
Hodowla kóz - wszystko co wiedzieć trzeba!
Azjatycka rasa kóz o niezwykle wartościowym runie cieszy się dużą popularnością w gospodarstwach agroturystycznych. Ma niewygórowane wymagania w zakresie utrzymania, jest silna i wytrzymała na niesprzyjające warunki klimatyczne, a przy tym prezentuje się bardzo efektownie.
Rasa ta wywodzi się z Tybetu i ma szeroki zasięg występowania. Różne typy kozy kaszmirskiej są hodowane na górskich obszarach Chin, w Mongolii, Iranie, Afganistanie, Turcji i na południu Rosji. Hodowle nastawione na pozyskiwanie wełny funkcjonują też w Australii, Nowej Zelandii i Europie Północnej – na Islandii oraz w Szkocji. Często zamiast zwierząt czystej rasy spotyka się w nich krzyżówki kozy kaszmirskiej z angorami lub innymi kozami. Niewielkie stada kóz kaszmirskich utrzymuje się też w Europie Środkowej, w Szwajcarii i Niemczech – głównie w gospodarstwach agroturystycznych.
Koza kaszmirska należy do ras średniej wielkości. Samce dorastają do 65 cm w kłębie, samice są nieco mniejsze – osiągają wysokość 60 cm w kłębie. Kozły ważą 45-55 kg, kozy zaś – 30-40 kg. U obu płci występują rogi, zakręcone do tyłu. Choć w Europie hoduje się niemal wyłącznie białą odmianę kozy kaszmirskiej, jej przodkowie miewali również czarne, brązowe i szare umaszczenie. Zwierzęta tej rasy są łatwe w utrzymaniu, jednak ich rozmnażanie nastręcza trudności. Kozy nie należą do szczególnie plennych – płodna samica rodzi średnio 1,4 koźlęcia rocznie.
Kozę kaszmirską zalicza się do mleczno-wełnistego typu użytkowego. Ze względu na niską wydajność mleczną bardziej opłacalny jest jednak chów w celu pozyskiwania wełny. Gęsta sierść przedstawicieli tej rasy składa się z bardzo cienkich włosów o długości 50-80 milimetrów i grubości 7-20 mikrometrów, co czyni z niej jeden z najdelikatniejszych rodzajów włosia zwierzęcego. Z wełny kóz kaszmirskich wytwarza się kaszmir – bardzo cenną, lekką i niezwykle ciepłą tkaninę. W jego produkcji wykorzystywany jest puch, czyli warstwa podszerstka, którą pozyskuje się nie przez strzyżenie, ale przez wyczesywanie kóz w okresie linienia. Strzyży poddaje się dopiero wyczesane zwierzęta. Zabiegi te są bardzo pracochłonne, a przy tym mało opłacalne, jeśli utrzymuje się jedynie niewielkie stado kóz: rocznie od samca pozyskuje się 200 g surowca, od samicy natomiast – 150 g. Z tego względu w chowie amatorskim kozy kaszmirskie wykorzystuje się często jako ozdobne zwierzęta do pielęgnacji krajobrazu. W Himalajach ta wytrzymała i silna rasa służy też jako zwierzę juczne.
Kozy kaszmirskie są przystosowane do życia w surowych warunkach wysokich gór. Gęsta, gruba warstwa okrywy włosowej chroni je przed wiatrem i mrozem. Zwierzęta tej rasy są wytrzymałe i nie mają zazwyczaj problemów ze zdrowiem, a przy tym nie należą do skocznych i nie potrzebują wysokich ogrodzeń na wybiegach. Przez cały rok można utrzymywać je na pastwisku, jeśli zapewnimy im wiatę na podmurówce, odizolowanej od drewnianej podłogi papą. Pomieszczenie powinno być niskie i głębokie, wyścielone słomą, z wydzielonym miejscem do leżenia i paśnikiem. Na terenach o łagodniejszym klimacie zamiast wiaty można postawić kozom kaszmirskim tylko zadaszony paśnik.
Autor: Małgorzata Długosz
Bibliografia:
Kühnemann H., „Hodowla kóz”, wyd. RM, Warszawa 2009 r., ss. 12, 21, 27, 30-32.
Nowicki B., Jasek S., Maciejowski J. i in., „Rasy zwierząt gospodarskich”, PWN, Warszawa 2011 r., s. 122.
Sambraus H.H., „Rasy zwierząt gospodarskich”, wyd. Multum, Warszawa 2000 r., s. 179.
Szulc T. (red.), „Chów i hodowla zwierząt, UPW, Warszawa 2005 r., ss. 292-293, 296-298.
Rynek Rolny to pierwszy profesjonalny branżowy portal rolniczy z giełdą rolną. Darmowe ogłoszenia rolnicze i aktualne ceny produktów rolnych. Sprzedawaj i Kupuj z nami!
Sulejkowska 56/58 lok 215
04-157 Warszawa, Polska
Email: kontakt [małpa] rynek-rolny.pl