
Najwcześniej pszenicę ozimą wysieją mieszkańcy Polski północno- wschodniej i obszarów wyżynnych (5- 20.09). Następnie rolnicy południowo- wschodniej i centralnej Polski (10- 15.09.) Nieco dłużej z zasiewami poczekać może Kotlina Sandomierska i zachodnia część kraju (15.09- 01.10). Najpóźniej pszenice ozimą zasieje się na Nizinie Śląskiej i Pomorzu (20.09- 5.10).
czytaj dalej...
