Antraknoza – ekspansywna choroba wielu roślin. Objawy i zwalczanie
Skutecznie rozpoznajemy i zwalczymy mączniaka rzekomego
Zobacz także
Zapobieganie
Najważniejszym działaniem zapobiegającym pojawieniu się mączniaka rzekomego jest usuwanie resztek warzyw, które zostały po zbiorach. Jest to ważne z tego względu, że pozostające w glebie elementy roślin mogą być żywicielem i siedliskiem patogenów. Poza tym należy zapewnić uprawie takie warunki, w których zakażenie chorobą grzybową jest najmniej możliwe. Stanowiska powinny znajdować się w nasłonecznionym, nieocienionym miejscu, z daleka od zbiorników wodnych, na niezbyt wilgotnej, ale przewiewnej ziemi. Warzywa wrażliwe na działanie mączniaka rzekomego nie powinny być sadzone po sobie i po sobie samych przez około 3-4 lata. Dodatkowo po wysianiu czy wsadzeniu roślin należy robić inspekcję siewek i przez pierwsze 10 tygodni usuwać i niszczyć te, które wydają się nam chore lub są zdeformowane. Warto również robić podorywki i przerzedzić siewki, żeby ograniczyć szybkie przenoszenie się grzybni i zarodników na kolejne rośliny.
Zwalczanie
Jeżeli porażone siewki pojawiają się nagminnie i istnieje możliwość, że choroba może zagrozić uprawie w dużym stopniu. Wówczas warto sięgnąć po ochronę chemiczną. Jeszcze przed posadzeniem cebuli można zaprawić ją Zaprawą Nasienną T 75 lub preparatem Sarox T 500, które powinny ochronić kiełki przed zakażeniem. Pozostałe rośliny możemy chronić już po wschodzie. Zaraz po zauważeniu niepokojących objawów, należy zrobić opryski. Optymalny czas do ich wykonania to od początku okresu wegetacji, do połowy września. Należy je wykonywać co 7-10 dni, a maksymalna liczba oprysków jednym fungicydem to trzy w czasie jednego okresu wegetacyjnego.
Do oprysków cebuli możemy użyć wielu preparatów zarejestrowanych i polecanych przez ekspertów. Jest ich około dwudziestu, a do najbardziej skutecznych można zaliczyć: Acrobat MZ, Agria FamoCymo, Altima, Arastar, Curzate Top, Ekonom MM, Fantic, Indofil, Jeltan, Kursoe, Konkret Mega, Rywal, Strobi czy wiele innych. Większość wymienionych preparatów stosuje się w dawce około 2-2,5 kilograma na hektar, a dokładne zasady dawkowania znajdują się na opakowaniach. Używając nowoczesnych rodzajów spryskiwaczy, można nieco obniżyć proporcję wody do substancji chemicznej.
Do oprysków sałaty i kapusty przeznaczono zdecydowanie mniej fungicydów. Najszybciej działające są Amistar i Arastar, które podaje się w dawce około 0,8 litra na hektar. Efekty przynoszą jeszcze opryski Miradorem, Sammisto 250 SC, Sammisto i Starami, wszystkie w takiej samej dawce (do 1 litra na hektar). Zdecydowanie większą dawkę zaleca się w przypadku używania Ridomilu Gold MZ Pepite, którego trzeba użyć aż 1,9 kilograma na powierzchnię hektara. Jeżeli mamy podejrzenia, że stanowisko pod sałatę jest chorobogenne, albo warunki atmosferyczne zwiększają ryzyko rozwoju patogenu, można profilaktycznie co kilka dni opryskiwać glebę przed wschodem roślin.
W przypadku mączniaka rzekomego szpinaku nie można używać żadnych oprysków chemicznych. Nie istnieją zarejestrowane fungicydy, które są do tego przeznaczone. Należy zatem stosować wszystkie środki ostrożności i wysiewać tylko te odmiany, które są bardziej odporne na choroby grzybicze.
Szczególną ostrożność należy zachować w kolejnym roku po pojawieniu się najmniejszych objawów mączniaka rzekomego, nawet jeśli tylko kilka roślin zostało porażonych. Grzybnia i zarodniki zimują w glebie, więc mogą zaatakować następne uprawy. W takim przypadku należy dokładnie oczyścić stanowisko z pozostałości po zbiorach, a także rozważyć zabiegi odgrzybiania ziemi. Można je wykonywać za pomocą środków chemicznych, albo w czasie wiosennego odkażana termicznego, które polega na podgrzaniu gleby do około 80 stopni Celsjusza, za pomocą pary wodnej. Tak wysoka temperatura zabija wszystkie grzyby i ich zarodniki.
Autor: Katarzyna Kaźmierczak
Bibliografia:
Babilas W. i in., „Poradnik ochrony roślin”, Warszawa 1982 r., s. 165-166
Hołubowicz-Kliza G., „Rolniczy atlas chorób”, IUNG-PIB, Puławy 2012 r., s. 215, 143, 91 i 47
Biesiada A., Kołota E., Orłowski M., „Warzywnictwo”, UWP, Wrocław 2007 r. ,s. 52
Janiszewska I., „Warzywnictwo”, Warszawa 1985 r., s. 189 i 218
Orłowski M., Kołota E., „Uprawa warzyw”, wyd. „Brasika”, Szczecin 1993 r., s. 84
Robak J. (red.), „Program ochrony roślin warzywnych” , Warszawa 2014 r., s. 58, 94 i 97
