Uprawa sałaty – siejemy i zbieramy dorodne warzywa
Zestawienie odmian sałaty, czyli rzetelnie o różnych cechach i walorach smakowych
Zobacz także
Głowiasta masłowa lub krucha, rzymska, rozetowa, łodygowa – do wyboru, do (zielonego) koloru. Niezależnie, po którą odmianę sięgniemy, z całą pewnością wyjdzie nam to na zdrowie, gdyż sałata to prawdziwe źródło witamin z grupy B, prowitaminy A, witaminy C oraz soli mineralnych.
Sałata głowiasta masłowa
Obie odmiany sałaty głowiastej, czyli masłowa i krucha mają w naszym kraju największe znaczenie gospodarcze i są uprawiane towarowo. Pozostałe odmiany pojawiają się w przydomowych ogródkach i są uprawiane amatorsko.
Zewnętrzne, starsze liście tej odmiany tworzą rozetę, natomiast młodsze, zawijając się, tworzą w jej środku kulistą główkę. Jej pęcherzykowate liście są lekko pomarszczone, ale jednocześnie miękkie i delikatne. Ze względu na zmienną długość okresu wegetacji, wyróżniamy odmiany wczesne, średnio późne, późne i zimowe sałaty masłowej.
Wśród odmian wczesnych wymienić należy smaczną, dość twardą i jędrną Królową Majowych, która dobrze nadaje się do wczesnej uprawy polowej. Jest średnio odporna na szarą pleśń, ale za to nie ma skłonności do wczesnego wybijania w pędy kwiatostanowe. Inne popularne odmiany wczesne to duża, żółtawozielona Syrena czy czerwonawa Saba. Do najpopularniejszych odmian średnio późnych zaliczają się Nochowska i Cud Voorburgu, późnych – Dippego, Conny i Bautzeństwa, zaś powszechne zimowe to Nansena i Zina.
Sałata głowiasta krucha
Jej główki są nieco większe, a liście twardsze, bardziej kruche i soczyste niż w przypadku siostrzanej sałaty masłowej. Ostatnimi czasy odmiana ta, zwana także amerykańską, stała się bardziej popularna i spokojnie staje w szranki z masłową, która dotychczas wiodła prym na rynku. Również jej odmiany można wyszczególnić ze względu na okres wegetacji i wskazać wczesne, średnio wczesne, średnio późne i późne.
Popularne odmiany wczesne to Samba o jasnozielonych liściach, szarozielona Grenada czy delikatna Crispino oraz Olimp. Do odmian średnio wczesnych zaliczają się: silnie pęcherzykowata Arka, gładka Aneta, Ludwina czy ciemnozielona Amulet. Popularne odmiany średnio późne to Salanar, Rusałka czy Robinson, natomiast wśród późnych wskazać należy Loredo i Vanguard.
Sałata rzymska
Nie jest uprawiana na skalę towarową, a jedynie amatorsko. Jej długie liście tworzą dość sztywne rozety albo luźne, lekko owalne główki. Ma charakterystyczny, delikatny, a zarazem lekko gorzkawy smak, więc chętnie jest wykorzystywana jako dodatek do dań.
Jeśli chodzi o metodę uprawy, to preferowane jest przygotowanie rozsady na przełomie marca i kwietnia lub wysianie w lipcu wprost do gruntu na zbiór późnojesienny.
Wśród odmian sałaty rzymskiej wskazać można popularną Liwię, w której najbardziej wartościowa jest wewnętrzna, jasnozielona główka złożona z soczystych i bardzo smacznych liści. Inne odmiany, to osiągająca średnią wielkość Tiara oraz Romora, czy Xanadu.
Sałata liściowa
Z uwagi na kształt, w jaki układają się liście, nazywana także rozetową. Od opisanych powyżej różni się przede wszystkim tym, że nie tworzy główki. Sukcesywnie obrywana doskonale nadaje się do bezpośredniego spożycia, dlatego to najchętniej wybierana odmiana do uprawy w przydomowym ogródku. Wykształcone liście mają różny kształt i barwę, a najlepiej smakują te najmłodsze. W zależności od odmiany, liście mogą być owalne, okrągłe lub podłużne oraz przybierać barwę od żółtozielonej, poprzez zieloną, aż po czerwonawą.
Wśród odmian wskazać należy dość odporne na wirusy Jana i Iwę, czerwoną Rosar oraz Red Bowl i Redouk.
Sałata łodygowa
Nie bez powodu nazywana jest także szparagową, gdyż mięsista łodyga wyglądem przypomina właśnie szparagi. Właśnie to odróżnia sałatę łodygową od innych odmian – jej zasadniczą i wykorzystywaną częścią nie są liście. Można ją jeść na surowo lub ugotowaną, a także kiszoną. Jest chętnie wybierana ze względu na stosunkowo krótki okres wegetacji wynoszący maksymalnie 14 tygodni, co umożliwia wczesne zbiory. Jej popularna odmiana to Kobra.
Doskonałe nasiona sałaty kupisz w tym sklepie
Bibliografia:
Dobrakowska-Kopecka Z., Doruchowski R., Gapiński M., „Warzywnictwo. Podręcznik dla techników rolniczych”, PWRiL, Warszawa 1999 r., s. 163-164.
Kołota E., Orłowski M., „Uprawa warzyw”, wyd. „Brasika”, Szczecin 1993 r., s. 89-91.
Legańska Z., Balcerzak J., „Warzywnictwo. Podręcznik dla uczniów techników i policealnych szkół ogrodniczych”, wyd. Hortpress, Warszawa 2000 r., s. 286-300.
