Odmiany marchwi - przegląd i charakterystyka najlepszych!
Przedstawiamy wymagania marchwi zwyczajnej oraz właściwe metody uprawy
Zobacz także
Wymagania klimatyczne i glebowe
Marchew dobrze się uprawia na całym obszarze Polski. Optymalna temperatura wzrostu to 15–20°C. Znosi niskie temperatury i delikatne przymrozki, ale długo utrzymujące się chłody poniżej 10°C powodują jarowizację. Wilgotność gleby powinna być utrzymywana na poziomie 60–65% polowej pojemności wodnej. Największe zapotrzebowanie na wodę przypada na czas kiełkowania i wschodów oraz podczas intensywnego wzrostu na grubość. Niezapewnienie dostatecznej wilgotności gleby w początkowej fazie rozwoju skutkuje wydłużonymi i nierównomiernymi wschodami, a w fazie grubienia prowadzi do tworzenia cienkich i rozwidlonych korzeni. Marchew nie wymaga osłon, nie jest wrażliwa na wiatry.
Nie ma szczególnych wymagań glebowych. Dobrze rośnie na glebach lekkich, piaszczysto-gliniastych, zasobnych w próchnicę. Dobrze rozwija się również na torfach, ale nie można doprowadzać do przesuszania górnej warstwy. Niezalecana jest uprawa na glebach podmokłych ze względu na gnicie korzeni oraz na glebach gliniastych, na których korzenie zniekształcają się i rozwidlają. Odpowiednie pH=6–6,5. Roślina jest wrażliwa na świeże wapnowanie. Zabieg ten należy przeprowadzać pod przedplon.
Zmianowanie
Marchew nie powinna być uprawiana po sobie i innych warzywach korzeniowych przez 3–4 lata. Najlepsza jest uprawa w drugim roku po oborniku. Bezpośrednio po oborniku obserwuje się rozwidlanie się korzeni i częste porażenia przez połyśnicę marchwiankę. Dobry przedplon stanowią warzywa kapustne, cebulowe, ziemniaki i zboża.
Nawożenie
Gleba pod uprawę marchwi powinna zawierać (w mg·dm-3) 100–140 N (NO2 + NH4), 60–80 P, 100–120 K, 60–80 Mg oraz 1500–3000 Ca. Nawożenie mineralne należy przeprowadzić w zależności od zasobności gleby w dane składniki pokarmowe. Zaleca się wysiewanie nawozów fosforowych i potasowych pod orkę przedzimową, ponieważ młode siewki są wrażliwe na zasolenie. Można stosować zarówno chlorkową formę nawozu potasowego, jak i siarczanową. Standardowe dawki na jednym hektarze to 80–120 kg P2O5, 150–250 kg K20, 80–120 kg N dla odmian wczesnych, 150–200 kg N dla odmian późnych i nie więcej niż 100 kg N w uprawie na zbiór wczesny. Należy szczególnie przestrzegać podanych ilości, by nie doprowadzić do kumulowania się w korzeniach szkodliwych dla organizmu azotanów. Można podać całą dawkę azotu, mieszając z glebą na głębokości 10–20 cm, 2–3 tygodnie przed siewem.
Uprawa
Przed wysiewem marchwi należy starannie przygotować stanowisko. Orka przedzimowa prowadzona jest na głębokości 25–30 cm. W przypadku występowania podeszwy płużnej zalecane jest użycie pogłębiacza. W okresie wiosennym należy zastosować włókowanie, następnie kultywatorowanie i bronowanie. Przed wysiewem nasion powinno się oczyścić, spulchnić i wyrównać glebę.
Siew
Marchew uprawia się z siewu wprost na miejsce stałe. Najczęstszy jest siew rzędowy na głębokość 1–3 cm, zależny od typu i wilgotności gleby. Na mniejszych plantacjach odległość rzędów powinna wynosić 30 cm, w uprawie ciągnikiem (rozstawa kół 135 cm) 45 cm. Stosuje się także siew pasowy co 4 rzędy w odległości 30 cm, pozostawiając 45 cm międzyrzędzia, by umożliwić przejazd ciągnika. Coraz częstszy w uprawie marchwi jest siew wstęgowy. Nasiona rozmieszcza się równolegle przy użyciu specjalnie do tego przeznaczonych redlic w pasie szerokości 8–10 cm.
Uprawę na redlinach prowadzono już w Polsce w okresie międzywojennym na podmokłych glebach w celu uchronienia roślin przed negatywnym wpływem nadmiaru wody. Zaniechano tej metody i zaczęto uprawę na płask. Obecnie znów wraca się do uprawy na redlinach. Do ich formowania stosuje się specjalne agregaty, by rozdrobnić, spulchnić i uformować glebę. Odmiany o długim korzeniu najlepiej uprawiać na redlinach, odległość ich grzbietów powinna wynosić 67–75 cm.
Normy siewu:
- 0,8–2kg/ha w uprawie odmian późnych o dużych korzeniach
- 1,8–2,6 kg/ha przy siewie precyzyjnym
- 3–4 kg/ha przy siewie tradycyjnym
- 6–8 kg/ha w uprawie na zbiór pęczkowy
Warto oprócz dostosowania się do norm siewu równomiernie wysiać nasiona marchwi, by uniknąć późniejszej przerywki. Wczesna powinna być wysiana w zagęszczeniu 150–200 szt./m2, późna 120–180 szt./m2, a ta przeznaczona do przetwórstwa 80–100 szt./m2. Odległość roślin w rzędzie winna wynosić: na zbiór pęczkowy 1,5–2,5 cm, do uzyskania średnich korzeni 3–4 cm, na przechowywanie 5–6 cm.
Nasiona przed siewem powinno się zaprawiać. Termin siewu marchwi uzależniony jest od odmiany i jej przeznaczenia. W uprawie na zbiór pęczkowy nasiona można wysiać w listopadzie lub grudniu albo wczesną wiosną. Przy uprawie na zbiór letni i jesienny najlepiej wysiewać w kwietniu i maju, na jesienne spożycie i krótkie przechowywanie – od kwietnia do czerwca, dla przetwórstwa – od marca do maja, a do długotrwałego przechowywania – w maju. Do wysiewu polecane są sekcyjne siewniki precyzyjne.
czytaj dalej...
Komentarzy (1)
Mariusz
Dodano: 2015-03-12 09:40:06Ostatnio słyszałem o dość nowej u nas chorobie, czarnej plamistości korzeni. Na razie panuje na płn Polski. Mamy się bać?