Rdestówka powojowata – uwaga na ten wijący chwast w uprawach!

Zaloguj się, aby dodać własne zdjęcie do tego artykułu!

Zobacz także

Rdestówka powojowata (daw. rdest powojowy) to natrętny chwast spowijający pola uprawne i będący utrapieniem rolników. Rośnie pospolicie na całym obszarze kraju, a na pola uprawne trafia wraz z obornikiem lub materiałem siewnym zawierającym jej nasiona. Gdy znajdzie się w uprawie, wówczas szybko wzrasta, zakorzenia się głęboko i zaczyna wić wzdłuż pola lub łodyg roślin uprawnych. Mimo szkodliwości, w uprawach rdestówka może być cennym składnikiem pasz.

Z ciekawostek godnych zapamiętania, dawniej wykorzystywano ją jako komponent do farbowania ubrań. W ludowym nazewnictwie rdest był określany jako wilec. Tę samą nazwę nosił powój polny, a zbieżność spowodowana była tym, że obie rośliny w stanie bezkwietnym są do siebie podobne i zapewne często były mylone. Niemniej rdestówka nie zawiera soku mlecznego, a jej łodyga skręca się w prawo, czyli odwrotnie niż u powoju. Wilec preferuje gleby piaszczyste, lekkie i średnie, ale nie kwaśne. Porasta miedze, nieużytki, śmietniki, ugory, ogrody. Jest chwastem segetalnym, zachwaszczającym zboża, len, uprawy okopowe, kukurydzę i grykę.

Charakterystyka

Rdestówka powojowata (Fallopia convolvulus (L.) jest gatunkiem z rodziny rdestowatych. Ma charakterystyczne pędy, które płożą się po ziemi lub owijają wokół łodyg innych roślin. Łodyga wilca jest kanciasta, wąska i szorstka. Korzeń sięga w głąb gleby, jest wrzecionowaty, powykrzywiany, z licznymi korzeniami bocznymi. Liście wyrastają na wyraźnych ogonkach, mają charakterystyczny sercowaty kształt i intensywny zielony kolor. Kwiaty rdestu wyłaniają się z kątów liści, są zielone, niepozorne, zebrane w luźne kłosy. Liście okwiatu są silnie ogruczolone. Rdestówka kwitnie od lipca do września. Z czasem wykształca się owoc w postaci trójgraniastego, matowego orzeszka, zaostrzonego na szczycie, o lekko chropowatej powierzchni. Jedna roślina wytwarza ok. 100‒300 czarnych nasion, okrytych szczelnie brązowymi pozostałościami po zalążni, z których każde zachowuje zdolność kiełkowania w glebie do 20 lat.

Szkodliwość

Rdestówka powojowata należy do roślin trujących, ponieważ zawiera flawonoidy: ramnazynę, rutynę, kwercytynę, olejek eteryczny i saponiny. Karmienie bydła świeżymi liśćmi niekorzystnie wpływa na zdrowie przede wszystkim koni oraz świń i prowadzi do zapalenia jelit. Tylko nasiona zmielone na mąkę mogą być używane jako domieszka do pasz i stanowić odżywczy pokarm dla ptactwa i bydła.

Zwalczanie

Rdestówka rzadko występuje masowo w uprawach, ale gdy się pojawi, jest dość uciążliwym chwastem, ponieważ dobrze znosi susze i niedostatki składników pokarmowych. Jako chwast jednoroczny, zachwaszcza głównie uprawy zbóż, kukurydzy i buraków. Progi szkodliwości nie są dokładnie opracowane, ale przewiduje się, że kilkanaście roślin na 1 m². wpływa na obniżenie plonów. Z tego powodu bardzo ważna jest profilaktyka.

Przy odpowiednio wcześniej podjętych pracach, jesteśmy w stanie uniknąć wilca w naszych uprawach. W tym wypadku, działania ochronne polegają na systematycznym pieleniu oraz dbaniu o czystość materiału siewnego i obornika. Opryski chemiczne przeciwko rdestówce wykonujemy wyłącznie w razie konieczności. W tym celu, w uprawie buraków cukrowych możemy powschodowo zastosować Golden Etho 500 SC lub Pyramin Turbo 520 SC w dawce dzielonej. Pierwszy zabieg przeprowadzamy w fazie do dwóch liści, a drugi po tygodniu od pierwszego. W uprawach ziemniaków możemy wykorzystać herbicydy typu: Golden Pendi 330 EC, Pendigan 330 EC i Stomp 330 EC; w zbożach i kukurydzy ‒ Mustang 306 SE, a w cebuli z siewu ‒ Lontrel 300 SL.

Autor: Helena Kędra

Bibliografia:

Blecharczyk A., Skrzypczyk G., Swędrzyński A., „Podręczny atlas chwastów”, wyd. Medix Plus, Poznań 1995, s. 34.

Klaassen H., Freitag J., „Profesjonalny atlas chwastów”, wyd. BASF, Limburgerhof 2004 r., s. 122.

Hołubowicz-Kliza G., „Rolniczy atlas chwastów”, wyd. IUNG-PIB, Puławy 2002 r., s. 223

Paradowski A., „Atlas chwastów”, wyd. Plantpress, Kraków 2013 r., s. 160.

Tymrakiewicz W., „Atlas chwastów”, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1976 r., s. 58.

Zdjęcie:

Autor: Rasbak; źródło: Wikipedia; licencja: CC-BY-SA-3.0.