Cebula siedmiolatka - siew, uprawa, stanowisko i pielęgnacja

1/7 Następne

Zaloguj się, aby dodać własne zdjęcie do tego artykułu!

Zobacz także

Cebula siedmiolatka (Allium fistulosum L.), zwana także czosnkiem dętym, pochodzi z Azji. Została prawdopodobnie przywieziona w średniowieczu do Europy z Syberii (dalej występuje na tych terenach w stanie dzikim). W Azji zwana jest japońskim porem, tam też jest powszechnie uprawiana, w Ameryce nazywana jest zieloną cebulką. Ta wieloletnia roślina uprawiana jest na jednym miejscu przez 3–4 lata. Planując uprawę siedmiolatki, należy wykluczyć ją z płodozmianu. W Azji częściej uprawia się ją jako jednoroczne lub dwuletnie warzywo.

Siedmiolatka nie zawiązuje zgrubiałych cebul, tworzy kępki, wyglądem bardziej przypomina pora. Dorasta do 70 cm wysokości, w zależności od odmiany. W drugim roku i kolejnych latach uprawy wytwarza pędy kwiatostanowe.

Częścią użytkową są jadalne liście (szczypior), posiadające bardzo łagodny smak. Zawierają bardzo dużo witaminy C oraz mniejsze ilości witamin A, PP, witamin z grupy B, kwasu nikotynowego, soli potasu i wapnia. W składzie mają również duże pokłady flawonoidów takich jak kemferol i kwercetyna, które mają działanie antyalergiczne, antybakteryjne i antyrakowe oraz pozytywnie wpływają na układ krwionośny.

Siedmiolatka ma zastosowanie w kuchni i lecznictwie. Może być wykorzystywana do sałatek, surówek, zapiekanek, zup, ozdabiania dań czy przyprawiania. Dostępna na rynku zimą, kiedy zauważalny jest deficyt warzyw. Uprawia się ją zwykle tylko amatorsko w ogródkach lub na małych terenach wyspecjalizowanych gospodarstw.

Odmiany

W Krajowym Rejestrze COBORU podanych jest kilka odmian cebuli siedmiolatki: Afrodyta, Flamenco, Kroll, Sprintesa i Wita. Wszystkie z nich można z powodzeniem uprawiać na zbiór pęczkowy, są doskonałe do sałatek, grillowania, zapiekania lub ozdabiania potraw. Mają łagodny w smaku i soczysty szczypior. Na rynku światowym występują odmiany 1-, 2- lub wielopędowe.

Stanowisko i nawożenie

Siedmiolatka odporna jest na mróz, może rosnąć już w temperaturze poniżej zera. Dobrze rośnie na słonecznym stanowisku, nie przeszkadza jej jednak zacienienie. Przeżywa nawet wysokie temperatury, ponoć może być uprawiana nawet w tropikach. Liście utrzymują swoją formę i wartości pozostawione zimą w polu i zasypane śniegiem. Posiada podobne wymagania glebowe jak cebula i por. Najlepiej rozwija się na glebach żyznych, o dobrej przepuszczalności, z uregulowaną gospodarką wodną. Preferuje te o pH=6,5–7,5, ale toleruje o odczynie pH=4,9–6,5. Lepiej rośnie na wilgotnych glebach, podczas suszy szczypior staje się twardy i suchy.

Siedmiolatka nie lubi konkurencji, dlatego pole powinno być dobrze odchwaszczone. Dobrze rośnie w sąsiedztwie róż, marchwi, buraków i rumianku, może zaś obniżać wzrost wielu warzyw i innych roślin. Szczególnie źle wpływa na rozwój lucerny.

Przed założeniem uprawy należy starannie przeprowadzić zabiegi uprawowe, orkę i bronowanie, by spulchnić glebę. Przed sadzeniem zaleca się podanie obornika w dawce 30 t/ha. Zwykle stosuje się nawozy na jednym hektarze w ilości 60–80 kg N, 130–150 kg P₂O₅ i 160–180 kg K₂0, choć w niektórych źródłach podaje się, że powinno się wysiać 200–300 kg N, 100–200 kg P₂O₅ i 150–200 K₂O, dzieląc na trzy lub cztery dawki. Uważa się jednak, że siedmiolatka nie wymaga intensywnego nawożenia.

Uprawa

Siedmiolatkę zwykle uprawia się z siewu nasion wprost do gruntu, jak również z rozsady i przez podział. Przy uprawie z siewu materiał nasienny (ok. 3 kg/ha) wysiewa się w rzędy odległe od siebie o 30 cm. Rok później przerywa się rośliny i pozostawia w odległości 15–20 cm. Nasiona zdolność kiełkowania utrzymują do 4 lat. Wschody pojawiają się już po 14–16 dniach od siewu. Uprawiając siedmiolatkę z rozsady, wysiew nasion w ilości 2 g/m² przeprowadza się w kwietniu. W czerwcu sadzi się rozsadę, w rozstawie 30 x 20 cm, 3 rośliny w jednym miejscu. Uprawiana na rozsadniku o powierzchni 350–500 m² może dać sadzonki pozwalające obsadzić hektar pola. Przy wegetatywnym rozmnażaniu dzieli się kępy wiosną lub jesienią na pojedyncze rośliny i takie sadzi w rozstawie jak przy uprawie z rozsady.

czytaj dalej...