Chowacz brukwiaczek – uciążliwy chrząszcz zagraża rzepakowi!

Zaloguj się, aby dodać własne zdjęcie do tego artykułu!

Zobacz także

Chowacz brukwiaczek należy do wyjątkowo uciążliwych szkodników żerujących na rzepaku ozimym. Pojawia się w okresie wiosennym, zwykle w marcu i pasożytuje do końca lipca. Atakuje wszystkie rośliny z rodziny kapustowatych prócz rzepaku jarego.

Występuje w uprawach w całym kraju, zwłaszcza w województwach: lubelskim, warmińsko-mazurskim, dolnośląskim, pomorskim, zachodniopomorskim, lubuskim, łódzkim i podkarpackim.

Jeszcze w latach 80. i 90. XX wieku wraz z chowaczem czterozębnym i słodyszkiem rzepakowym był najczęstszym szkodnikiem rzepaku. Dziś ta tendencja nieco maleje, a z wielu obserwacji wynika, że palmę pierwszeństwa przejęły chowacz podobnik, tantiś krzyżowiaczek oraz pryszczarek kapustnik. Niemniej nadal nie należy lekceważyć obecności chowacza brukwiaczka w uprawach, gdyż jego żerowanie może spowodować znaczne straty w plonach.

Opis biologiczny i cykl rozwoju owada

Dorosłe osobniki chowacza brukwiaczka zimują w glebie, na polach po roślinach kapustowatych, a gdy temperatura podłoża zaczyna wzrastać i osiągać około 5‒7ºC, wówczas owady zaczynają się wyłaniać. Dorosły chrząszcz ma długości od 3,2 do 4 mm, jego pancerz jest koloru szarawego, pokryty włosowatymi łuskami. Głowa zakończona jest cienkim, wygiętym do dołu ryjkiem.

Masowy nalot owadów na plantację odbywa się wczesną wiosną. Wtedy chowacze zaczynają żer uzupełniający, by później samice mogły złożyć białe, owalne jaja w otworach wygryzionych w pędach rzepaku. Po upływie 10‒20 dni wylegają się żółtobiałe, zakrzywione larwy o długości 7 mm, bez odnóg. Głowa młodych larw początkowo jest czarniawa, z czasem zaś nabiera odcienia brązowego i pokrywa się charakterystyczną szczeciną w górnej części czołowej.

Szkodliwość

Dorosłe chrząszcze odżywiają się tkanką liści i nie stanowią zagrożenia dla uprawy. Niestety, rozwijające się wewnątrz łodyg larwy powodują znaczne szkody. Pierwsze objawy są trudne do zauważenie, ponieważ mają postać niewielkich nakłuć na łodydze, początkowo o śluzowatych obrzeżach, a następnie przybierających barwy biało-czerwone. Okaleczone miejsca stopniowo wydłużają się i zaczynają tworzyć się cienkie rowki, zgrubienia oraz skrzywienia główniej w dolnej części łodygi. Z czasem, wraz ze wzrostem pędu, łodyga wygina się i pojawiają się na niej pęknięcia, zwłaszcza podczas obfitych opadów i przymrozków. Wyleganie roślin pogarsza doświetlenie w łanie, a łamliwe pędy bardziej podatne są na choroby, w tym przede wszystkim na: suchą zgniliznę, zgniliznę twardzikową i szarą pleśń.

Sposoby ochrony uprawy

Nieprawidłowo prowadzona ochrona uprawy rzepaku, czyli brak podorywek i upraw orkowych oraz postępujące uproszczenia agrotechniczne przyczyniają się do wzrostu liczebności nie tylko chowacza brukwiaczka, lecz także wszelkich szkodników. W związku z tym należy pamiętać o starannych zabiegach uprawowych, izolacji przestrzennej od innych roślin krzyżowych i warzyw kapustnych, wysiewie odmian późno wznawiających wegetację wiosną i opryskiwaniu roślin.

Niestety trudno jest przewidzieć dokładny termin nalotu chrząszczy, dlatego ważnym działaniem ochronnym jest systematyczne kontrolowanie ilości szkodników w uprawie. W tym celu możemy przeprowadzić obserwację bezpośrednią bądź zastosować czerpak lub żółte naczynia. Obserwacje prowadzimy od początku marca do połowy kwietnia, zawsze o tej samej porze dnia, najlepiej po południu.

czytaj dalej...