Uprawa buraka cukrowego - wymagania i agrotechnika

1/4 Następne

Zaloguj się, aby dodać własne zdjęcie do tego artykułu!

Zobacz także

Uprawa wiosenna

Celem uprawy wiosennej jest przygotowanie roli do siewu i kiełkowania nasion, zapobieganie stratom wody oraz wymieszanie nawozów azotowych z glebą. Można wykonywać ją narzędziami wieloczynnościowymi, a jeżeli dane gospodarstwo ich nie posiada, to rolę należy przygotować za pomocą kilku narzędzi. Niestety zastosowanie różnych urządzeń zwiększa liczbę przejazdów po polu, a co za tym idzie stopień ubicia gleby.

W celu wyrównania powierzchni gleby i przerwania parowania należy wykonać bronowanie (na glebach lżejszych) lub włóknowanie (na glebach zwięźlejszych). Następnie wysiewa się nawozy azotowe i spulchnia glebę na głębokość 6-8 cm, w celu wymieszania zastosowanego nawozu. Głębsze spulchnianie gleby jest uzasadnione wtedy, gdy trzeba wymieszać nawozy fosforowe i potasowe, które zostały zastosowane dopiero na wiosnę, ponieważ jesienią była niekorzystna pogoda. Takie zabiegi wykonuje się za pomocą kultywatorów o sztywnych łapach lub za pomocą glebogryzarki. Jeżeli pole po jesiennych uprawach jest dobrze wyrównane to można wykonać jeden przejazd agregatu uprawowego, który pracuje na głębokości 2-3 cm.

Wałowanie i bronowanie bronami średnimi stosuję się w celu zapewnienia lepszego podsiąkania wody. W tym celu wykorzystuje się wały pierścieniowe, kolczaste lub strunowe. Po przejściu wału, wierzchnią warstwę gleby spulchnia się bronami na głębokość 3-6 cm.

Siew

Siewu buraka wykonuje się w II lub III dekadzie kwietnia. Najlepiej przeprowadzać go jak najwcześniej, jak tylko gleba osiągnie minimalną temperaturę 5°C. Do siewu wykorzystuje się siewniki precyzyjne, dlatego też aby ułatwić wysiew należy stosować kłębki otoczkowane. Otoczki nadają kłębkom owalny kształt i wyrównują ich powierzchnię, co ułatwia siew. Otoczka zawiera również fungicydy i insektycydy, co podnosi polową zdolność kiełkowania nasion. Należy jednak pamiętać o niekorzystnym wpływie na kiełkowanie otoczki o zbyt dużej masie w stosunku do kłębka. Otoczkowane kłębki należy siać wcześnie, ponieważ taka otoczka musi się rozpuścić w glebie.

Odległość między kłębkami zależy od jakości materiału siewnego. Im wyższa jakość, tym odległość między kłębkami może być większa. Na glebach zlewnych odległości powinny być mniejsze zależnie od jakości materiału siewnego. Optymalna odległość między kłębkami powinna wynosić około 18 cm, a szerokość międzyrzędzi 45-50 cm. Kłębki otoczkowane sieje się na głębokość 3-5 cm, nie otoczkowane – około 2-3 cm. Najkorzystniejszą obsadą buraków przeznaczonych na cukier wynosi 80-100 tys. roślin/ha.

Zapotrzebowanie na składniki mineralne

Między 60 a 130 dniem wegetacji buraka, tj. w fazie wzrostu korzenia spichrzowego i narastania tworzących się liści, burak pobiera ¾ azotu, fosforu i potasu potrzebnego w pierwszym roku wegetacji oraz prawie całą ilość wapnia. Przypada to na drugą połowę czerwca, lipca i sierpnia. Deficyt tych pierwiastków wpływa w dużym stopniu na przebieg fotosyntezy buraka, oddychania, transpiracji i przechodzenia substancji w roślinie zarówno w okresie młodocianym, jak i w fazie dojrzałego korzenia. Zmniejszone zapotrzebowanie w azot w późniejszym stadium wzrostu obniża plon korzeni i liści, ale podnosi zawartość sacharozy i plon cukru.

Nawożenie mineralne

Dawki nawozów azotowych są uzależnione od zasobności gleby i przedplonu. Jeżeli przedplon był dobry, a warunki wodno-powietrzne gleby poprawne, to efektywna dawka azotu powinna mieścić się w przedziale 100-120 kg N/ha na stanowiskach nawożonych obornikiem oraz 140-160 kg N/ha na stanowiskach bez obornika. Dawki azotu powyżej 100 kg/ha można dzielić i część wysiewać przed siewem, a resztę w fazie 2-4 par liści. Spóźnione nawożenie pogłówne oraz stosowanie zbyt dużych dawek, może prowadzić do nadmiernego rozwoju liści buraka i skutkować obniżeniem masy korzeni i zawartości cukru.

Wysiew nawozów fosforowych i potasowych najczęściej wykonuje się jesienią. Dawki fosforu są uzależnione od zasobności gleby i powinny kształtować się w granicach 80-130 kg P₂O₅/ha. Na glebach uboższych stosuje się dawki wyższe, podobnie jak na glebach zasobnych w wapń, gdzie najszybciej następuje unieruchomienie fosforu. Nawozy te stosujemy pod jesienną orkę. Należy pamiętać, że jeżeli pod uprawę buraka stosuje się nawozy zielone, to nawożenie fosforem trzeba wykonać przed siewem roślin na zielony nawóz, wtedy na glebach ubogich w fosfor zaleca się przedsiewną dawkę wynoszącą 30-40 kg P₂O₅/ha.

Dawki potasu, są zależne od zasobności gleb i wynoszą około 60-180 kg K₂O/ha. W stanowisku po ziemniakach na glebach mało zasobnych w potas stosuje się wyższe dawki o 30-50% dawki. Przy dużej zasobności gleby w potas i zastosowaniu wysokich dawek nawozów może nastąpić luksusowe pobieranie tego pierwiastka przez rośliny, który zaczyna być gromadzony głównie w liściach. Nadmierne pobieranie potasu powoduje wysoką kondensację jonów potasowych (K⁺) w soku, co utrudnia krystalizację sacharozy.

czytaj dalej...