Nawożenie pszenżyta - potrzeby pokarmowe i dawki nawozów

1/4 Następne

Zaloguj się, aby dodać własne zdjęcie do tego artykułu!

Zobacz także

Nawożenie pszenżyta zależy od jego potrzeb pokarmowych i zasobności gleb. Jeżeli uprawa ma być prowadzona na glebach o niskiej zasobności, to dawki nawozów powinny być odpowiednio zwiększone, tak samo jak w wtedy, gdy spodziewany plon ma być duży.

Fosfor i potas

Optymalne dawki nawozów fosforowych i potasowych pod uprawę pszenżyta powinny wynosić: 60–110 kg P₂O₅/ha i 70–110 kg K₂O/ha. Na glebach o niskiej zasobności w te pierwiastki do podstawowych dawek trzeba dodać różnice bilansowe, które kształtują się na poziomie 40–60 kg P₂O₅/ha i 30–40 kg K₂O/ha.

Do nawożenia fosforowo-potasowego można stosować nawozy stałe, pojedyncze lub wieloskładnikowe. Najlepiej wykorzystywać je w całości przedsiewnie i płytko wymieszać z glebą. Pogłówne stosowanie tych nawozów nie wpływa korzystnie na ich efektywne wykorzystanie przez rośliny. Przy uprawie pszenżyta jarego nawożenie fosforowo-potasowe należy wykonywać przed orką zimową.

Azot

Pszenżyto wykazuje bardzo duże zapotrzebowanie na azot. Do wytworzenia 5 ton ziarna wykorzystuje 135 kg azotu. Dawki nawożenia azotowego są uzależnione od stanowiska i przedplonu. Po przedplonach niezbożowych nie zaleca się stosowania azotu na jesieni, po przedplonach zbożowych należy zaś zastosować niewielką dawkę azotu do 40 kg N/ha. Jeżeli na polu pozostanie słoma, to niewielkie nawożenie azotowe przyspiesza jej rozkład.

Na wiosnę dawki azotu można podzielić na trzy części. Pierwszą należy stosować jak najwcześniej, od razu po ruszeniu wegetacji roślin. Umożliwia to zwiększenie ilości źdźbeł produktywnych. Drugą dawkę azotu stosuje się wtedy, gdy rośliny wejdą w fazę strzelania w źdźbło. Taka dawka ma bardzo korzystny wpływ na liczbę ziarniaków w kłosach. Trzecią część dawki stosuje się w okresie, kiedy liść flagowy jest rozwinięty, czyli w stadium kłoszenia. Ma ona wpływ na zwiększenie masy ziarniaków i zawartości białka w ziarnie, ponieważ utrzymuje ona dobrą sprawność aparatu asymilacyjnego. Ostatnią dawkę można stosować w formie nawozów stałych doglebowo lub w formie płynnej nalistnie.

Dawki azotu przekraczające 60 kg N/ha należy dzielić na dwie części. Pierwszą z nich (ok. 60%) należy zastosować w trakcie ruszenia wegetacji, a drugą w fazie strzelania w źdźbło. Termin zastosowania drugiej dawki można opóźnić do fazy kłoszenia, jeżeli łan jest gęsty i ciemnozielony. Przy stosowaniu bardzo wysokich dawek azotu należy dzielić je na 3 części. Trzecia dawka – uzupełniająca – polega na 1-3-krotnym dolistnym zastosowaniu azotu w formie mocznika. Nie należy stosować go w czasie słonecznej pogody, bo może dojść do poparzenia roślin, a co za tym idzie – obniżenia plonu.

Przy nawożeniu pszenżyta jarego można stosować dawki 80–120 kg N/ha. Większe dawki można podzielić na dwie części. Pierwszą należy zastosować przedsiewnie (60%), a drugą w okresie strzelania w źdźbło.

Wapń i magnez

Na glebach z dużą ilością wolnych jonów glinu oraz takich, z których łatwo wymywany jest magnez, należy stosować nawożenie wapnem i magnezem. Dawki magnezu w zależności od oczekiwanego plonu powinny wynosić 20–30 kg MgO/ha. Wapnowanie gleby w zależności od potrzeb może wynosić do 3 t CaO/ha.

Mangan i miedź

Przy niedoborach miedzi w glebie można stosować doglebowe nawożenie w dawce do 8 kg Cu/ha. Wykorzystuje się do tego siarczan lub chlorek miedzi. Niedobory manganu można uzupełnić za pomocą nawożenia w dawce do 15 kg Mn/ha.

Autor: mgr inż. Kinga Borek

Bibliografia:

Artyszak A., Kucińska K., Niemczyk H., „Pszenżyto ozime. Pszenżyto jare”, (w:) „Produkcja roślinna. Cz. II”, wyd. REA, Warszawa 2010 r., str. 53–54, 58
Budzyński W., Szempliński W., „Pszenżyto”, (w:) „Szczegółowa uprawa roślin. Tom I”, wyd. II, Wrocław 2003 r., str. 175–179, 189–191
Ciesielska A., Niemczyk H., Radecki A., Suwara I., Wysmułek A., „Wymagania uprawowe roślin zbożowych”, (w:) „Podstawy rolnictwa”, Wyd. REA, Warszawa 2008 r., str. 127–128
Jadczyszyn T., Kowalczyk J., Lipiński W., „Wapnowanie gleb. Nawożenie mikroelementami”, (w:) „Zalecenia nawozowe dla roślin uprawy polowej i trwałych użytków zielonych”, IUNG-PIB, Puławy 2010 r., str. 4–5