Gorczyca polna - trujący chwast, który trzeba zwalczać

1/5 Następne

Zaloguj się, aby dodać własne zdjęcie do tego artykułu!

Zobacz także

Gorczyca polna (Sinapis arvensis) to jednoroczna roślina jara. Należy do rodziny kapustowatych. Zalicza się ją do chwastów segetalnych.

Cechy charakterystyczne

Rośliny gorczycy polnej osiągają wysokość do 60 cm. Ich korzeń jest krótki, palowy i w niewielkim stopniu rozgałęziony, może mieć żółtobiały kolor. Wschody na wiosnę są bardzo liczne i trwają do późnej jesieni. Mogą jednak wymarzać podczas zimy. Siewki osiągają wysokość do 1,5 cm i mają jasnozielony kolor. Bardzo często występują na nich fioletowe przebarwienia. Łodyga gorczycy wytwarza jeden pęd, ale u wyższych roślin może być rozgałęziona. Liście dolne mają lirowaty kształt, a górne są siedzące i wydłużone oraz zatokowo ząbkowane. Kwiaty są złocistożółte, obcopylne (tylko częściowo samopylne). Najczęściej zapylają je pszczoły. Kwitnienie trwa od maja do października. Owocem jest łuszczyna, w której znajduje się od 8 do 13 nasion. Jedna roślina może wytworzyć przeciętnie 1200 nasion, ale czasem wydaje nawet 20 000. Nasiona mają kulisty kształt, ciemnobrunatny kolor i są gładkie. Mogą długo leżeć w glebie i oborniku, zachowują żywotność nawet przez 50 lat. Rozsiewa je wiatr. Kiełkowanie rozpoczynają w temperaturze 1°C. Optymalna głębokość to 2–4 cm.

Gorczyca polna w swoim składzie zawiera olejek gorczycowy, który może być trujący. Jeżeli znajdzie się ona w paszy przeznaczonej dla koni i bydła, to może spowodować zatrucia, stany zapalne, senność, drgawki czy biegunkę. Pogarsza również jakość mleka.

Występowanie i zwalczanie

Gorczyca polna występuje powszechnie na glebach gliniastych, żyznych i zasobnych w wapno oraz bogatych w azot. Uznaje się ją za roślinę wskaźnikową. Na piaszczystych glebach pojawia się bardzo rzadko. Najlepiej rośnie na stanowiskach o odczynie obojętnym lub zasadowym. Bardzo często występuje w ogrodach, na miedzach, ugorach i odłogach. To roślina miododajną. Z jej nasion można też pozyskiwać duże ilości oleju, który kiedyś był wykorzystywany do leczenia bólów żołądka. W dużych ilościach olej ten może podrażniać skórę.

W uprawach zbóż jarych gorczycę polną uznaje się za chwast. Można ją też spotkać tam, gdzie uprawia się buraki, ziemniaki czy rośliny strączkowe. W uprawach zbóż ozimych jest mało konkurencyjna. Może być rośliną żywicielską dla różnych chorób i szkodników.

Gorczycę polną zwalcza się przede wszystkim poprzez dbanie o czystość materiału siewnego. Na zachwaszczonych polach należy też wykonywać podorywkę i bronowanie. Do płodozmianu można wprowadzać zboża ozime, a w ostateczności należy zastosować chemiczną ochronę.

Autor: mgr inż. Kinga Borek

Bibliografia:

Hołubowicz-Kliza G., „Gorczyca polna”, IUNG-PIB, Puławy 2006 r., str. 154
Paradowski A., „Gorczyca polna”, (w:) „Atlas chwastów”, Plantpress, Kraków 2013 r., str. 54–55