
Sporysz zbóż i traw – choroba szkodliwie wpływająca na wielkość plonów i zdrowie
Choroby zbóż mogą być wywoływane przez różne patogeny – wirusy, bakterie czy grzyby. Najczęściej na plantacjach zbóż pojawiają się choroby wywoływane przez grzyby.
Choroba ta wywoływana jest przez Gaeumannomyces graminis i atakuje wszystkie gatunki zbóż. Głównie przenoszona jest przez resztki pożniwne. Powoduje sczernienie podstawy źdźbeł u chorych roślin, które dodatkowo są pokryte brunatnoczarną opilśnią. Zakażone rośliny są niższe, zżółknięte i mają niedorozwinięte kłosy. Rozwojowi tego grzyba sprzyja zasadowy odczyn gleby, a sam grzyb powoduje duże straty w plonie w zależności od tego, w którym stadium zaatakuje rośliny. Zwalcza się go poprzez stosowanie 3-letniego zmianowania, a jako przedplon na polach można stosować wczesnego ziemniaka, rzepak lub fasolę. Do nawożenia należy wykorzystywać obornik, a na glebach zasadowych kwaśne nawozy. Materiał siewny należy zaprawiać, a siew trzeba opóźniać na zakażonych polach, ponieważ niskie temperatury na jesień ograniczają rozwój grzyba.
Sporysz wywoływany jest przez Claviceps purpurea. Atakuje wszystkie gatunki zbóż, a przede wszystkim żyto. Źródłem zakażenia są gleba, wiatr i owady. Jego rozwojowi sprzyjają wilgotne lata. W okresie dojrzewania roślin zamiast ziarniaków wykształcają się twarde, szarofioletowe, a wewnątrz białe rożki (przetworniki). Mąka zanieczyszczona sporyszem jest bardzo szkodliwa. Przetrwalniki niszczy się poprzez wykonywanie podorywki i głębokiej orki przedzimowej. Ziarno przed wysianiem powinno być dokładnie oczyszczone.
Choroba ta występuje na roślinach żyta, pszenżyta i jęczmienia. Wywoływana jest przez Rhynchosporium secalis i może obniżać plon nawet o 30%. Zarodniki grzyba przenoszone są przez deszcz i wiatr lub zimować na resztkach pożniwnych. Początkowe objawy choroby występują na liściach w postaci zielononiebieskich przebarwień, które po pewnym czasie mogą przybierać czarnobrązową barwę, zwłaszcza na jęczmieniu. Plamy te mogą się zlewać i powodować powstawanie licznych nekroz. Na życie i pszenżycie plamy te są koloru jasnobrązowego i nie mają wyraźnej obwódki. Na polach, gdzie pojawiła się ta choroba, należy stosować prawidłowe zmianowanie z 3-, 4-letnią przerwą w uprawie zbóż. Rośliny można nawozić wysokimi dawkami nawozów fosforowo-potasowych, ponieważ prowadzi to do zwiększenia ich odporności. Resztki pożniwne można niszczyć za pomocą podorywki oraz głębokiej orki, a ziarno przed siewem zaprawiać. Od fazy strzelania w źdźbło do początku fazy kłoszenia można też dodatkowo stosować chemiczne zwalczanie za pomocą fungicydów, np. Phoenix 500 SC czy Strobi 250 SC.
Wywoływana jest przez Puccinia striiformis. Atakuje pszenicę, jęczmień i żyto. Źródłem zakażenia może być zimująca grzybnia, a silnemu rozwojowi sprzyja wilgotna i zimna wiosna, która obniża odporność roślin. Prowadzi to do dużych szkód i obniżenia plonu. Na liściach, pochwach liściowych oraz źdźbłach mogą pojawiać się żółtopomarańczowe, drobne skupienia urediniospor. Chorobie tej można zapobiegać przez wczesny siew ziarniaków, przestrzeganie zaleceń agrotechnicznych oraz poprzez uprawę roślin o zwiększonej odporności. Można też stosować chemiczną ochronę (Bumper 250 EC, Topsin M 500 SC).
Choroba ta atakuje wszystkie gatunki zbóż i wywoływana jest przez Puccinia graminis. Jest chorobą dwudomową, jej zarodniki zakażają berberys, a następnie za pomocą wiatru patogen przenoszony jest na źdźbła zbóż. Do zakażenia dochodzi podczas mgły i rosy. Na pochwach liściowych, a rzadziej na liściach, kłosach i wiechach, pojawiają się żółtobrunatne, podłużne skupienia urediniospor, które na początku dojrzewania roślin mogą przybierać czarną barwę. Rdza źdźbłowa prowadzi do dużych strat w plonie oraz utrudnia wczesny wysiew ziarniaków. Uprawa odmian bardziej odpornych na rdzę oraz przestrzeganie poprawnej agrotechniki może ograniczać rozwój tej choroby. W razie silnego nasilenia należy stosować oprysk. Przykładowe środki stosowane do zwalczania tej choroby to: Eminent 125 SL, Jetzone 250 EC, Seguris 215 SC.
czytaj dalej...Rynek Rolny to pierwszy profesjonalny branżowy portal rolniczy z giełdą rolną. Darmowe ogłoszenia rolnicze i aktualne ceny produktów rolnych. Sprzedawaj i Kupuj z nami!
Sulejkowska 56/58 lok 215
04-157 Warszawa, Polska
Email: kontakt [małpa] rynek-rolny.pl