Kiedy siać żyto jare, a kiedy ozime? Poznaj najważniejsze terminy optymalnego wysiewu

1/3 Następne

Zaloguj się, aby dodać własne zdjęcie do tego artykułu!

Zobacz także

Duża tolerancja na warunki glebowo-klimatyczne sprawia, że żyto zajmuje bardzo ważne miejsce w strukturze zasiewów w kraju. Jest najbardziej charakterystycznym zbożem polskich krajobrazów, lecz obecnie zanikającym. Ratunkiem stają się dla niego nowe kierunki użytkowania. Ze względu na sposób jego udomowienia żyto nazywane jest często zbożem wtórym. Obecnie podstawowym kierunkiem uprawy żyta są cele pastewne, a kryterium doboru odmiany – wielkość plonu. W poniższym artykule odpowiemy na pytanie kiedy i jak siać żyto.

Wymagania uprawowe i stanowisko

Żyto nie ma szczególnych wymagań co do stanowiska i może być uprawiane na terenie całego kraju. Kiełkuje już w temperaturze 2^oC i charakteryzuje się dużą mrozoodpornością, dzięki czemu może wytrzymać mrozy bez śniegu do -25^o C. W porównaniu z innymi zbożami dobrze znosi też wysokie temperatury, chociaż temperatura powyżej 30^o C powoduje zahamowanie wzrostu i znaczne skrócenie okresu wegetacji.

Żyto nie ma dużych wymagań wodnych, dzięki dobrze rozwiniętemu systemowi korzeniowemu wykorzystuje wodę glebową, za to największe zapotrzebowanie na wodę wykazuje w okresie intensywnego wzrostu, czyli w okresie od strzelania w źdźbło do kwitnienia. Jest również najlepiej przystosowane do warunków gleb lekkich, ubogich w składniki pokarmowe i lepiej znosi kwaśny odczyn gleby o pH 4,5-6,5. Na glebach słabszych pozwala uzyskać dobry ilościowo i jakościowo plon ziarna.

Terminy siewu

Żyto siewne może występować w formie ozimej lub jarej.

Żyto ozime

Wczesny siew pozwala lepiej wykorzystać potencjał plonowania żyta. Należy pamiętać, że im wcześniejszy termin, tym mniejsza norma wysiewu żyta ozimego, jednak nie zaleca się siać zbyt wcześnie, gdyż zwiększa się ryzyko nadmiernego rozwoju liści i zagęszczenia roślin, a co za tym idzie zwiększonej podatności na choroby, zwłaszcza na groźną pleśń śniegową. Do wczesnego siewu najlepiej nadają się odmiany, które krzewią się mniej intensywnie, odporne na wyleganie i szybko zaczynające strzelać w źdźbło na wiosnę (np. populacyjne lub hybrydowe). Dobierając termin siewu, należy unikać opóźnień, by zapewnić roślinom 45-55 dni wegetacji jesiennej w celu zapewnienia odpowiedniego rozwoju roślin przez zimowym spoczynkiem. Żyto uzyskuje największe plony, gdy krzewienie kończy w okresie jesiennym przed zakończeniem wegetacji, a więc w temperaturze 6-8^oC. Wysiane zbyt późno źle się krzewi i wytwarza słabszy system korzeniowy.

W związku z powyższym optymalny termin siewu żyta jest krótki i wynosi zaledwie 10-15 dni. Najwcześniej sieje się je w północno-wschodniej Polsce – w okresie 5-15 września, natomiast najpóźniej w rejonach Polski północno-zachodniej – od 20 września do 5 października. W Polsce wschodniej zalecany termin siewu to 10-25 września, w Polsce centralnej – 15-25 września, a w części zachodniej kraju – 20-30 września. Przestrzeganie zaleceń wysiewu wpływa na zimotrwałość roślin i zapewnia uzyskanie wysokich plonów. Ilość wysiewu zależy od odmiany żyta, warunków glebowych i terminu siewu. Opóźnienie siewu o 10 dni wymaga zwiększenia o 10 proc. obsady i wysiewu.

czytaj dalej...