Przytulia czepna – opis, występowanie, szkodliwość, zwalczanie i właściwości
Pokrzywa żegawka – opis, występowanie, zwalczanie i zastosowanie
Zobacz także
Pokrzywa żegawka jest niezwykle podobna do pokrzywy zwyczajnej. Mają prawie identyczny pokrój, zawierają podobne składniki i prawdopodobnie takie same właściwości lecznicze. Warto jednak wiedzieć, że pokrzywa żegawka może parzyć nieco mocniej i wywoływać przykre objawy alergii.
Charakterystyka
Siewki tej jednorocznej rośliny pojawiają się w zasadzie przez cały okres wegetacji, ale ich największy wysyp przypada na wiosnę. Składają się z obłego, zielonego hypokotylu, na którym znajdują się naprzeciwległe, koliste liścienie. Liście właściwe również ułożone są w tej sposób, ale mają jajowaty bądź romboidalny kształt i żywy, jasnozielony kolor. Ich brzegi są bardzo silnie ząbkowane. Na jednej łodydze mogą znajdować się liście parzące lub nie, które wyglądają tak samo. Łodyga jest rozgałęziona, wzniesiona, wyraźnie czworokanciasta, może być zabarwiona delikatnie na czerwono. W przeciwieństwie do swojej bardziej znanej krewnej – pokrzywy zwyczajnej, pokrzywa żegawka osiąga jedynie od 10 do 40 centymetrów wysokości i nie wytwarza nadziemnych rozłogów.
Kwiatostanem są groniaste kwiaty umieszczone na nitkowatych osiach, wyrastające z kątów liści. Jedna roślina ma kwiaty zarówno męskie, jak i żeńskie – te pierwsze charakteryzują się czterema pręcikami, żeńskie pędzelkowatym znamieniem. Okwiat jest zielony lub jasnozielony, dzieli się na cztery części. Kwitnienie rozpoczyna się w maju, kończy dopiero w październiku. Pokrzywa żegawka w dużej mierze jest samopylna, a jej owocem jest jajowaty w kształcie orzeszek w kolorze oliwkowobrunatnym, cały pokryty ciemnymi punktami. Pojedynczy egzemplarz pokrzywy żegawki może wykształcić nawet 1300 nasion, które nie tracą zdolności do kiełkowania przez kilka lat.
Występowanie
Pokrzywa żegawka to popularny chwast pojawiający się głównie na stanowiskach o podwyższonym poziomie azotu. Preferuje gleby żyzne, o dużym poziomie próchniczym, zdecydowanie lekkie. Najczęściej pojawia się przy domach, na podwórkach, przy drogach i ścieżkach leśnych, w skrzynkach na rozsady. Jest bardzo popularnym chwastem na terenie całej Polski, włącznie z partiami górskimi.
Szkodliwość
Nie opracowano szczegółowych progów szkodliwości dla pokrzywy żegawki. Jest to jednak bardzo kłopotliwy chwast w ogrodach warzywnych. W uprawach polowych nie powinna być dużym zagrożeniem, ale w sprzyjających warunkach może tworzyć rozległe skupiska, w obrębie których zagłusza inne rośliny. Często zachwaszcza trawniki i przydroża, gdzie może być niebezpieczna, głównie ze względu na swoje właściwości parzące.
Zwalczanie
Ze względu na to, że kontakt skóry z pokrzywą żegawką może wywołać silną rekcję alergiczną, mechaniczne odchwaszczanie międzyrzędzi w roślinach okopowych lub w ogrodach warzywnych nie jest łatwe i wymaga ostrożności. W przypadku dużego zagęszczenia chwastu w uprawie, musimy zdecydować się na sięgnięcie po zastosowania chemiczne, jeśli kępy pokrzywy są duże i istnieje ryzyko, że będą zagłuszać rośliny uprawne. Warto wyeliminować również pokrzywę żegawkę z trawników i przydomowych ogródków, zwłaszcza, jeśli w pobliżu są dzieci, które chyba najbardziej cierpią w spotkaniu z pokrzywą.
Zarejestrowano wiele herbicydów odpowiednich do zwalczania pokrzywy żegawki, szczególnie do zastosowania w ogrodach warzywnych. Najbardziej uniwersalne środki to takie, których możemy użyć w wielu rodzajach warzyw np.: Afalon Dyspresyjny 450 SC, Sencor 70 WG i Linur 450 SC. Zabiegi te robimy na kilka dni po siewie lub od fazy pojawienia się 3 liścia. Preparatów tych możemy użyć w plantacjach grochu i innych roślinach strączkowych, marchwi, pietruszce, ziemniakach i kukurydzy. Do oprysku cebuli i kapust mamy do wyboru takie środki jak: Agat 480 SC, Criptic 400 EC, Flurofen 480 SC, Goal 480 SC, którymi opryski wykonuje się także bezpośrednio na glebę, przed wysadzeniem rozsady. Opryski pomidorów, zarówno tych z rozsady, jak i sianych, możemy dokonywać za pomocą preparatu Sencor Liquid 600 SC, Devrinol 450 SC czy Koral 70 WG. Zabiegi wykonujemy bezpośrednio przed wysadzeniem rozsady, możemy je powtórzyć po 7 – 10 dniach, ale jest to zabronione, jeśli rozsada jest słaba. Optymalna temperatura działania dla powyższych środków oscyluje w granicach między 10 a 25 stopni Celsjusza.
Jeśli decydujemy się na opryski pola ziemniaków przeciwko pokrzywie żegawce, najlepiej zrobić to jeszcze przed wschodem, ale już po obredleniu i zbronowaniu stanowiska. W celu zwalczenia chwastu używamy preparatów na bazie metrybuzyny – jest to między innymi Emana A i B 70 WG, Mistral 70 WG czy Maestro 70 WG. Używają preparatów zawierających tę substancję czynną, należy pamiętać, że nie działa ona w temperaturze wyższej niż 25 stopni Celsjusza. Te same preparaty możemy zastosować w późniejszym etapie wzrostu ziemniaków – gdy rośliny mają już od 8 do 10 centymetrów wzrostu.
czytaj dalej...
