Gleby bagienne - charakterystyka i przegląd różnych odmian gleb mułowych i torfowych

1/4 Następne

Zaloguj się, aby dodać własne zdjęcie do tego artykułu!

Zobacz także

Profil genetyczny gleb bagiennych jest następujący: PO-O-D. Litera P oznacza proces bagienny, a litera D – podłoże mineralne gleb organicznych. Można rozróżnić dwa typy gleb bagiennych: gleby mułowe i torfowe.

Proces bagienny

Proces ten zachodzi na podtopionych terenach w warunkach beztlenowych (anaerobiozy). W jego wyniku, przy częściowej anaerobiozie, powstają z obumarłych roślin gleby mułowe, a w warunkach całkowitej anaerobiozy – torfy. Gleby te w wierzchnich warstwach zawierają duże ilości niecałkowicie rozłożonej substancji organicznej.

Gleby mułowe

Gleby mułowe powstają w bardzo wilgotnych miejscach zlokalizowanych w dolinach rzecznych. Najczęściej porastają je turzyce, trawy i mchy. Miąższość tej gleby wynosi 30 cm. Można z nich wyróżnić 3 podtypy: mułowe właściwe, torfowo-mułowe i gytiowe.

Gleby mułowe właściwe

Uznawane są za nieużytki rolne, często porastane przez olchę. Zlokalizowane są na nierównych terenach i bardzo uwilgotnione. Muł, który je tworzy, ma charakter humusu i nie powoduje powstawania struktury włóknistej. Tereny, które są okresowo zalewane lub zatapiane, wytwarzają muły telmatyczne. W przy stałym zalewaniu gleb przez wodę powstają muły limnetyczne.

Gleby wytworzone z mułów limnetycznych są bardzo natlenione i charakteryzują się intensywną humifikacją materii organicznej. Masa roślinna, która w nich się znajduje, ulega silnemu rozkładowi. Barwa takiego mułu jest czarna lub ciemnoszara. Miąższość takich gleb może wynosić nawet 2 m. Profil glebowy przedstawia się następująco: POm-Om.

Gleby mułowe właściwe wytworzone z mułów telmatycznych charakteryzują się zmiennymi procesami redukcyjnymi i utleniania, spowodowanymi dużą roczną amplitudą wahań wód gruntowych. Powoduje to występowanie w warstwach mineralnych cech charakterystycznych dla gleb glejowych. Profil glebowy takiej gleby wygląda następująco: Pom-Om-n-Om-D.

Gleby torfowo-mułowe

Składają się z torfu i mułu. Są nadmiernie uwilgotnione i wykorzystywane pod użytki zielone bądź mogą być zalesiane. Porastają je głównie zbiorowiska szuwarowe i olesowe. Mogą tworzyć strukturę włóknistą lub kawałkowo-amorficzną. Zawierają węglany. Ich profil glebowy przedstawia się następująco: POtm-Otm-D.

Gleby gytiowe

Powstają na osadach organicznych lub organiczno-mineralnych (gytii), które znajdują na dnie dawnych jezior. Najczęściej powstają one przy udziale planktonu pochodzącego ze zbiorników wodnych. Mają barwę brunatną.

Gleby torfowe

Gleby torfowe są glebami organicznymi, zawierają ponad 20% suchej masy substancji organicznej, a miąższość ich profilu przekracza 30 cm. Powstają z roślinności bagiennej, a na przebieg i tempo rozkładu substancji organicznej ma wpływ przede wszystkim nawodnienie torfowiska. Składają się z mieszaniny bitumitów, kwasów huminowych, ulminowych, fulwowych, soli, celulozy i ligniny. Są trzy typy torfowisk: niskie, wysokie i przejściowe.

Gleby, które powstają z torfów, należą do dwóch rzędów: gleb bagiennych, czyli torfowych, i gleb pobagiennych, czyli murszowych. W glebach torfowych zachodzi proces bagienny i w jego wyniku mogą powstawać podtypy gleb torfowych: gleby torfowe torfowisk niskich oraz gleby torfowe torfowisk przejściowych i wysokich.

czytaj dalej...