Hodowla kóz - wszystko co wiedzieć trzeba!

1/7 Następne

Zaloguj się, aby dodać własne zdjęcie do tego artykułu!

Zobacz także

Żywienie

Kozy należą do grupy małych przeżuwaczy, posiadających wielokomorowy żołądek. Wyjątkowo dobrze wykorzystują średniej, a nawet słabej jakości pastwiska (suche lub podmokłe). Zazwyczaj nie pobierają wystarczającej ilości zielonki, dlatego po powrocie z pastwisk należy im podać dodatkowe pasze.

W sezonie wiosenno-letnim podstawę diety kóz stanowi zielonka (pastwiskowa, z upraw polowych i zioła). Dodatkowo muszą otrzymywać siano i pasze treściwe. W okresie jesienno-zimowym podstawowymi paszami są kiszonki (z kukurydzy, siana, liści buraków, wysłodków buraczanych, żyta i wyki), okopowe (marchew, buraki) i objętościowe suche (siano i słoma). Pasze treściwe czyli zboża i mieszanki pełnoporcjowe są stosowane w celu uzupełnienia dawki w energię i białko oraz zwiększenie produkcji mlecznej.

Kozy bardzo dobrze wykorzystują produkty uboczne przemysłu rolno-spożywczego i warzywnego.

Poziom żywienia kóz jest zależny od stanu fizjologicznego, płci, wieku oraz wielkości produkcji.

Kozły przez cały sezon mogą otrzymywać paszę, która zapewnia tylko i wyłącznie potrzeby bytowe. Na kilka tygodni przed stanówką, należy rozpocząć podawanie pasz treściwych, aby polepszyć jakość nasienia.

Kozy ciężarne żywione są w zależności od stanu zaawansowania ciąży.

Na trzy tygodnie przed planowaną stanówką należy zwiększyć ilość paszy treściwej w dawce. Udowodniono, że podwyższa to liczbę owulowanych komórek jajowych oraz zdolność do zapłodnienia.

Przez pierwsze 2-3 miesiące ciąży kozy mogą przebywać na pastwisku otrzymywać dodatkowo słomę na zakładkę. Podczas ostatnich dwóch miesięcy ciąży płód bardzo szybko rośnie, potrzeby pokarmowe wzrastają, natomiast apetyt maleje. Aby zaspokoić w tym okresie potrzeby pokarmowe, należy zwiększyć koncentrację składników odżywczych w dawce.

Żywienie matek karmiących i dojnych zależy od poziomu produkcji oraz liczby młodych w miocie. Wraz ze wzrostem wydajności mleka rosną potrzeby produkcyjne kóz. Najbardziej obficie powinno się karmić kozy przez pierwsze cztery tygodnie laktacji, ponieważ wtedy wydajność dzienna jest najwyższa.

Systemy chowu

Kozy w sezonie letnim najczęściej są utrzymywane systemem pastwiskowym całodziennym, a na noc przepędzane są do budynku, natomiast zimą przebywają w pomieszczeniach.

Intensywny system produkcji lub utrudnione dojścia do pastwisk wymagają całorocznego utrzymania zwierząt w budynkach, zwanych koziarniami. Na ogół zwierzęta mogą swobodnie korzystać w wybiegów lub okólników.

W Polsce w przydomowych małych gospodarstwach utrzymujących kilka sztuk, zwierzęta latem i wiosną pasą się w ogrodzie lub sadzie, a zimą przebywają w przystosowanych budynkach.

Systemy utrzymania

W chowie kóz wyróżnia się dwa ogólne systemy utrzymania. Koziarnie wiązane to budynki, w których kozy są przywiązywane na stanowiskach przez zimę i późną jesień, natomiast wyprowadzane są z budynków na okres wiosenno-letni na pastwiska.

Kozy mogą być hodowane w systemie wolnostanowiskowym. Koziarnia jest podzielona na kojce, umożliwiające zróżnicowanie zwierząt na grupy technologiczne. Kojec posiada część legowiskową, żywieniową i wybiegową. Chów wolnostanowiskowy może odbywać się na głębokiej ściółce lub na ruszcie z podłogą szczelinową. Głęboka ściółka może znajdować się na całej powierzchni koziarni, lub zajmować jej część, wtedy resztę stanowi podłoga szczelinowa.

Pomieszczenia i wyposażenie

Pomieszczenia dla kóz powinny być czyste, ciepłe i suche. Ściółka powinna być dościelana jak najczęściej, aby zapewnić zwierzętom odpowiedni stopień komfortu. Nowoczesne koziarnie powinny być wyposażone w poidła automatyczne, paśniki lub korytarz paszowy. Do zadawania pasz objętościowych służą drabinki.

Pielęgnacja

Zabiegi pielęgnacyjne w chowie kóz są bardzo ważnym aspektem wpływającym na zdrowotność stada.

Do podstawowych i najczęstszych zabiegów należy zaliczyć korekcję racic, dekornizację (usuwanie rogów), znakowanie, usuwanie nadliczbowych strzyków i pielęgnacja skóry oraz sierści. Bardzo istotnym zabiegiem przeprowadzanym dwukrotnie w ciągu roku jest odrobaczanie, w szczególności dotyczy to zwierząt mających dostęp do pastwisk lub wybiegów.

czytaj dalej...