Żyto jare - wymagania i sposoby uprawy popularnego zboża

1/3 Następne

Zaloguj się, aby dodać własne zdjęcie do tego artykułu!

Zobacz także

Termin siewu i obsada roślin

Żyto jare wymaga bardzo wczesnego terminu siewu, najlepiej w III dekadzie marca bądź I dekadzie kwietnia. Nawet termin lutowy, jeśli warunki pogodowe są odpowiednie, nadaje się na wysianie żyta jarego, ponieważ cechuje się ono bardzo wysoką mrozoodpornością.

Odmiana Bojko dobrze znosi bardzo późny siew – nawet w maju. Jednak przy takim terminie siewu uzyskane plony są bardzo niskie. Można ją również wysiewać jesienią, w terminach przeznaczonych na siew zbóż ozimych, np. w III dekadzie września. Według hodowców siew można też wykonać w terminie grudniowym, kiedy nie ma pokrywy śnieżnej, a wilgotność gleby jest niska. Bojko jest odmianą przewódkową, która przy siewie jesiennym i wiosennym przechodzi jarowizację oraz wchodzi w fazę generatywną.

Obsada roślin zalecana przez hodowcę to 300–350 sztuk/m². W celu uzyskania takiej liczby roślin należy wysiać ok. 120–130 kg nasion/ha. Jeżeli siew wykonujemy wcześniej, to dawkę nasion należy obniżyć o 20 kg/ha. W przypadku siewu późniejszego dawka powinna być zwiększona o 30 kg/ha.

Optymalne dawki nawozów

Wysokość nawożenia powinna być dostosowana do rodzaju gleby oraz od przewidywanego plonu. Optymalne dawki nawożenia fosforowego i potasowego wynoszą: 40–80 kg P₂O₅/ha i 60–100 kg K₂O/ha, zaś nawożenia azotowego – 60–90 kg N/ha. Azot można dostarczać roślinom również dolistnie, za pomocą rozpuszczalnego mocznika stosowanego w dwóch dawkach po 25 kg/ha. Jeżeli wystąpi taka potrzeba, to można również stosować regulator wzrostu, np. Modus 250 EC.

Nawozy fosforowe i potasowe należy w całości wysiać pod orkę przedsiewną, aby zapewnić żytu ich odpowiednią dawkę, co umożliwia wykształcenie odpowiednio dużej liczby ziaren w kłosie. Nawożenie azotowe można wykonać na początku wegetacji roślin, a dawki można podzielić i drugą zastosować na początku fazy strzelania w źdźbło. Po rozpoczęciu wiosennej wegetacji do gleb zawierających niską zawartość magnezu można dostarczyć 60–80 kg MgO/ha.

Pielęgnacja

Żyto uprawiane w czystych zasiewach w bardzo niewielkim stopniu może być porażane przez rdzę źdźbłową i przez sporysz, dlatego w uprawie żyta jarego nie zachodzi potrzeba stosowania środków chemicznych do zwalczania chorób.

W przypadku zasiewów w mieszankach dwugatunkowych zbóż jest jeszcze mniejsze prawdopodobieństwo porażania żyta jarego przez rdzę brunatną i sporysz. W związku z tym dodatek rośliny towarzyszącej w zasiewach mieszanych ma bardzo pozytywny wpływ na jakość plonu żyta.

Bibliografia:

Grabiński J., „Wiosenny siew żyta i o zaprawianiu zbóż”, „Wiadomości Rolnicze”, nr 2/2009 r.
Galek R., Kaczmarek J., „Wartość hodowlana wybranych form żyta jarego w kolekcji”, Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, „Akademia Rolnicza”, nr 218/219, Wrocław 2001 r., str. 419–429
Lemańczyk G., Wasilewski P., „Zdrowotność żyta jarego i owsa uprawianych w siewach czystych i mieszankach”, (w:) „Progress in Plant Protection”, nr 49(4)/2009 r., str. 1753–1757
Paczyńska D., „Żyto i pszenżyto”, Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego, Karniowice 2012 r., str. 3–13
Sosulski F., Brenier C.C., 1975. Ergot tolerance in spring rye. Canadian Plant Disease Survey, Volume 55, p. 155–157
Szempliński W., „Żyto”, (w:) „Rośliny rolnicze”, WUWM, Olsztyn 2012 r., str. 83