Koń trakeński - charakterystyka, opis i hodowla rasy
Koń lipicański - charakterystyka i hodowla rasy
Zobacz także
Wychowywanie koni
Wychowanie koni należy zacząć od wyboru przeznaczenia konkretnego konia. Inaczej będziemy się zachowywać w stosunku do konia, który będzie przeznaczony pod wierzch, inaczej w stosunku do konia wyścigowego, a jeszcze inaczej będziemy postępować z koniem, który ma brać udział w różnego rodzaju pokazach. Konie lipicańskie są przeznaczone głównie do tego trzeciego celu, ze względu na to, że są łagodne, potulne i łatwo uczą się komend. Przygotowanie konia do tego typu zadań trwa kilka lat. W hodowli koni lipicańskich sprawdza się wychów stajenno-pastwiskowy już od pierwszych tygodni życia konia. Źrebak ma wtedy dostatecznie dużo ruchu na pastwisku, które zapewnia mu też trawy i inne rośliny bogate w cynk niezbędny do prawidłowego rozwoju. Trener powinien jak najwięcej czasu spędzać z koniem, przyzwyczajać go do jeżdżenia z siodłem, a także wykonywania poleceń. Prawidłowe ujeżdżenie konia polega na nawiązaniu takiego porozumienia, aby zwierzę wykonywało wszystkie komendy jeźdźcy w chwili przez niego wyznaczonej. Należy jednak pamiętać, że ilość pracy, jaką należy włożyć w wychowanie konia jest zależna od jego temperamentu i stopnia inteligencji.
Pielęgnacja
Codzienna pielęgnacja skóry i sierści konia jest konieczna. Pot, łupież i różnego rodzaju zanieczyszczenia zatykają pory skóry i mogą powodować swędzenie. Czyszczenie sierści przeprowadza się za pomocą szczotki włosianej bądź ryżowej, rano, ale nie podczas karmienia. Co jakiś czas należy umyć grzywę i ogon konia letnią wodą, a następnie rozczesać palcami. Oczy, nozdrza, pysk, narządy rozrodcze przemywa się lnianą, wilgotną ściereczką. Kopyta należy oczyścić z brudu kopystką wykonaną z drewna bądź żelaznym haczykiem. Pielęgnacja kopyt jest bardzo ważna, gdyż brud i wilgoć mogą prowadzić do gnicia. Co około 6-8 tygodni należy przeprowadzić rozczyszczanie kopyt, które polega na usunięciu rozrośniętego, martwego rogu i wyrównaniu linii kopyta. Podkuwanie koni jest konieczne tylko wtedy, jeżeli koń chodzi po twardych powierzchni, na których ścieranie rogu jest bardzo szybkie. Młode konie i takie, które chodzą tylko po miękkich podłożach, na przykład po pastwisku, albo wybiegu, nie powinny być podkuwane, gdyż to może zahamować prawidłowy rozwój kopyt.
Choroby i schorzenia koni
Prawidłowa dieta, odpowiednie napojenie, optymalna ilość ruchu i codzienna pielęgnacja powinny utrzymywać zwierzę w dobrej formie, zdarza się jednak, że nasz koń zacznie chorować.
Morzysko – to najczęściej dotykająca konie choroba. Inaczej zwana kolką, w swojej nazwie kryje bardzo wiele różnych przykrych schorzeń, które dotyczą układu pokarmowego. Koń staje się rozdrażniony, ogląda się na brzuch, nadmiernie poci, kładzie się na ziemię i gwałtownie wstaje. Niektóre z problemów tego typu (na przykład zaparcie) mogą zniknąć jeśli zapewnimy pupilowi odpowiednią ilość ruchu, jeżeli jednak utrzymują się dłużej, należy zgłosić się do weterynarza.
Ochwat - to zapalenie tkanki twórczej rogu kopytowego. Jeżeli zauważymy objawy takie jak gorące kopyta, zwiększone tętno i problemy z chodzeniem natychmiast musimy schłodzić kopyta i wezwać weterynarza. Wysoka temperatura i płyny wysiękowe mogą spowodować zniekształcenia poduszki kopytowej, co może skutkować problemami z poruszaniem się konia do końca życia. Przyczyną ochwatu może być napojenie konia zimną woda i pozostawienie go bez możliwości ruchu albo przeżycie silnego stresu (jak na przykład niemożność ucieczki w chwili zagrożenia bądź poród).
Mięśniochwat – inna nazwa tego schorzenia to choroba poświąteczna. Pojawia się ona u koni w dobrej kondycji, które maja pracować po kilkudniowym odpoczynku. Szybkie i nagłe wytworzenie dużej ilości kwasu mlekowego powoduje paraliż zadu i tylnych nóg konia. Zwierzę nie jest w stanie się ruszyć, zaczyna się pocić i oddawać zabarwiony na czerwono-brązowy kolor mocz. Pierwszym odruchem powinno być okrycie i rozgrzewanie mięśni zadu konia przez wcieranie różnego rodzaju maści rozgrzewających a także natychmiastowe wezwanie lekarza weterynarii.
Katarzyna Kaźmierczak
Literatura:
Behling S., Rasy koni, Warszawa 2007, s. 66
Chów i hodowla zwierząt, red. Szulc T., Wrocław 2005, s.361-389
Fizjologiczne podstawy żywienia zwierząt, red. Zawadzki W., Wrocław 2008, s. 207-235
Produkcja zwierzęca, red. Nałęcz – Tarwacka T., Warszawa 2012, t.III, s.128-265
