Siew pora

Ciekawe porady, wskazówki, artykuły, informacje, opinie, komentarze i zdjęcia związane z tematem: Siew pora

Por
Uprawa pora - wyjaśniamy najważniejsze zagadnienia

Por wykorzystywany jest głównie jako dodatek do dań – zup, sosów, mięs. Jednak coraz częściej stanowi zasadniczy składnik potraw, zwłaszcza surówek, sałatek i kremów. Jego właściwości są szczególnie cenione przez osoby na diecie, gdyż działa oczyszczająco i odchudzająco. Ponadto, jak każda roślina z warzyw cebulowych, jest bardzo zdrowy.

Por
Sadzenie i rozsada pora - praktyczne informacje

Por kiełkowanie rozpoczyna już w 3–4°C. Optymalna temperatura do jego prawidłowego rozwoju wynosi 15–20°C. Nie powinna ona jednak przekraczać 28°C. Por ma wysokie wymagania wodne, rozsadę należy regularnie podlewać, a także świetlne, wymaga słonecznego stanowiska.

Sałata
Czas na siew sałaty! Przedstawiamy kilka istotnych porad

Sałata to niskokaloryczne i bardzo zdrowe warzywo, szczególnie z uwagi na dużą zawartość wapnia i żelaza. Wyjątkowo polecana jest osobom na diecie oraz tym prowadzącym zdrowy tryb życia. Trudno wyobrazić sobie wiosenną sałatkę bez tego liściastego warzywa. Do wyboru mamy cztery odmiany : głowiastą (masłową lub kruchą), rzymską, rozetową i łodygową (szparagową). Sałatę najwygodniej jest mieć na wyciągnięcie ręki – w przydomowym ogródku.

Pszenżyto
Uprawa pszenżyta jarego - praktyczne porady dotyczące siewu, pielęgnacji i zbioru

W uprawie pszenżyta najważniejsze są dwa czynniki, które bezpośrednio oddziałują na wzrost roślin, ich rozwój oraz produktywność. Pierwszy czynnik wpływa na produktywność pszenżyta jarego – to termin siewu. Musi być dostosowany do wymagań tego zboża względem długości dnia i jarowizacji. Drugim ważnym czynnikiem wpływającym na plon pszenżyta jest gęstość siewu, ponieważ ściśle wiąże się z wymaganiami świetlnymi poszczególnych odmian.

Choroby warzyw
Choroby kapusty - przegląd, objawy i zwalczanie

kapusty w różnych fazach rozwoju. Porażone siewki zazwyczaj zamierają. U starszych żółkną liście i łatwo więdną, mogą również zamierać lub nie zwijać główek. Po zetknięciu grzyba z korzeniami następuje ich deformacja. Obrastane są niekształtnymi, guzowatymi naroślami. Narośle są początkowo jasne i twarde, później ciemnieją i gniją. Grzyb może

Choroby warzyw
Zgorzel siewek – wiosenna choroba wielu upraw

Jeżeli zaczną pojawiać się kolejne porażone siewki, należy opryskać je środkami Aliete 80 WP lub Rovral Flo. Często działania zwalczające mogą jednak nie przynieść pożądanych skutków, więc aby nasz wysiłek nie poszedł na marne, należy szczególnie zwrócić uwagę na profilaktykę.   Autor:

Rośliny lecznicze
Cebula zwyczajna - właściwości, odmiany, metody uprawy i wymagania

5–6°C, jednak optymalne jest 20°C. Siewki poradzą sobie przy przymrozkach do -3°C. Optymalną temperaturą do rozwoju szczypioru jest 10–16°C, do tworzenia cebul natomiast – 16-21°C. Najlepiej wzrasta i rozwija się wczesną wiosną – jest rośliną dnia długiego. Ma wysokie wymagania wodne, zwłaszcza od czerwca do lipca. Cebula słabo

Groch
Groch jadalny - najważniejsze informacje o odmianach, siewie i uprawie

i szkodniki Groch siewny porażają te same patogeny i szkodniki, co innych roślin strączkowych, najpopularniejsze to: Szkodniki: oprzędziki, wciornastki, mszyce, paciornica, pachówka strąkóweczka, strąkowiec grochowy, ptaki Choroby: askochtoza grochu, fuzarioza grochu, mączniak rzekomy grochu Do ochrony dobierajmy odpowiednie środki zgodnie z aktualnym

Żyto
Żyto ozime - wszystko, co musisz wiedzieć o cennym dla naszej gospodarki zbożu

przedplonach zbożowych nawozy azotowe można wysiewać przedsiewnie w dawce 20–25 kg N/ha i w dawce wiosennej wynoszącej 60–80 kg N/ha. Dawka wiosenna powinna być wysiewana w dwóch terminach, w czasie wznowienia wegetacji (60%) i w fazie wydłużania trzeciego międzywęźla. Zwiększanie dawek azotu wysiewanych pod żyto prowadzi do wzrostu zawartości białka

Pomidory
Wysiew pomidorów. Podpowiadamy, kiedy i w jaki sposób je siać

w tunelu foliowym, możemy materiał siewny wysiewać na przełomie marca i kwietnia bezpośrednio do gruntu w rzędy w rozstawie 10 x 3 cm, na głębokości 1–1,5 cm. W parowanym uprzednio podłożu siew można przeprowadzić dopiero po 3 tygodniach od dezynfekcji. Aby obsadzić jeden hektar pola, należy wysiać ok. 200–300 g

Kapusta
Kapusta brukselska, brukselka - uprawa, odmiany i wymagania

nasion, gdyż istnieje większe ryzyko porażeń siewek przez choroby grzybowe. Nasiona powinny mieć również wysoką zdolność kiełkowania (90% i więcej). Siew prowadzi się w tej samej rozstawie co w produkcji z rozsady. Przyjmuje się 1–2 cm głębokości wysiewu nasion. Zabiegi pielęgnacyjne Przy uprawie brukselki nie ma

Choroby warzyw
Skutecznie rozpoznajemy i zwalczymy mączniaka rzekomego

Zwalczanie Jeżeli porażone siewki pojawiają się nagminnie i istnieje możliwość, że choroba może zagrozić uprawie w dużym stopniu. Wówczas warto sięgnąć po ochronę chemiczną. Jeszcze przed posadzeniem cebuli można zaprawić ją Zaprawą Nasienną T 75 lub preparatem Sarox T 500, które powinny ochronić kiełki przed zakażeniem. Pozostałe

Choroby warzyw
Sucha zgnilizna kapustnych – atakuje i pustoszy uprawy

rośliny. Z zakażonych nasion wyrastają porażone siewki, u których choroba przebiega podobnie jak zgorzel siewek – na szyjce korzeniowej i łodygach pojawiają się czarne plamy, które prowadzą do zwężenia i przewracania się rośliny. Jest to bardzo trudno obserwowalne, dlatego że bardzo mocno zaatakowane rośliny nie wyrastają nad linię gruntu i

Kapusta
Kapusta głowiasta biała - siew, sadzenie, uprawa i odmiany

zwykle po 5 dniach od siewu. Siewki pikujemy do skrzyń inspektowych w rozstawie 5x5 cm, doniczek lub pierścieni o średnicy 6 cm. Okres produkcji rozsady kapusty wczesnej i średnio wczesnej trwa zwykle 7–8 tygodni, późnej ok. 6 tygodni. Aby obsadzić 1 ha pola, potrzebujemy zwykle 300–400 g nasion (późnych nawet

Rośliny pastewne
Facelia błękitna – charakterystyka, odmiany i zbiór tej doskonałej rośliny paszowej

obserwujemy po ok. tygodniu od siewu, siewki początkowo wolno rosną, co oczywiście sprzyja rozwijaniu się chwastów. Ważnym czynnikiem dla lepszego wzrostu roślin jest staranne odchwaszczenie pola przed założeniem uprawy. Pamiętajmy, że nie ma zarejestrowanych herbicydów do zwalczania niepożądanych roślin w uprawie facelii. Zbiór Zbiór przeprowadzamy po

Choroby warzyw
Szara pleśń atakuje! Groźna choroba owoców i warzyw

w przyszłym roku, jako że porażone siewki nie mają szans na normalny rozwój. Szara pleśń w przechowalniach Bardzo często zdarza się, że szara pleśń zaczyna objawiać się dopiero po zbiorach, kiedy plony trafiają do przechowalni. Jest to szczególnie często spotykane w przypadku marchwi, jabłek i truskawek.

Chwasty
Niepozorny przetacznik bluszczykowy. Sprawdź, jak go zwalczyć w uprawie

które przy ich udziale są rozsiewane. Siewki pojawiają się na jesieni i częściowo na wiosnę. Nasiona kiełkują już w temperaturze 0°C, choć optymalna to 2‒5°C. Przy wysokich temperaturach rozwój siewek jest zahamowany. Ciekawostka Przetacznik bluszczykowy zawiera glikozyd irydoidowy ‒ aukubinę, który ma działanie przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i

Kapusta
Uprawa kalafiora - odmiany, rozsada, wymagania i pielęgnacja

potrzeba 400 g nasion. Materiał siewny wysiewa się w rzędy co 10–15 cm. Siewki pikuje się w rozstawie 5 x 5 cm. Sadzenie przeprowadza się w maju, przy rozstawie 70 x 60 cm lub 62,5 x 67,5 cm. Kalafior uprawiany z przeznaczeniem na zbiór jesienny wysiewa się na

Choroby zbóż
Najczęstsze choroby pszenicy - objawy i zwalczanie

plonie w wyniku porażenia mogą wynosić nawet 90%. Przy podejmowaniu decyzji co do zastosowania środka ochrony roślin należy ocenić próg szkodliwości dla danej choroby. Progi szkodliwości podawane są przez IOR (Instytut Ochrony Roślin). Próg szkodliwości zawsze dotyczy konkretnej fazy rozwojowej zboża. Choroby, które są przenoszone przez materiał siewny oraz

Pszenica
Siew pszenicy ozimej i jarej - norma wysiewu, termin i technika

bardzo wczesnego siewu, dzięki czemu lepiej rozkrzewia się i daje większą liczbę kłosów. Im wcześniejszy siew tym rośliny charakteryzują się lepiej rozwiniętym systemem korzeniowym, co wpływa na pobieranie składników pokarmowych  oraz uodparnia rośliny na suszę i porażenia przez choroby grzybowe. Przy opóźnionym terminie siewu dochodzi do zwiększonego tempa jej wzrostu i

Warzywnictwo
Terminy siewu nasion warzyw, czyli kiedy najlepiej siać warzywa? Sprawdź!

zwyczajnej. Średnio wczesne odmiany kapusty, brokułu i kalafiora, a także buraki liściowe wysiewa się w nieogrzewanym inspekcie albo w domu, w doniczkach produkcyjnych, w marcu (...) 8-10 (oberżyna) tygodni. W kwietniu z kolei warto wysiać nasiona średnio późnej sałaty, pora, a także ciepłolubnych ogórków szklarniowych i dyni, które będzie można przenieść

Pszenica
Uprawa pszenicy ozimej - wszystko co wiedzieć trzeba!

Najpóźniej pszenice ozimą zasieje się na Nizinie Śląskiej i Pomorzu (20.09- 5.10).   Gęstość siewu Gęstym siewom sprzyja nadmierne wyleganie. Skutkuje to silnym porażaniem pszenicy ozimej przez choroby podstawy źdźbła, gdyż wentylacja wewnątrz łanu jest ograniczona. Konsekwencje gęstych i rzadkich siewów przedstawiono poniżej:

Choroby drzew i krzewów
Efektywnie walczymy z chorobami jabłoni

Wrażliwe odmiany: Golden Delicious, Idared, James Grieve, Jonatan, Szampion Guzowatość korzeni Choroba wywoływana przez bakterię Agrobacterium tumefaciens. Poraża system korzeniowy. Najczęściej na siewkach i podkładkach wegetacyjnych. Na korzeniach pojawiają się guzowate narośle. Najgroźniejsze na korzeniu głównym lub szyjce korzeniowej, gdyż mogą doprowadzić do zmniejszenia przepływu

Choroby zbóż
Choroby zbóż - dowiedz się, jak je rozpoznać i zwalczyć

pojawia się szarobiały nalot, który składa się z grzybni i zarodników. Porażone liście przedwcześnie zasychają, a przy silnym porażeniu mogą zamierać całe rośliny. Mączniakowi zapobiega się poprzez wykonywanie prawidłowej agrotechniki, należy też nie wysiewać za gęsto ziarna i nie przenawozić roślin azotem. Rośliny można opryskiwać fungicydami, np. środkami Wirtuoaz 520 EC

Choroby drzew i krzewów
Zwalczamy najgroźniejsze choroby brzoskwiń!

Należy usuwać martwe, porażone części drzewa. Bardzo ważne są staranne cięcie i zbiór owoców, by nie doprowadzić do uszkodzeń. Zaleca się również ochronę ran po wiosennym cięciu specjalnymi preparatami. Guzowatość korzeni Chorobę powoduje bakteria Agrobacterium tumefaciens. Jest szkodliwa przede wszystkim dla młodych drzew – siewek i podkładek.

Pszenżyto
Wszystko, co trzeba wiedzieć o siewie pszenżyta - jak, kiedy i na jakich stanowiskach

zbiorów. Liczba roślin jest uzależniona od gęstości siewu. Przy optymalnym terminie siewu nie należy stosować nadmiernej ilości wysiewu, ponieważ może to doprowadzić do zbyt dużego zagęszczenia łanu, co skutkuje wyleganiem roślin oraz większym ich porażaniem przez choroby grzybowe. Optymalna obsada roślin pszenżyta ozimego na 1 m2 powinna wynosić 400–600

Rzepak
Uprawa rzepaku krok po kroku

odmian mieszańcowym może być mniejsza i wynosić 60 roślin/m2. Ilość wysiewu jest uzależniona od stanowiska, na lepszych można wysiać 3-3,5 kg nasion/ha, a na gorszych 5-6 kg nasion/ha. Nadmierne zagęszczenie roślin prowadzi do gorszego przewietrzania łanu, wylegania roślin i zwiększa ryzyko porażania ich przez choroby. Wysiew rzepaku powinien być

Rośliny pastewne
Uprawa bobiku - siew, nawożenie, wymagania i zbiór

5 cm, to możliwe jest zastosowanie herbicydów doglebowych w celu zwalczenia chwastów. Bardzo często chwasty w zasiewach bobiku zwalcza się chemicznymi metodami, jednak zwykłe herbicydy doglebowe nie zabezpieczają całkowicie plantacji. Bobik często jest porażany chorobami pochodzenia grzybowego, a rzadziej wirusowymi. Najważniejszymi chorobami grzybowymi bobiku są: plamistość czekoladowa bobu, askochytoza

Szkodniki warzyw
Borykasz się z chorobami i szkodnikami pomidorów? Znamy na to sposób!

które następnie pokrywane są brązowoczarnym nalotem grzybni. Porażone liście opadają. Grzyb atakuje pędy, ogonki liściowe, kwiatostany, a w późniejszym okresie owoce. Poraża najczęściej pomidory rosnące na glebach lekkich. Zgorzel siewek. Infekcji dokonuje wiele grzybów, m.in. z rodzaju Fusarium i Pythium, które zimują w glebie. Porażeniu sprzyjają wysoka wilgotność powietrza

Choroby roślin
Najczęstsze choroby kukurydzy - objawy i zwalczanie

izolacje przestrzenną, wczesny siew i zbilansowane nawożenie. Ważne jest też używanie kwalifikowanego materiału siewnego oraz zwalczanie chwastów i szkodników, a także dokładne rozdrabnianie resztek pożniwnych. Choroba szalonych wiech Powodowana jest przez organizm grzybopodobny -  Sclerophthora macrospora, który przenoszony jest przez resztki pożniwne, dzikie trawy i materiał siewny.

Choroby warzyw
Choroby ogórków - przegląd, objawy, zwalczanie i ochrona

która zimuje w nasionach i resztkach porażonych roślin. W czasie wegetacji roślin przenoszona przez deszcz, owady zapylające oraz mechanicznie na narzędziach. Poraża głównie rośliny w młodym stadium rozwojowym. Na liściach siewek pojawiają się jasne, oliwkowożółte, kanciaste plamki, które mogą się zlewać. Przy dużych opadach deszczu i wysokiej wilgotności na miejscu plam

Marchew
Nasiona marchwi – charakterystyka dobrego materiału siewnego

nasion, zimowaniu roślin w polu i wydaniu nasion na drugi rok. Nasiona wysiewa się w sierpniu w rzędy odległe o 45-60 cm, w ilości nieco (...) oraz w okresie zrostu roślin kontroluje się ich zdrowotność, aby nie dopuścić do porażenia ich czarną zgnilizną, która powoduje wypadanie roślin nasiennych w drugim roku

Rośliny pastewne
Koniczyna czerwona (łąkowa). Wyjaśniamy zasady uprawy

się cechami morfologicznymi i właściwościami. Przykładowo odmiany diploidalne są mniej podatne na porażenie przez mączniaka prawdziwego, a tetraploidalne wytwarzają dłuższe łodygi i większe listki oraz (...) 1000 nasion w zależności od formy może wynosić 1,7-2,8 g. Po wysiewie oraz wiosną koniczyna czerwona szybko się rozwija. Jej kwitnienie trwa od

Marchew
Przedstawiamy wymagania marchwi zwyczajnej oraz właściwe metody uprawy

do 1,5 m w głąb gleby. Korzeń spichrzowy do 30 dni po wysiewie rośnie tylko na długość, później dodatkowo na grubość, natomiast w okresie wegetacji (...) roku po oborniku. Bezpośrednio po oborniku obserwuje się rozwidlanie się korzeni i częste porażenia przez połyśnicę marchwiankę. Dobry przedplon stanowią warzywa kapustne, cebulowe, ziemniaki i

Czereśnie
Czereśnia ptasia – doskonały gatunek na podkładki pod czereśnie

międzyrzędzia i rzędy, tak by nie uszkodzić siewek oraz regularnie nawadniać siewki. Prawidłowo wyprodukowane podkładki powinny charakteryzować się prostym pędem, dobrze rozwiniętym systemem korzeniowym, powinny być zdrowe, niezasuszone, wolne od chorób i szkodników oraz nieuszkodzone i nieprzemarznięte. Pamiętajmy, że czereśnia ptasia porażana jest przez drobną plamistość liści drzew pestkowych.

Żyto
Żyto jare - wymagania i sposoby uprawy popularnego zboża

wiosennej wegetacji do gleb zawierających niską zawartość magnezu można dostarczyć 60–80 kg MgO/ha. Pielęgnacja Żyto uprawiane w czystych zasiewach w bardzo niewielkim stopniu może być porażane przez rdzę źdźbłową i przez sporysz, dlatego w uprawie żyta jarego nie zachodzi potrzeba stosowania środków chemicznych do zwalczania chorób.

Ogórki
Uprawa ogórków gruntowych - szczegółowe porady

do utworzenia 4–6 liści właściwych, potem roślina płoży się bądź wspina na podporach dzięki wąsom wyrastającym z kątów liści. Pęd główny może dorastać do 2 (...) wilgotności względnej. Należy pamiętać o utrzymywaniu odpowiedniej wilgotności wierzchniej warstwy gleby dla wykiełkowania siewek i rozwoju liścieni oraz liści właściwych. W innym przypadku kiełki mogą

Sałata
Nasiona sałaty - charakterystyka dobrego materiału siewnego

miejsce stałe, w której optymalnym terminem siewu jest pierwsza połowa kwietnia. Norma wysiewu wynosi ok. 2 kg nasion na hektar. Rośliny przerywa się w fazie (...) i ich dosuszenie było przeprowadzane w słoneczny dzień, w przeciwnym przypadku nasiona mogą zostać porażone przez szarą pleśń. Następnie młóci się je i czyści nasiona na

Kapusta
Jakie nasiona kalafiora warto wybrać? Zobacz!

w opakowaniach hermetycznych nie wyższą niż 6%. Ponadto dopuszcza się w materiale siewnym do 4% nasion o pękniętej pokrywie nasiennej. Ceny nasion (...) White Ball, White Rock. Plantico Gołębiew Kupido F1, Pionier, Poranek. PNOS Ożarów Mazowiecki Rober. Rijk

Żyto
Uprawa żyta ‒ wszystko o wymaganiach i agrotechnice

Rośliny są wyraźnie niższe, łan słabiej wyrównany, a masa tysiąca nasion znacznie odbiega od wartości pożądanej. Żyto wysiane zbyt wcześniej ulega łatwiejszemu porażeniu przez groźną pleśń śniegową.  Przy późnych siewach należy zastosować nieco zwiększoną (110%) ilość wysiewu. Właściwa obsada roślin to jeden z ważniejszych elementów agrotechniki zbóż. Negatywnie na

Pomidory
Nasiona pomidorów – siew, zdolność kiełkowania, odmiany i cechy jakościowe

g nasion na 1 m2 (w przypadku odmian samokończących z funkcjonalną męską niepłodnością). Selekcja nasion Materiał siewny powinien być zdrowy, o dużej zdolności kiełkowania. Niedopuszczalne jest występowanie na plantacji roślin porażonych rakiem bakteryjnym pomidora, bakteryjnym więdnięciem i mątwikiem ziemniaczanym. Dopuszcza się za to występowanie do 10%

Rośliny pastewne
Wyka kosmata (ozima) - poznaj roślinę o dużym znaczeniu gospodarczym w Polsce

odpowiednich herbicydów do zwalczania chwastów dwuliściennych w zasiewach wyki, zaś chwasty jednoliścienne można zwalczać za pomocą graminicydów. Wykę ozimą głównie zachwaszczają: maruna bezwonna, chaber bławatek, fiołek polny i przytulia czepna. Uciążliwe mogą być: komosa biała, rzodkiew świrzepa i gorczyca polna. Wyka jest rzadko porażana przez choroby grzybowe. Najniebezpieczniejsze choroby,

Facelia
Jak i kiedy siać facelię? Przedstawiamy najważniejsze zasady

bronowanie. Wschodów spodziewać się możemy już przy temperaturze 2-3°C. Nasion nie musimy zaprawiać, gdyż facelii w trakcie wschodów nie porażają choroby i szkodniki, czasem mogą pojawiać się zgorzele siewek, lecz można je wyeliminować prawidłową uprawą gleby. Facelię w czystym siewie lub w mieszankach wysiewamy do połowy sierpnia,

Rozmnażanie drzew i krzewów
Szczepienie brzoskwini. Opisujemy najlepsze sposoby

siewka brzoskwini Mandżurskiej. Dobrze zrasta się z uprawianymi w Polsce odmianami brzoskwiń, jednak osłabia wzrost wielu z nich. Siewki dość szybko rosną. Jest odporna na mróz, lecz podatna na raka bakteryjnego. Korzenie często porażane są przez nicienie glebowe. Z tego też może wynikać słaby wzrost szczepionych na niej drzewek. Rosnące na

Kukurydza
Siew kukurydzy najważniejszym elementem technologii produkcji

na głębokości 6-8 cm osiąga ok. 8OC. Przyspieszenie siewu działa mniej destrukcyjnie niż jego opóźnienie. Niektóre źródła podają, iż siewy wczesne przedłużają wschody i kiełkowanie kukurydzy. Zaaplikowane ziarniaki w glebie są wówczas łatwo porażane przez choroby i szkodniki.  Skutkuje to niewłaściwą obsadą oraz mniej wyrównanym plonowaniem roślin. Podejmując decyzję o wczesnym

Choroby warzyw
Choroby i szkodniki czosnku, czyli wszystko o kłopotliwych gościach w uprawie

dla danej choroby. Tkanka porośnięta grzybnią mięknie, ulega mokrej zgniliźnie. Przy silnym porażeniu nalot może objąć całą powierzchnię ząbków. System korzeniowy ulega znacznej redukcji lub (...) WG oraz Switch 62,5 WG. Zabiegi ochronne wykonuje się na 10–30 dni przed siewem lub sadzeniem czosnku. Po oprysku wierzchnią warstwę gleby (na głębokości 10

Cebula
Cebula cukrowa - siew, uprawa, odmiany i właściwości

Coroczna uprawa cebuli w tym samym miejscu wiąże się z ryzykiem licznych porażeń przez choroby i szkodniki. Dobrym przedplonem są rośliny bobowate, ogórek i seler. (...) jeśli zachodzi potrzeba wapnowania, podaje się 1,0-1,5 t CaO/ha. Nawozy fosforowe i potasowe wysiewa się jesienią i miesza z glebą na głębokości 20 cm. Cebula

Rynek Rolny to pierwszy profesjonalny branżowy portal rolniczy z giełdą rolną. Darmowe ogłoszenia rolnicze i aktualne ceny produktów rolnych. Sprzedawaj i Kupuj z nami!

Sulejkowska 56/58 lok 215
04-157 Warszawa, Polska

Email: kontakt [małpa] rynek-rolny.pl

Newsletter

Fundusze Europejskie – dla rozwoju innowacyjnej gospodarki