Niepozorny jaskier ostry zagraża łąkom i pastwiskom
Cykoria podróżnik - opis, występowanie, zastosowanie i zwalczanie
Zobacz także
Wykorzystanie
Lecznicze działanie cykorii podróżnika było znane i wykorzystywane już w starożytnym Egipcie. Jej liście i korzeń są szczególnie pożądane w przypadku problemów trawiennych różnego typu. Świeże i ususzone liście spożywane przed posiłkiem tonizują układ trawienny i wzmagają apetyt u dzieci, mają również działanie żółciopędne, dzięki czemu dobrze wypływają na pęcherzyk żółciowy i działanie wątroby. Działanie przeczyszczające sprawia, że cykoria staje się odpowiednim środkiem w przypadku zaparć i chorób układu moczowego. Wywar z korzenia, gotowany przez około 5 minut, spożywany trzy razy dziennie jest polecany osobom cierpiącym na zaburzenia trawienia i rekonwalescentom po operacji usunięcia woreczka żółciowego. Jego picie działa również przeciwbólowo w schorzeniach nerek i kamicy nerkowej.
W kuchni również można używać wszystkich części rośliny. Jej kwiaty są jadalne i mogą być atrakcyjnym dodatkiem do sałatek oraz smacznym elementem ozdobnym innych potraw. Liście, pochodzące z młodych roślin, spożywa się na surowo tak jak sałatę i inne warzywa liściaste. Herbatka sporządzona z suszu ma działanie uspokajające. Młody korzeń, dobrze wypłukany i z wykrojonymi stwardniałymi elementami, można ugotować i podawać z sosem, na przykład serowym lub beszamelowym. Zamarynowane pąki nadają potrawie niepowtarzalny smak, można je przechowywać w słoikach przez dłuższy czas.
Korzeń cykorii wykorzystywany jest również w dietetyce. Na rynku pojawia się coraz więcej zdrowych kaw odchudzających, wykonanych na bazie ususzonego korzenia. Napój ma smak podobny do kawy, ale nie zawiera kofeiny, więc nie ma działania pobudzającego. Dodatkowo nie wypłukuje magnezu, w związku z czym jest zdrowszym zamiennikiem kawy. Jego dietetyczne działanie jest związane z poprawiającym trawieniem działaniem cykorii. Kupienie sproszkowanego albo rozpuszczalnego korzenia cykorii nie jest trudne, ale z pewnością zdrowsze będzie samodzielne wykonanie naparu. Dokładnie umyte i pokrojone w plasterki korzenie należy wysuszyć w suszarce do warzyw, wstawić do piekarnika na krótki czas, a po wystygnięciu zetrzeć na proszek, który zaparza się tak jak kawę.
Uprawa cykorii
Cykoria podróżnik staje się rośliną uprawną. Jej plantacje głównie przeznaczone są na wytwarzanie kawy i liści z przeznaczeniem kulinarnym, ale pojawia się również w mniejszej skali, w ogródkach przydomowych. Cykoria nie rośnie w pomieszczeniach ani doniczkach, do prawidłowego rozwoju potrzebuje dużo przestrzeni. Zaleca się wysiewanie jej co około 45 centymetrów na otwartych, nasłonecznionych stanowiskach. Zbiór liści powinien odbywać się wiosną, tuż po rozwinięciu się siewek. W uprawie sprofilowanej na zbiór korzeni, nie należy dopuścić do rozkwitu cykorii, dzięki czemu podziemne części rośliny będą bardziej rozwinięte. Korzenie należy zbierać wczesną jesienią i natychmiast przygotowywać do suszenia. Zbiór nasion przeznaczonych do wysiewu w kolejnym roku jest możliwy późną jesienią.
Katarzyna Kaźmierczak
Literatura:
Bremness L., Wielka księga ziół, Warszawa 1994, s. 68
Kwaśniewska J., Mikołajczyk K., Zbieramy zioła, Warszawa 1986, s. 50
Lopez M., Zioła. Naturalne sposoby na różne dolegliwości, Kielce 2012, s. 82-83
McVicar J., Księga ziół, Warszawa 2006, s. 149
Nawara Z., Rośliny łąkowe, Warszawa 2012, s. 241-242
Paradowski A., Atlas chwastów, Kraków 2013, s. 40
Program ochrony roślin rolniczych, red. Czarnocka A., Warszawa 2014, s. 206
