Rasy kóz mlecznych, mięsnych i wełnistych - przegląd

1/6 Następne

Zaloguj się, aby dodać własne zdjęcie do tego artykułu!

Zobacz także

Rasy kóz dzieli się w zależności od kierunku użytkowania. W Polsce nie wszystkie kierunki mają reprezentantów w danej rasie. Każdy z typów użytkowych posiada charakterystyczne cechy dla danych ras, umożliwiające maksymalizację produkcji danego surowca.

W Polsce obecnie hodowanych jest około 130 000 sztuk. Kozy są użytkowane głównie w kierunku mlecznym. Hodowle na terenie kraju są rozproszone i dominują małe gospodarstwa posiadające po kilka sztuk stada podstawowego.

Istnieje kilka czynników będących przeszkodą w specjalizacji hodowli kóz w Polsce. Do głównych należy brak programu hodowlanego i ograniczone możliwości przetwórstwa mleka koziego.

Typ użytkowy mleczny

W Polsce użytkuje się dwie rasy, szczególnie w celu krzyżowań i poprawy wydajności mlecznej. Typ użytkowy mleczny charakteryzuje się suchą konstytucją, dużym i pojemnym wymieniem oraz wysoką wydajnością.

Rasa saaneńska

Kozy saaneńskie pochodzą ze Szwajcarii. Mają wybitne wskaźniki mleczności. Można uzyskać wydajność podczas 305 dni laktacji nawet 2000 kg mleka. Średnia zawartość tłuszczu w mleku to 3,0%, a białka 2,5%.

Należy do dość okazałych ras. Kozy osiągają masę ciała od 50 do 90 kg i wysokość w kłębie 75-85 cm, natomiast kozły od 80 do 120 kg i wysokość 90-100 cm. Posiadają krótką białą sierść, a u kozłów występuje długa broda.

Kozy saaneńskie mają harmonijną budowę, dosyć długie nogi i wydłużony tułów. Głowa jest niewielka, wydłużona, osadzona na wysmukłej szyi. Większość zwierząt jest bezroga.

Rasa saaneńska jest rozpowszechniona na całym świecie. Jest wykorzystywana w celu tworzenia nowych ras lub doskonalenia ras lokalnych. Bardzo dobrze aklimatyzuje się w nowych, nawet niekorzystnych warunkach środowiska. Można ją utrzymywać w systemie pastwiskowym lub alkierzowym, doskonale wykorzystuje nieużytki rolne i słabej jakości pastwiska.

Rasa alpejska

Kozy rasy alpejskiej zostały wyhodowane we Francji.

Mają charakterystyczne ubarwienie. Krótka sierść jest płowa lub brązowa, a końce kończyn, okolice oczu i pyska są czarne. Na tułowiu występują czasami różnej wielkości białe plamki. U samic i samców wzdłuż linii grzbietowej przebiega czarna pręga. Czasami zdarzają się rogi i broda u samców. Na niewielkiej głowie znajdują się stojące uszy.

Kozy alpejskie są takich samych rozmiarów jak kozy saaneńskie. Charakteryzują się głębokim wymieniem i dobrą wydajnością mleczną dochodzącą do 1800 kg za całą laktację. Dzięki swojemu pochodzeniu posiada dobre cechy adaptacyjne, jest odporna na niekorzystne warunki środowiska i charakteryzuje się dobrą zdrowotnością.

Typ użytkowy mięsny

W Polsce wykorzystuje się jedną rasę, głównie w celu doskonalenia cech mięsnych rasy białej uszlachetnionej. Typ mięsny użytkowy charakteryzuje dobre umięśnienie, małe otłuszczenie i szybkie tempo wzrostu.

Rasa burska

Kozy burskie pochodzą z Afryki. Mają charakterystyczny wygląd. Sierść jest biała, na czerwonej głowie znajduje się łysina i u obu płci rogi. Uszy są dość duże i zwisające.

Rasa ta jest asezonalna (rozród nie zależy od pory roku) i cechują ją dobre parametry rozrodu. W ciągu dwóch lat, można uzyskać 6 młodych, w trzech wykotach. Mają niskie wymagania pokarmowe i są dobrze przystosowane do Polskich warunków środowiska.

W Polsce nie ma hodowli kóz mięsnych, ale kozy burskie są utrzymywane ze względu na wykorzystywanie ich w doskonaleniu polskiego pogłowia kóz, szczególnie plenności, mięsności i wydajności rzeźnej.

czytaj dalej...