Skrzyp polny - charakterystyka i zwalczanie
Pokrzywy zwyczajnej dwa oblicza: zioło i uciążliwy chwast w jednym
Zobacz także
Pewnie każdy z nas, jako dziecko, miał do czynienia z pokrzywą zwyczajną i prawdopodobnie od tego pierwszego spotkania zaczął jej unikać. A to wszystko z powodu niewielkich, piekących i swędzących bąbli, które pojawiają się na skórze po nawet najmniejszym kontakcie jej parzących włosków ze skórą. Jednak stronienie od pokrzywy to błąd – jej ziele zawiera tak dużo dobroczynnych substancji, że może zastąpić niejeden lek.
Charakterystyka
Ta dwupienna, wieloletnia roślina jest bardzo pospolitym chwastem. Przedział jej wysokości jest bardzo szeroki i zależy od warunków atmosferycznych i glebowych. Osiąga około 40 centymetrów, ale może wyrosnąć aż do ponad metra wysokości. Siewki pokrzywy pojawiają się późną wiosną i składają się z okrągłych liścieni, osadzonych na ogonkach, które są uczepione nieco owłosionego hypokotylu. Dorosła roślina jest owłosiona o wiele bardziej. Wszystkie włoski, które pokrywają zarówno liście, jak i łodygę mają właściwości parzące, kontakt z nimi może wywołać wysypkę i reakcje alergiczne. Łodyga jest czworokanciasta, wzniesiona, nie rozgałęzia się. Na niej usadowione są naprzeciwlegle, sercowate liście, wyraźne zaznaczone siatką nerwów. Wszystkie są ząbkowane na brzegach.
Roślina kwitnie od czerwca do października, wydaje w tym czasie nitkowate kwiatostany, które są osadzone w kątach liści. Kwiaty zebrane są w grona, są niepozorne, zielone lub zielonożółte. Pojedynczy kwiat jest jednopłciowy. Pokrzywa nie jest zapylana przez owady, które również odstrasza parzącymi włoskami, jest wyłącznie wiatropylna. Jej owocem jest jednonasienny orzeszek, o jajowatym lub lekko spłaszczonym kształcie, w żółtym lub jasnobrunatnym kolorze. Jedna roślina produkuje kilkadziesiąt tysięcy nasion, które mogą być rozprzestrzeniane przez wiatr, ale rozmnaża się również przez podziemny system rozłogów i kłączy.
Rozpoznanie pokrzywy zwyczajnej jest bardzo proste - jest tak pospolitym i tak charakterystycznym chwastem, że nie sposób jej pomylić z jakimkolwiek innym gatunkiem. Druga pospolita w Polsce pokrzywa – żegawka, jest dużo mniejsza i nie ma parzących właściwości.
Występowanie
Pojawia się na całym terenie kraju, nawet na nieznacznych wysokościach w górach. Wybiera stanowiska zacienione i o dość wilgotnym podłożu. Preferuje gleby gliniaste, żyzne, o wysokim poziomie próchniczym. Traktuje się ją jako roślinę wskaźnikową gleb zasobnych w azot. Często pojawia się po nawożeniu. Najczęściej można spotkać pokrzywę zwyczajną w lasach, na łąkach, poboczach, przy płotach i murach. Pojawia się również na rumowiskach i skałach. Zarasta nieużytki i ugory, równie często pojawia się na łąkach i pastwiskach, na których nie stanowi większego zagrożenia dla wypasanych zwierząt.
Szkodliwość
Nie określono progów szkodliwości pokrzywy zwyczajnej, ale jest ona bardzo uciążliwym chwastem. Szybko się rozprzestrzenia ze względu na kłącza, może z poboczy przechodzić w uprawy i plantacje. Najwięcej kłopotu sprawia pojawiając się w sadach i przydomowych ogródkach, a także pod płotami i na podwórkach, gdzie jest niepożądana głównie ze względu na swoje parzące właściwości. Najczęściej można ją zauważyć w roślinach okopowych, strączkowych i w warzywach, w dużej mierze zachwaszcza również rzepak jary, w którym może robić spore szkody.
czytaj dalej...
