Skrzyp polny - charakterystyka i zwalczanie

1/4 Następne

Zaloguj się, aby dodać własne zdjęcie do tego artykułu!

Zobacz także

Zastosowanie skrzypu polnego w medycynie i kosmetyce jest tak szerokie, że aż trudno uwierzyć, że rolnicy wypleniają go z taką zawziętością. Ten uporczywy, trudny do usunięcia chwast ma szereg zbawiennych dla zdrowia właściwości.

Charakterystyka

Pierwsze pędy rośliny zaczynają wyrastać już wczesną wiosną – na początku marca pojawiają się około 20cm pędy zarodnikowe w barwie od piaskowej do ciemnobrunatnej. Są nierozgałęzione i zakończone kłosem zarodnikowym, który kształtem przypomina kapelusz małego grzyba. Po rozsianiu zarodników pęd szybko obumiera a w tym samym czasie pojawiają się pędy płonne, które rozprzestrzeniają się na dużą odległość. Przybierają kolor soczystej zieleni i mogą osiągnąć nawet 40-50cm wysokości. Pojedyncze, ołówkowate rozgałęzienie sprawia, że pędy trochę wyglądają jak gałęzie jodły z charakterystycznymi dla niej, długimi igłami, dlatego w gwarach ludowych często nazywany jest jodełką lub jedlinką polną. Roślina jest bezlistna – małe, łuskowate wypustki przypominające liście tworzą pochwę otaczającą łodygę. Cechą odróżniającą skrzyp polny od jego błotnej odmiany jest charakterystyczne pierwsze międzywęźle, którego gałązki są dłuższe od pochwy.

Zarówno pędy zarodnikowe jak i pędy płonne mogą wyrastać z jednego egzemplarza kłączy podziemnych. Kłącza są bardzo rozległe, nawet do kilku metrów w każdą stronę od miejsca wyrośnięcia pierwszych pędy. Dzielą się na międzywęźla, w których znajdują się tak zwane bulwki – ich podział jest jednym ze sposobów rozmnażania . Roślina jest bardzo silnie ukorzeniona – jej korzenie są rozmieszczają się w glebie piętrowo i mogą sięgać nawet dwóch metrów głębokości.

Skrzyp rozplenia się bardzo szybko głównie przez rozległe kłącza podziemne, z których wiosną mogą wyrastać nowe pędy zarodnikowe. Wszystkie zarodniki są jednakowe, ich ruchliwość jest proporcjonalna do poziomu wilgotności w powietrzu. Roślina mnoży się również przez oderwanie się bulwek, a także może się wykształcić z pociętych i nieusuniętych kłączy. Odnawia się również z nieusuniętego korzenia.

Występowanie

Skrzyp jest jednym z najczęściej pojawiających się na naszych polach intruzów. Występuje w zasadzie w całej Polsce, także w górach, gdzie pojawia się aż po regiel górny. Najbardziej lubi kwaśne gleby o dużej wilgotności, ale może żyć również na glebie z neutralnym pH. Szczególnie często występuje na ugorach, porasta rowy i brzegi wód.

Szkodliwość

Skrzyp jest bardzo łatwo rozpoznawalny, ale jego pojawienie się na polu nie wróży nic dobrego. Najczęściej spotykany jest w uprawach ziemniaków i buraków, gdzie rośnie szybko i bujnie, czerpiąc z gleby potrzebne do życia minerały. Zważywszy na to, że jego kłącza znajdują się kilkadziesiąt centymetrów pod ziemią, może osłabiać plon roślin okopowych i bulwiastych, ale nie ma oficjalnych, opracowanych progów szkodliwości.

Zwalczanie

Zwalczenie skrzypu polnego jest bardzo trudnym i czasochłonnym zadaniem. Mechanicznie usunięcie czy zniszczenie nadziemnych części rośliny jest bezcelowe, gdyż w szybkim tempie odradza się ona z korzeni i kłączy. Należy również uważać, żeby nie pozostawić pociętych kłączy na ziemi, ponieważ szybko mogą się ukorzenić i zacząć rozprzestrzeniać. Ich rozwój może zostać zahamowany poprzez intensywne nawożenie i częste koszenie, ale nie usunie go to na dobre. Według badań najlepsze rezultaty przynosi oprysk środkiem trichlopyr w dawce od 960g aż do 1920g na hektar, drugim polecanym preparatem jest fluroksypyr, którego można używać w proporcji od 123 do 250g na hektar. Inne środki jak aminopyralid, florasulam, glufosinat amonowy czy propyzamid również mogą zostać użyte, ale ich działanie jest nieco słabsze. Żaden z podanych preparatów nie daje pewności uzyskania pożądanych efektów.

Ochrona miejsca pod uprawę przed pojawieniem się skrzypu jest możliwa tylko w jeden sposób – jeszcze przed posadzeniem roślin, jesienią należy przeprowadzić wapnowanie, które ma na celu zmianę kwaśnego odczynu pH gleby. Jednak nie zawsze przynosi to efekty, ponieważ kłącza i korzenie skrzypu są różne i najczęściej bardzo głęboko rozmieszczone, a bardzo trudno jest zmienić pH ziemi na znacznej głębokości.

czytaj dalej...