Zimowla rodzin pszczelich

Ciekawe porady, wskazówki, artykuły, informacje, opinie, komentarze i zdjęcia związane z tematem: Zimowla rodzin pszczelich

Pszczoły
Zimowanie pszczół - radzimy, jak przygotować pszczoły i ule do zimowli

Zima jest wyjątkowo trudnym okresem w życiu pszczół. Rodziny pszczele wymagają wtedy spokoju, dlatego o odpowiednie przygotowanie gniazda należy zadbać jeszcze latem. Dzięki poniższym wskazówkom zimowanie pszczół stanie się prostszym zadaniem. Zimowla trwa 100-150 dni. W tym czasie pszczoły nie opuszczają ula. Robotnice i matka tworzą tzw. kłąb – skupisko, pozostające w ciągłym ruchu. Pszczoły w środku kłębu pożywiają się zapasami, a następnie wędrują na zewnątrz, gdzie tworzą szczelną warstwę grubą na 2-7 cm, chroniącą rodzinę przed zimnem.

Pszczoły
Dokarmianie pszczół – właściwe pokarmy, optymalny termin i przygotowanie do zimowli

Warunkiem udanej zimowli jest utrzymanie jak największej siły rodzin pszczelich. Nie sposób zrobić tego inaczej niż przez uzupełnianie zapasów w ulu. Zdradzamy najskuteczniejsze sposoby na dokarmianie pszczół! Podstawowym zimowym pokarmem pszczół jest pyłek kwiatowy. Jeśli w pobliżu pasieki nie ma roślin, które w sierpniu mogłyby dawać pyłek – wrzosów, nawłoci czy gorczycy – opłacalne jest przewiezienie uli na tereny, gdzie takie rośliny występują. Niedobór pyłku zmniejsza liczbę odchowanego czerwiu i wpływa niekorzystnie na kondycję zimujących pszczół.

Pszczoły
Hodowla pszczół – najważniejsze zagadnienia i niezbędne porady!

od pory roku i siły pszczelej rodziny. Ul taki składa się z kilku korpusów z plastrami oraz dennicy i daszka z izolacją. Do grupy wielokorpusowych zaliczane są ule: wielkopolski, Ostrowskiej, (...) pszczoły zaczną opuszczać ule, zaleca się usunięcie z dennic zimowych osypów. Jeśli w okolicy nie ma

Pszczoły
Najgroźniejsze choroby pszczół - objawy i zwalczanie

metody nie wystarczają, by utrzymać pszczelą rodzinę w dobrym zdrowiu. Opisujemy najgroźniejsze choroby pszczół, ich objawy i zwalczanie. Choć pszczoły doskonale potrafią zadbać o zabezpieczenie ula przed czynnikami chorobotwórczymi, (...) porażenia są ucieczki pojedynczych pszczół z ula w okresie zimowym. Jeśli zaobserwujemy takie zachowanie, istnieje duże

Pszczoły
Odkład pszczeli - jak i kiedy go wykonać? Przedstawiamy najlepsze metody

Umiejętność wykonywania odkładów pszczelich jest niezbędna do prawidłowej obsługi pasieki. Podpowiadamy, jakie korzyści przynosi ten zabieg i (...) metody przygotowywania odkładów. Podstawowym celem wykonywania odkładów jest dokonanie podziału rodziny, z którego wynikają dwie korzyści: po (...) więcej czerwiu potrzeba do zapewnienia jej wystarczającej siły przed zimowlą. Za najpóźniejszy możliwy termin

Pszczoły
Hodowla trzmieli - popularnych zapylaczy roślin uprawnych i upraw szklarniowych

Trzmiele należą do rodziny Apidae, czyli pszczołowatych. Współtworzą tę rodzinę z trzmielcem i pszczołą. Wyodrębniono 27 gatunków (...) funkcje zapylaczy kwiatów. W Polsce w latach 70 w Instytucie Pszczelnictwa w Puławach przeprowadzono szereg badań mających (...) a trochę później trzmiela rudego i ogrodowego. Najpóźniej z zimowli wychodzą trzmiel kamiennik i rudonogi.

Uprawa
Nawóz do borówki - zastanawiasz się nad wyborem? Sprawdź!

własną miniplantację borówki w przydomowym ogrodzie, rodzi się pytanie gdzie borówka powinna rosnąć. Najchętniej rozwija się na glebie lekkiej, próchniczej, kwaśnej i ciepłej. Musi być tez dostatecznie wilgotna. Miejsce do posadzenia borówek powinno być zaciszne, ciepłe dobrze nasłonecznione. Jeśli uda nam się spełnić te wymagania pozostaje zająć się odpowiednią pielęgnacją.

Pszczoły
Miód rzepakowy - powszechna odmiana charakterystycznego, bardzo jasnego miodu

w terminie poprzedzającym pełną gotowość pszczelej rodziny do intensywnej pracy w polu, dlatego do zbioru nektaru rzepakowego nadają się tylko rodziny silne, cechujące się wczesnym rozwojem. Właściwości miodu rzepakowego Miód rzepakowy bardzo łatwo rozpoznać już na pierwszy rzut oka. Przede wszystkim jest bardzo jasny – po

Pszczoły
Miód gryczany - poznasz go po herbacianym kolorze i drobnoziarnistej konsystencji

gryka ma znaczenie nie tylko w produkcji miodu towarowego, ale również dostarcza pszczelim rodzinom zapasów do zimowli. Odbiór miodu gryczanego może niestety nastręczać trudności, ponieważ (...) gryka ma znaczenie nie tylko w produkcji miodu towarowego, ale również dostarcza pszczelim rodzinom zapasów do zimowli. Odbiór miodu gryczanego może niestety nastręczać trudności, ponieważ

Cebula
Nasiona cebuli – wskazówki pomocne przed zakupem

się więc ustawienie ok. 5 rodzin pszczelich na 1 hektarze plantacji, aby zapewnić dobre zapylenie roślin, co zwiększy produkcję nasienną. Zbiór nasion Na mniejszych plantacjach zbiór wykonuje się kilkakrotnie, w miarę dojrzewania roślin, na większych wykonuje się go jednorazowo, gdy torebki nasienne zaczynają pękać, a wysypujące

Pszczoły
Pyłek pszczeli - właściwości i zastosowanie pyłku kwiatowego

sposób można go odbierać z uli. Właściwości Pyłek pszczeli pozyskuje się z obnóży pyłkowych. Są to grudki składające się z ziaren (...) która jest jedynym pożywieniem czerwiu i młodych pszczół. Z tego powodu w niektórych rodzinach zachodzi konieczność dostarczania dodatkowych zapasów pyłku, zwłaszcza w okresie przygotowania pszczół

Pszczoły
Kit pszczeli (propolis) - właściwości i zastosowanie w medycynie

łagodzą dolegliwości towarzyszące chorobie wrzodowej oraz stanom zapalnym żołądka, jelit i dwunastnicy. Kit pszczeli wspomaga też leczenie reumatyzmu.   Zasadnicza trudność związana z wykorzystywaniem propolisu w przemyśle farmaceutycznym wynika z faktu, że nie każdy jego rodzaj posiada odpowiednio silne właściwości antyseptyczne – jakość i przydatność kitu zależy

Pszczoły
Rojenie pszczół - zdradzamy metody skutecznego zapobiegania

Każdy pszczelarz spotkał się ze zjawiskiem takim, jak rojenie pszczół. Choć rójka to naturalny proces w życiu owadów, w gospodarce pasiecznej jest niepożądana, ponieważ przyczynia się do znacznych strat. Zdradzamy, jakie są jej przyczyny oraz objawy i udzielamy wskazówek, które umożliwią skuteczne zapobieganie wychodzeniu rodzin pszczelich z uli.

Dzikie ptaki
Gęś gęgawa - opis, charakterystyka i zdjęcia

znajdujące się na pobliskich polach. W ciągu dnia gęsi zazwyczaj przebywają na wodzie. Często osobniki samotne przyłączają się do rodzin i razem wędruje w ciągu jesiennych przelotów na zimowiska. Pozostają z rodzicami do jesieni. W drugim- trzecim roku życia uzyskują dojrzałość płciową i są gotowe do rozrodu.

Trzoda chlewna
Choroby trzody chlewnej - przegląd i objawy

większymi stratami. Koronawirusowe zakażenia Powodują zapalenie żołądka i jelit, przeważnie w okresie zimowym. W okresie oproszeń choroba szybko się szerzy i powoduje największe straty. W stadzie utrzymuje się około tygodnia. Śmiertelność rodzących się w tym czasie prosiąt osiąga 100%. Starsze tracą na masie, część z nich pada.

Ryby
Hodowla karpia w stawie - cenne porady

się do mniejszych stawów zwanych zimochowami, a stawy wiosenne i letnie przygotowuje się do dalszej hodowli. Karp nie należy do ryb wymagających, ma małe zapotrzebowanie na tlen i wytrzymuje wahania temperatur oraz pH wody, dobrze znosi długi transport i sortowanie poza zbiornikiem wodnym. Rodzaje stawów karpiowych

Ryby
Hodowla ryb stawowych. Przedstawiamy sposoby zakładania i zarybiania stawów

zauważyć jej obecności w stawie. Co ciekawe, gdy temperatura zaczyna spadać poniżej 5°C, chowa się na dnie i zapada w zimowy sen. Okoń Ta drapieżna ryba z rodziny okoniowatych preferuje spokojne wody. W młodości żyje stadnie, starsze osobniki wybierają samotny żywot. Jeśli marzymy o dużych, dorodnych okoniach,

Pszczoły
Rasy pszczół – charakterystyka czterech najpopularniejszych ras w polskiej hodowli

obficie kitują gniazdo. Silnie zabudowane plastry z licznymi połączeniami międzyramkowymi utrudniają dokonywanie przeglądów. Szczególnie istotną rolę w chowie pszczoły kaukaskiej odgrywa właściwe przygotowanie rodzin do zimowli. Rasa ta znosi polskie zimy gorzej od innych pszczół, zwłaszcza że w przypadkach braku pożytku, które często mają miejsce późnym latem, matki przerywają

Dzikie ptaki
Gęś białoczelna - opis, charakterystyka i zdjęcia

Zajmuje obszary tundry, porośnięte trawą i turzycami, w pobliżu różnego rodzaju zbiorników wodnych. Preferuje zarośnięte stawy i brzegi rzek z pasmem przybrzeżnej roślinności. W Polsce pojawia się wiosną i jesienią, przelatując stale przez te same miejsca. Preferuje zimowiska zlokalizowane w okolicy jezior i przymorskich zatoczek. Gniazdowanie

Dzikie ptaki
Mysikrólik - poznaj najmniejszego ptaka licznie występującego w Polsce

spotkać w Polsce. Wagą i wielkością ciała przypomina wręcz niektóre ptaki z rodziny kolibrów. Warto wspomnieć też o jego cesze charakterystycznej, czyli o jaskrawym pasie (...) całej Polski, choć bardzo często wynika to z faktu, że przylatują do nas zimować osobniki w terenów bardziej wysuniętych na północ czy wschód Europy. Z

Dzikie ptaki
Piegża - lubiący towarzystwo ludzi chroniony ptak lęgowy

przeciwnie – siedzą rzędami pośród gęstych gałązek i za pomocą kontaktu głosowego proszą rodziców o pokarm, który jest im znoszony. Taka rodzina będzie się trzymała razem, dopóki nie odleci na zimowiska. Czy wiesz, że… Naukowa nazwa piegży odnosi się do rzymskiej opowieści o małym ptaku, który wychowuje

Ślimaki
Hodowla ślimaków afrykańskich - kulinarnego rarytasu eksportowego

zimą, a wiosną i latem przenosić hodowlę do tzw. parku, czyli na ogrodzony teren na świeżym powietrzu. Ten pierwszy system jest praktykowany rzadziej, ponieważ całoroczny (...) górna wynosi 30°C. Gdy zwierzętom jest zbyt zimno, przechodzą w stan hibernacji (snu zimowego) z kolei zbyt wysokie temperatury mogą stać się przyczyną estywacji (zapadnięcia

Drób ozdobny
Hodowla bażantów. Radzimy, jak hodować, pielęgnować i żywić te ptaki

Idealnym podłożem dla bażantów jest piasek (warstwa 15 cm). Pomieszczenie musi posiadać elementy środowiska naturalnego, znakomicie nadają się do tego różnego rodzaju krzewy np. róża, porzeczka lub tarnina.  Woliery zimowe służą głównie do utrzymywania ptaków jednej płci w okresie jesieni i zimy. W jednej wolierze może znajdować się nawet

Żyto
Uprawa żyta ‒ wszystko o wymaganiach i agrotechnice

  Zabiegi uprawowe poprzedzające siew żyta zależą od rodzaju przedplonu oraz zdolności gleby do osiadania. Jeśli dane stanowisko zajmowało wcześniej zboże, (...) nieodleżałą glebę skutkuje obnażeniem węzła krzewienia i narażenie go na przemarznięcie w okresie zimowym. W przypadku, gdy nie ma czasu na osiadanie roli, uprawę należy

Dzikie ptaki
Pleszka - kolorowy ptak wędrowny łudząco podobny do kopciuszka

innego ptaka z rodziny drozdowatych, czyli do kopciuszka. W Polsce ten wędrowny osobnik ma status ochronny. Występowanie Tego kolorowego ptaka można spotkać na terenie praktycznie całej Europy, w zachodniej Syberii, w Azji Środkowej oraz na Bliskim Wschodzie. We wrześniu, albo czasami też w październiku, odlatuje zimować do

Inne warzywa
Chwila uwagi na szparagi - uprawa niezwykłego przysmaku wśród warzyw wieloletnich

Szparagi (z rodziny liliowatych) bezapelacyjnie królują wśród warzyw wieloletnich. Dlaczego uprawa szparagów stała się wręcz atrakcją gospodarstw agroturystycznych? Czemu warto zdecydować się na własną uprawę w przydomowym ogrodzie? Szparag lekarski (Asparagus officinalis) – bylina z częścią podziemną zwaną karpą (składa się z rozrastającego się na boki kłącza), która przystosowana jest do zimowania w podłożu. Szparagi pod ziemią potrafią przetrwać lata dzięki korzeniom mięsistym, które rozrastają się nawet na głębokość 3 m.

Rośliny pastewne
Ślazowiec pensylwański – uprawa i zastosowanie do celów energetycznych

nawet do wiosny. Jego wielkość zależy od warunków uprawy, w szczególności od rodzaju gleby, na jakiej prowadzona jest hodowla. Zastosowanie W (...) do jesiennych przymrozków wykorzystywany jest jako roślina miododajna i chętnie sadzony jest przez pszczelarzy w okolicy pasiek jako ich późne pożywienie. Natomiast dzięki dużej zawartości

Pietruszka
Nasiona pietruszki - wszystko, co trzeba o nich wiedzieć!

w glebie pozwalają na szybki i wyrównany wzrost roślin. Pietruszkę na przechowywanie zimowe sieje się nieco później, na przełomie kwietnia i maja, zaś na wysadki (...) pole, najczęściej metodą na płasko, rzadziej na redlinach. W uprawie pietruszki stosuje się trzy rodzaje siewu: rzędowy, pasowy lub wstęgowy. Na powierzchni 1 m2 należy wysiać

Zioła
Uprawa rozmarynu – silnie aromatycznego zioła śródziemnomorskiego

do najbardziej znanych ziół śródziemnomorskich. Te długowieczne i wiecznie zielone krzewy z rodziny wargowych są nie tylko atrakcyjną rośliną ozdobną, lecz także przyprawową i leczniczą. Spotyka (...) do uprawy gruntowej. W naszym klimacie można uprawiać go jedynie w doniczkach, gdyż wymaga zimowania w chłodnych i przewiewnych pomieszczeniach. Uprawa, zimowanie i zbiór

Kapusta
Kapusta pekińska - wszystko o uprawie, siewie i wymaganiach

metodą siewu bezpośrednio do gruntu, nieco rzadziej z rozsady, gdyż nie za dobrze znosi przesadzanie. Rodzaje uprawy można podzielić jeszcze ze względu na termin zbioru i wówczas wyszczególniamy uprawę na zbiór wiosenny oraz uprawę na zbiór jesienno-zimowy. W przypadku uprawy towarowej na zbiór wiosenny, na 1 ha wysiewa się

Pszenica
Uprawa pszenicy ozimej - wszystko co wiedzieć trzeba!

2003. Zaprawianie ziarna przed siewem zmniejsza prawdopodobieństwo porażenia pszenicy chorobami spoczynku zimowego i wschodów. Lista zapraw dostępnych na rynku jest bardzo długa. Ich działanie skierowane jest głownie przeciw takim patogenom jak: Micronectriella nivalis (pleśń śniegowa), grzyby z rodzaju Fusarium i Pythium (zgorzel siewek zbóż), Tilletia tritici (śnieć cuchnąca pszenicy),

Kaczki
Kaczka staropolska – najstarsza, polska odmiana kaczki

przeznaczone na mięso dokarmia się paszami dla kurzych i indyczych brojlerów. Stado rodzicielskie powinno natomiast dostawać paszę dla kur niosek, a na 4 tygodnie przed (...) pszenna, jęczmienna, owsiana, grochowa, ziemniaki parowane, twaróg i tarte warzywa okopowe. W okresie zimowym kaczki powinny dostawać też świeżą zielonkę. Aby uniknąć konfliktów

Pszczoły
Ule Dadanta – doskonałe domy dla silnych, pszczelich rodzin!

Ule Dadanta doskonale sprawdzają się w pasiekach, w których konieczne jest utrzymywanie silnych rodzin. Efektywna wentylacja gniazda zapewnia pszczołom optymalne warunki do zimowli, a latem ułatwia opanowanie nastroju rojowego. Dadany poleca się zwłaszcza na tereny o długotrwałych, dobrych pożytkach.

Pszczoły
Ule wielkopolskie – odpowiednie do pasiek przy pożytkach wczesnych

nie nadają się natomiast do zimowania bardzo silnych rodzin, dlatego nie mają zastosowania w rejonach, gdzie występują obfite pożytki i ostre zimy. Ule wielkopolskie należą do typu stojaków dwukorpusowych. (...) wewnętrzne, które umożliwiają rozbudowę ula. Do dyspozycji pszczelarza pozostaje również nadstawka o wysokości 140

Zioła
Uprawa melisy – miododajnej rośliny leczniczej o cytrynowym zapachu

Melisa lekarska (Melissa oficinalis L.) z rodziny wargowych – znana również jako matecznik, pszczelnik czy rojownik lekarski (od rojenia pszczół) – to pochodząca z wybrzeży Morza Śródziemnego roślina lecznicza i miododajna o charakterystycznym cytrynowym zapachu. Znana jest od starożytności, ale uprawę melisy spopularyzowali zakonnicy, zwłaszcza benedyktyni i karmelici, którzy sporządzali z niej leki na różne dolegliwości. Obecnie kuliste krzaczki tej byliny stanowią ozdobę wielu polskich ogrodów. Uprawiana jest również w pobliżu pasiek, jednak z czasem dziczeje.

Rośliny lecznicze
Uprawa rącznika pospolitego – trującej rośliny oleistej

Rącznik pospolity (Ricinus communis) zwany jest również kleszczowiną ze względu na podobieństwo nasion rącznika do nabrzmiałego kleszcza (Ricinus to inaczej owczy kleszcz). Polska nazwa związana jest również z dłoniastym kształtem liści. Rącznik pochodzi z rodziny wilczomleczowatych, a jego naturalne siedliska występują w Afryce i Indiach. Tam jest drzewem, u nas to szybko rosnący tropikalny krzew o zielonych liściach. Jest bardzo charakterystyczny, nie sposób pomylić go z inną rośliną. W pierwotnych warunkach jest częściowo zimotrwały, jednak w chłodniejszym klimacie, takim jak nasz, traktuje się go jak roślinę jednoroczną.

Porzeczka
Kiedy sadzić porzeczki? Dowiedz się wszystkiego o terminach i technikach sadzenia porzeczek

od października do połowy listopada. W sprzyjających warunkach jesienno-zimowych wytwarzają one nowe korzenie, co zapewnia im pełne wykorzystanie wody zmagazynowanej w glebie po zimie i dobry start wiosną. Rośliny sadzone w późniejszym okresie gorzej się przyjmują i słabiej rosną. Porzeczki sprzedawane w pojemnikach można sadzić w ogrodzie niemal cały rok (z wyjątkiem okresu

Marchew
Nasiona marchwi – charakterystyka dobrego materiału siewnego

odległość 15-25 cm. Metoda bezwysadkowa polega na opóźnionym wysiewie nasion, zimowaniu roślin w polu i wydaniu nasion na drugi rok. Nasiona wysiewa się (...) zapewnienia wysokiego plonu nasion zalecane jest celowe ustawienie w pobliżu plantacji kilku uli pszczelich w proporcji 3-4 rodziny na hektar.  

Inne warzywa
Nasiona szpinaku - zbiór najważniejszych informacji

barwę. Mogą być okrągłe, jak u odmian letnich, lub kolczaste, jak u odmian zimowych. Zazwyczaj posiadają po 2-3 wyrostki. Masa 1000 nasion (...) mieszańca handlowego i nie mniej niż 3000 m przy produkcji nasion form linii rodzicielskich. Selekcja ogranicza się zwykle do usunięcia roślin nietypowych dla danej odmiany,

Ryby
Hodowla szczupaka - najważniejsze informacje

mroźnej Północy. Szczupak należy do ryb drapieżnych, występuję licznie we wszystkich rodzajach wód w Polsce. Nie należy do gatunków wymagających. Można go spotkać w (...) wyłowione na jesieni, można utrzymywać z tarlakami karpia w jednym magazynie, pełniącym rolę zimochowu. Warunkiem jest prawidłowe natlenienie i przepływ wody w zbiorniku oraz zapewnienie

Rośliny lecznicze
Tasznik pospolity - opis, charakterystyka, zdjęcia, zwalczanie

do 40 tysięcy. Owoce mają zdolność zimowania w ziemi, nie tracąc możliwości kiełkowania przez około 5 lat. Występowanie Jest to jedna z najbardziej pospolitych roślin zachwaszczających uprawy nie tylko w całej Polsce, ale również na świecie. Występuje i rozwija się na wszystkich rodzajach gleb, chociaż oczywiście największy

Jabłonie
Podpowiadamy, jak uprawiać jabłoń, by uzyskać wspaniałe plony

Kształt, jaki osiągniemy przez formowanie korony wrzecionowej, najlepiej wizualizuje figura stożka. Ten rodzaj korony zalecany jest dla odmian jabłoni karłowych oraz półkarłowych. Charakteryzuje się dużym (...) gałęzi, znak to, że zbiory czas zacząć. Warto przy tym pamiętać, że odmiany zimowe, z zamiarem przechowywania, lepiej zbierać w momencie, gdy są lekko niedojrzałe.

Czosnek
Uprawa czosnku zimowego, czyli wszystko od jesiennego siewu po lipcowy zbiór

Dobrze trzeba także wyważyć głębokość sadzenia. Z uwagi na konieczność zimowania, czosnek uprawiany jesienią sadzi się na nieco większej głębokości niż wiosną. Zasada (...) zastosowaniu jednorazowych dawek wody wynoszących od 20 do 40 mm, w zależności od rodzaju gleby. Na ziemiach ciężkich wystarczy już 20 mm, a zwiększona dawka

Szkodniki drzew i krzewów
Szkodniki gruszy. Znamy skuteczne sposoby na intruzów!

Kwieciak gruszowiec jest niebezpiecznym szkodnikiem, mimo że zazwyczaj występuje nielicznie na gruszach. Jest to ciemnobrązowy chrząszcz z długim ryjkiem z rodziny ryjkowcowatych. Szkodliwym stadium są kremowobiałe z brązową głową larwy. Podgryzają nasadę zimowego pąka, niszcząc przy tym wszystkie pąki kwiatowe. Krótkopęd również zostaje uszkodzony i zasycha. Porażone pąki zimowe opadają. Objawy

Rośliny lecznicze
Nostrzyk żółty – chwast zaniedbanych pastwisk

należy do najprostszych. Rośliny rodzaju nostrzyków obejmują około 20 gatunków z rodziny motylkowatych. Prawie każdy z nich charakteryzuje się jakimiś właściwościami leczniczymi, a najszersze (...) siana. Zbieranie nasion i wysiewanie nostrzyka żółtego jest dobrym pomysłem dla pszczelarzy. Roślina daje smaczny, jasno bursztynowy miód o delikatnym zapachu siana. Z

Rynek Rolny to pierwszy profesjonalny branżowy portal rolniczy z giełdą rolną. Darmowe ogłoszenia rolnicze i aktualne ceny produktów rolnych. Sprzedawaj i Kupuj z nami!

Sulejkowska 56/58 lok 215
04-157 Warszawa, Polska

Email: kontakt [małpa] rynek-rolny.pl

Newsletter

Fundusze Europejskie – dla rozwoju innowacyjnej gospodarki