Koza saaneńska - ceniona rasa mleczna

Koza saaneńska Kozy saaneńskie

Koza saaneńska należy do ras o mlecznym kierunku użytkowania. Jest kozą dużego kalibru, o wysokiej wydajności mlecznej, o prawidłowej budowie i niezbyt wymagających warunkach utrzymania. Należy do licznej grupy ras europejskich.

Pochodzenie

Kozy saaneńskie wywodzą się ze Szwajcarii, z doliny rzeki Saane, miasteczka Saanen w kantonie Berno, stąd ich nazwa (Saanen). Pod koniec XIX wieku były już znane w całej Europie, po czym rozpowszechniły się na całym świecie jako wybitna rasa mleczna. Obecnie największe skupiska ferm utrzymujących kozy saaneńskie znajdują się w Szwajcarii, Francji oraz USA. W USA pierwsze kozy pojawiły się w 1904 roku i zostały objęte opieką Związków Hodowców. W Polsce kozy saaneńskie znacząco wpłynęły na nasze rasy mleczne. Przyczyniły się bezpośrednio do powstania takiej rasy jak polska biała uszlachetniona. Na terenie naszego kraju utrzymywane są stada czystorasowe kóz saaneńskich, pochodzą z importu z Belgii i Holandii.

Występowanie tych kóz na obszarze danego kraju zależy przede wszystkim od posiadania dużych zasobów paszowych dla przeżuwaczy i użytków zielonych.  

Charakterystyka

Kozy saaneńskie posiadają budowę i temperament typowy dla kóz mlecznych. Kozy należą do grupy dużego kalibru, są wysokie i masywne. Kozły w kłębie osiągają 100 cm i masę ciała 120 kg, natomiast kozy 85 cm w kłębie i nawet 90 kg masy ciała. Mimo dużych rozmiarów ciała, koza ta nie jest nadmiernie umięśniona. Posiada prawidłową, harmonijną budowę kozy mlecznej.

Kozy mają długą, smukłą szyję zakończoną ładnie wyprofilowaną, szczupłą głową. Kozy mogą posiadać rogi, ale raczej większość jest bezroga. Kozły mają gęstą, czasami długą brodę. Uszy są dość duże, stojące, skierowane kanałem słuchowym do przodu. Oczy są duże i wyraźne, z poziomo ustawioną źrenicą.

Szyja łagodnie przechodzi w grzbiet, bez wyraźnego zaznaczenia kłębu. Nogi są długie, o mocnych stawach. Kłoda również jest wydłużona, grzbiet i brzuch lekko zaokrąglone.

Wymię jest prawidłowo zbudowane, koliste z dwoma strzykami. U kozy saaneńskiej jest pokryte delikatną różową skórą, przez którą przebijają liczne żyły mleczne. Może być lekko owłosione.

Kozy saaneńskie mają białą, krótką, dość ostrą sierść. Bardzo często brzuch jest trochę ciemniejszy niż reszta ciała (kremowy lub beżowy). Ogonek jest obcinany we wczesnej fazie rozwoju koźląt, a pozostałość jest pokryta długimi, ościstymi włosami. Nos, szpara ust, wnętrze uszu oraz okolice oczu, gdzie prześwituje skóra spod białej okrywy włosowej są różowe.

Użytkowanie

Kozy saaneńskie są wykorzystywane przede wszystkim do produkcji wysokiej jakości mleka koziego. Podczas 10 miesięcy laktacji może wyprodukować nawet 2 000 kg mleka. Rekordzistka Osory Snow Goose w drugiej laktacji osiągnęła wydajność około 3 500 kg.  Mleko kozy tej rasy ma średnio 3,2 % tłuszczu i 2,9 % białka. Charakteryzuje się bardzo dobrymi parametrami określającymi przydatność technologiczną surowca do przerobu. Wykazuje cechy antyalergiczne, a skrzep powstający w żołądku człowieka po zetknięciu z enzymami trawiennymi jest lepiej trawiony niż ten pochodzący z mleka krowiego. Kuleczki tłuszczowe mleka koziego są mniejszej średnicy niż w mleku krowim, dlatego jest on łatwiej przyswajalny.

W Polsce spożywa się mleko nieprzetworzone, sery dojrzewające, twarogi, napoje fermentowane i lody. Jedynym pojawiającym się problemem w rozpowszechnianiu tego rodzaju mleka, jest niewielka liczba zakładów mleczarskich zajmujących się technologią i przerobem mleka koziego.

Warunki utrzymania

Kozy saaneńskie znoszą bardzo dobrze wysokie amplitudy temperatur oraz niekorzystne warunki środowiska. Można je utrzymywać w alkierzowo, czyli w budynku inwentarskim, lub na pastwisku od wczesnej wiosny do późnej jesieni.

Kozy tej rasy nie są wybredne i bardzo dobrze wykorzystują pasze nawet słabej jakości (również słabej jakości pastwiska na nisko gatunkowej glebie). Przy wyższych wydajnościach należy stosować pasze treściwe i mieszanki mineralne.

Kozy saaneńskie doskonale zaadoptowały się do przeróżnych warunków środowiskowych wielu państw np. Czech, Grecji, Wielkiej Brytanii, Tunezji, USA i Korei.

czytaj dalej...

Dodaj komentarz

Rynek Rolny to pierwszy profesjonalny branżowy portal rolniczy z giełdą rolną. Darmowe ogłoszenia rolnicze i aktualne ceny produktów rolnych. Sprzedawaj i Kupuj z nami!

Sulejkowska 56/58 lok 215
04-157 Warszawa, Polska

Email: kontakt [małpa] rynek-rolny.pl

Newsletter

Fundusze Europejskie – dla rozwoju innowacyjnej gospodarki